UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

odlecieć

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. lecieć

1.a samolot, ptak

Definicja

oddalić się od jakiegoś miejsca, przemieszczając się w powietrzu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt ptaki

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  ulecieć

Połączenia

  • samolot odleciał; bociany odleciały

Cytaty

To była jakaś trąba powietrzna, jak na filmach. Chwilę była na naszym podwórku, potem odleciała do sąsiada.

źródło: NKJP: Aneta Niedźwiecka: Wiatr niszczyciel, Gazeta Radomszczańska, 2009-11-02

Nie ruszaj, bo użądli. Pszczoła odleciała sama. 

źródło: NKJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Ogrody i złomowiska. Opowiadania, 2005

Miał ochotę zatelefonować do niej i oświadczyć, że samolot do Zairu nie odleci nigdy, wobec czego on wraca do Monachium, które teraz wydawało mu się rajem utraconym. 

źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlecę
odlecimy
2 os. odlecisz
odlecicie
3 os. odleci
odlecą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałem
+(e)m odleciał
odleciałam
+(e)m odleciała
odleciałom
+(e)m odleciało
odlecieliśmy
+(e)śmy odlecieli
odleciałyśmy
+(e)śmy odleciały
2 os. odleciałeś
+(e)ś odleciał
odleciałaś
+(e)ś odleciała
odleciałoś
+(e)ś odleciało
odlecieliście
+(e)ście odlecieli
odleciałyście
+(e)ście odleciały
3 os. odleciał
odleciała
odleciało
odlecieli
odleciały

bezosobnik: odleciano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlećmy
2 os. odleć
odlećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałbym
bym odleciał
odleciałabym
bym odleciała
odleciałobym
bym odleciało
odlecielibyśmy
byśmy odlecieli
odleciałybyśmy
byśmy odleciały
2 os. odleciałbyś
byś odleciał
odleciałabyś
byś odleciała
odleciałobyś
byś odleciało
odlecielibyście
byście odlecieli
odleciałybyście
byście odleciały
3 os. odleciałby
by odleciał
odleciałaby
by odleciała
odleciałoby
by odleciało
odlecieliby
by odlecieli
odleciałyby
by odleciały

bezosobnik: odleciano by

bezokolicznik: odlecieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odleciawszy

gerundium: odlecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odlecenie
odlecenia
D. odlecenia
odleceń
C. odleceniu
odleceniom
B. odlecenie
odlecenia
N. odleceniem
odleceniami
Ms. odleceniu
odleceniach
W. odlecenie
odlecenia

odpowiednik aspektowy: odlatywać

Składnia

bez ograniczeń + odlecieć +
SKĄD + (DOKĄD)

1.b samolotem

Definicja

oddalić się od jakiegoś miejsca, przemieszczając się w powietrzu środkiem lokomocji

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport powietrzny

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Połączenia

  • odlecieć helikopterem, samolotem
  • odlecieć do Londynu, Paryża...
  • odlecieć z Polski...

Cytaty

Do Japonii reprezentacja odleci 29 października.

źródło: NKJP: PAT: Kuć żelazo póki gorące, Gazeta Poznańska, 2003-10-22

Na ten dotychczas największy w historii afront [...] zareagował natychmiastowym opuszczeniem Pekinu. Tego samego dnia wieczorem odleciał samolotem do Moskwy.

źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlecę
odlecimy
2 os. odlecisz
odlecicie
3 os. odleci
odlecą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałem
+(e)m odleciał
odleciałam
+(e)m odleciała
odleciałom
+(e)m odleciało
odlecieliśmy
+(e)śmy odlecieli
odleciałyśmy
+(e)śmy odleciały
2 os. odleciałeś
+(e)ś odleciał
odleciałaś
+(e)ś odleciała
odleciałoś
+(e)ś odleciało
odlecieliście
+(e)ście odlecieli
odleciałyście
+(e)ście odleciały
3 os. odleciał
odleciała
odleciało
odlecieli
odleciały

bezosobnik: odleciano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlećmy
2 os. odleć
odlećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałbym
bym odleciał
odleciałabym
bym odleciała
odleciałobym
bym odleciało
odlecielibyśmy
byśmy odlecieli
odleciałybyśmy
byśmy odleciały
2 os. odleciałbyś
byś odleciał
odleciałabyś
byś odleciała
odleciałobyś
byś odleciało
odlecielibyście
byście odlecieli
odleciałybyście
byście odleciały
3 os. odleciałby
by odleciał
odleciałaby
by odleciała
odleciałoby
by odleciało
odlecieliby
by odlecieli
odleciałyby
by odleciały

bezosobnik: odleciano by

bezokolicznik: odlecieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odleciawszy

gerundium: odlecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odlecenie
odlecenia
D. odlecenia
odleceń
C. odleceniu
odleceniom
B. odlecenie
odlecenia
N. odleceniem
odleceniami
Ms. odleceniu
odleceniach
W. odlecenie
odlecenia

odpowiednik aspektowy: odlatywać

Składnia

Rzosobowy + odlecieć +
SKĄD + (CZYM) + (DOKĄD)

2. koło od samochodu

Definicja

oderwać się od czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii

Połączenia

  • guzik odleciał; koło odleciało

Cytaty

Ola odparła, że w zeszłym tygodniu świętowali to, że w męskim kiblu odpadła spłuczka, a dwa tygodnie wcześniej, że kawał tynku odleciał od ściany. 

źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlecę
odlecimy
2 os. odlecisz
odlecicie
3 os. odleci
odlecą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałem
+(e)m odleciał
odleciałam
+(e)m odleciała
odleciałom
+(e)m odleciało
odlecieliśmy
+(e)śmy odlecieli
odleciałyśmy
+(e)śmy odleciały
2 os. odleciałeś
+(e)ś odleciał
odleciałaś
+(e)ś odleciała
odleciałoś
+(e)ś odleciało
odlecieliście
+(e)ście odlecieli
odleciałyście
+(e)ście odleciały
3 os. odleciał
odleciała
odleciało
odlecieli
odleciały

bezosobnik: odleciano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlećmy
2 os. odleć
odlećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałbym
bym odleciał
odleciałabym
bym odleciała
odleciałobym
bym odleciało
odlecielibyśmy
byśmy odlecieli
odleciałybyśmy
byśmy odleciały
2 os. odleciałbyś
byś odleciał
odleciałabyś
byś odleciała
odleciałobyś
byś odleciało
odlecielibyście
byście odlecieli
odleciałybyście
byście odleciały
3 os. odleciałby
by odleciał
odleciałaby
by odleciała
odleciałoby
by odleciało
odlecieliby
by odlecieli
odleciałyby
by odleciały

bezosobnik: odleciano by

bezokolicznik: odlecieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odleciawszy

gerundium: odlecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odlecenie
odlecenia
D. odlecenia
odleceń
C. odleceniu
odleceniom
B. odlecenie
odlecenia
N. odleceniem
odleceniami
Ms. odleceniu
odleceniach
W. odlecenie
odlecenia

odpowiednik aspektowy: odlatywać

Składnia

Rznieżywotny + odlecieć +
(od CZEGO)

3. ze szczęścia

Definicja

pot. 
stracić poczucie rzeczywistości pod wpływem silnych uczuć lub środków odurzających

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie uzależnienia

Cytaty

Jannie, wczoraj było wspaniale. Chcę jeszcze raz z tobą odlecieć.

źródło: NKJP: Grzegorz Brzozowicz: Ćwierć wieku, ćwierć mitu, Gazeta Wyborcza, 1994-09-05

[...] kompletnie odleciał. Leżał na plecach, wpatrując się w oświetlone ogniem liście palm i gwiaździste niebo. Zamykał oczy i miał takie wizje jak w pionierskim, eksperymentalnym okresie palenia browna. 

źródło: NKJP: Max Cegielski: Masala, 2002

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlecę
odlecimy
2 os. odlecisz
odlecicie
3 os. odleci
odlecą

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałem
+(e)m odleciał
odleciałam
+(e)m odleciała
odleciałom
+(e)m odleciało
odlecieliśmy
+(e)śmy odlecieli
odleciałyśmy
+(e)śmy odleciały
2 os. odleciałeś
+(e)ś odleciał
odleciałaś
+(e)ś odleciała
odleciałoś
+(e)ś odleciało
odlecieliście
+(e)ście odlecieli
odleciałyście
+(e)ście odleciały
3 os. odleciał
odleciała
odleciało
odlecieli
odleciały

bezosobnik: odleciano

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. odlećmy
2 os. odleć
odlećcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. odleciałbym
bym odleciał
odleciałabym
bym odleciała
odleciałobym
bym odleciało
odlecielibyśmy
byśmy odlecieli
odleciałybyśmy
byśmy odleciały
2 os. odleciałbyś
byś odleciał
odleciałabyś
byś odleciała
odleciałobyś
byś odleciało
odlecielibyście
byście odlecieli
odleciałybyście
byście odleciały
3 os. odleciałby
by odleciał
odleciałaby
by odleciała
odleciałoby
by odleciało
odlecieliby
by odlecieli
odleciałyby
by odleciały

bezosobnik: odleciano by

bezokolicznik: odlecieć

imiesłów przysłówkowy uprzedni: odleciawszy

gerundium: odlecenie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. odlecenie
odlecenia
D. odlecenia
odleceń
C. odleceniu
odleceniom
B. odlecenie
odlecenia
N. odleceniem
odleceniami
Ms. odleceniu
odleceniach
W. odlecenie
odlecenia

odpowiednik aspektowy: odlatywać

Składnia

Rzosobowy + odlecieć + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 18.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj