UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

powoli

Chronologizacja

1534, SPXVI

Odmiana

część mowy: przysłówek

Pochodzenie

Z dawnego wyrażenia przyimkowego po woli 'według woli, zgodnie z wolą'; zob. wola

1. chodzić

Definicja

pokonując daną odległość w dłuższym czasie niż zwykle

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  pomału, wolno I
antonimy:  szybko

Połączenia

  • powoli schodzić; stąpać; zmierzać; iść, chodzić; jechać, jeździć; płynąć; ruszyć; poruszać się, posuwać się, przesuwać się, toczyć się, wlec się, sunąć; zbliżać się powoli

Cytaty

Wiktor płynie powoli pod prąd odpływu i obserwuje dno.

źródło: NKJP: Tomasz Kizny: Poławiacze glonów, czyli wolni ludzie na Sołówkach, Gazeta Wyborcza, 1994-10-07

Limuzyna jedzie powoli i niemal bezdźwięcznie.

źródło: NKJP: Joanna Rudniańska: Miejsca, 1999

Pełnomocnik zbliżał się powoli i kiedy był już przy księdzu, przystawił mu pistolet do skroni.

źródło: NKJP: Małgorzata Saramonowicz: Sanatorium, 2005

Zamiast poruszać się powoli w korkach, pomysłodawcy proponują mniej uczęszczane drogi, wiodące przez małe miejscowości.

źródło: NKJP: fig..: Alternatywy 3, Tygodnik Podhalański nr 29, 1999

2. mówić

Definicja

tak, że dany proces lub dana czynność trwa dłużej niż zwykle i osiąga swój wynik w dłuższym czasie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nierychliwie, pomału, wolno I
antonimy:  szybko

Połączenia

  • powoli budzić się; zanurzać się; wynurzać się; wyłaniać się; otworzyć/otwierać; zacząć; kończyć; układać; umierać; wrócić/wracać; następować; zdjąć/zdejmować; wstawać; tracić; przyzwyczajać się; dojrzewać; zmieniać; uświadamiać sobie; wypełniać; powstawać; rozumieć; tłumaczyć; sączyć; działać; odpowiedzieć; powtórzyć; myśleć; pracować powoli

Cytaty

Biegli pracują powoli, a to ma wpływ na długość śledztwa.

źródło: NKJP: Katarzyna Maćkowska: Biegli zaciemnią?, Gazeta Poznańska, 2004-07-21

Po zimowej drzemce tatrzańskie zwierzaki powoli budzą się ze snu.

źródło: NKJP: Twardy sen świstaka, Dziennik Polski, 2002-04-18

Mieszkańcy Moskwy powoli uświadamiają sobie, że zimą może im nie starczyć na jedzenie.

źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: ROSJA. Coraz szybsze podwyżki, Gazeta Wyborcza, 1995-12-01

Data ostatniej modyfikacji: 31.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj