UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zawiść

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

psł. *zavistь (< *zavid-tь [ż]) 'silna zazdrość z powodu czyjegoś powodzenia'

Od: czasownika *zaviděti 'patrzeć zawistnie, zazdrościć'

Definicja

stan psychiczny kogoś, kto chce mieć coś, co ma inna osoba, i kto czuje niechęć lub nienawiść do tej osoby, a także pragnie, aby straciła ona posiadane dobro

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka emocje i uczucia

Połączenia

  • ludzka; piekąca; bezinteresowna; czysta; zwykła; polska; wzajemna zawiść
  • pełen zawiści
  • budzić; wzbudzić/wzbudzać; wywołać zawiść
  • patrzeć z zawiścią
  • powodowany zawiścią

Cytaty

Wakacje spędzaliśmy na Florydzie, co do dziś budzi zawiść i podziw polskich słuchaczy, choć Floryda jest nieciekawa, brzydka, nudna [...].

źródło: NKJP: Stanisław Głąbiński: Polityka po amerykańsku, 1996

W drodze do sklepu nie wybrała najkrótszej trasy, ale skręciła w Polną, chcąc przejść koło ich domu. Zbigniewa i Jolki. Poczuła piekącą zawiść.

źródło: NKJP: Mariusz Kaszyński: Skarb w glinianym naczyniu, 2008

Cała kamienica patrzyła z zawiścią na tę miłość, ale najbardziej złościło to ciotkę Halinę, która, jako starsza, miała zamiar wydać Mamę dobrze za mąż, a tu przyplątał się, pożal się Boże, poeta.

źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1996

Polski antyklerykalizm płynie nie tyle z libertynizmu, co z zawiści o księżowski samochód i z ludowego praktycyzmu, który każe traktować księdza jak swoisty zakład usługowy.

źródło: NKJP: Rafał A. Ziemkiewicz: Chytry niewolnik, Polityka, 2001-09-08

[...] pielgrzymi z Galilei wspominali w tym miejscu los Józefa, ukochanego syna Jakuba, którego bracia przez zawiść wrzucili do suchej cysterny, by go stamtąd wyciągnąć i sprzedać kupcom zmierzającym tamtędy do Egiptu.

źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia. Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. zawiść
zawiści
D. zawiści
zawiści
C. zawiści
zawiściom
B. zawiść
zawiści
N. zawiścią
zawiściami
Ms. zawiści
zawiściach
W. zawiści
zawiści

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

bez ograniczeń + zawiść +
(o CO)
Data ostatniej modyfikacji: 02.12.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj