UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozszaleć się

Chronologizacja

1861, SJPWil

Pochodzenie

Zob. szaleć

1. zwierzęta

Definicja

wpaść w szał

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Połączenia

  • tłum rozszalał się; zwierzęta rozszalały się

Cytaty

Jedna z petard wpadła do zagrody lwów. Zwierzęta rozszalały się.

źródło: NKJP: Andrzej Niziołek: Zebra zabita, lwy oszalały, Gazeta Wyborcza, 1993-10-29

Za to w sklepie z akcesoriami dla zwierząt kuzynka Ziutka rozszalała się. - 12 puszek Cesara [...], 3 kości do obgryzania, te witaminy na sierść - co pani wie i chrupki - zaordynowała.

źródło: NKJP: Monika Kaczyńska: Pech rozumnego, Gazeta Poznańska, 2004-09-25

Pan Mac rozszalał się do tego stopnia, iż wyraźnie stracił kontrolę nad własnymi postulatami i ich spójnością, że o sensie nie powiem.

źródło: NKJP: Rafal Negrin Lisowski, Tomasz Jan Kudrewicz: Wracając jednak do artykułu z Wprost, Internet, 2001-06-07

Erbakan siedział w loży honorowej, na specjalnym fotelu. [...] Wreszcie przemówił. [...] Tłum tak się rozszalał, wpadł w taką euforię, że Erbakan musiał stać przy mikrofonie i czekać, aż emocje trochę opadną.

źródło: NKJP: Piotr Gaszyński: Ludzie '98, Gazeta Wyborcza, 1998-02-13

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozszaleję się
rozszalejemy się
2 os. rozszalejesz się
rozszalejecie się
3 os. rozszaleje się
rozszaleją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozszalałem się
+(e)m się rozszalał
rozszalałam się
+(e)m się rozszalała
rozszalałom się
+(e)m się rozszalało
rozszaleliśmy się
+(e)śmy się rozszaleli
rozszalałyśmy się
+(e)śmy się rozszalały
2 os. rozszalałeś się
+(e)ś się rozszalał
rozszalałaś się
+(e)ś się rozszalała
rozszalałoś się
+(e)ś się rozszalało
rozszaleliście się
+(e)ście się rozszaleli
rozszalałyście się
+(e)ście się rozszalały
3 os. rozszalał się
rozszalała się
rozszalało się
rozszaleli się
rozszalały się

bezosobnik: rozszalano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozszalejmy się
2 os. rozszalej się
rozszalejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozszalałbym się
bym się rozszalał
rozszalałabym się
bym się rozszalała
rozszalałobym się
bym się rozszalało
rozszalelibyśmy się
byśmy się rozszaleli
rozszalałybyśmy się
byśmy się rozszalały
2 os. rozszalałbyś się
byś się rozszalał
rozszalałabyś się
byś się rozszalała
rozszalałobyś się
byś się rozszalało
rozszalelibyście się
byście się rozszaleli
rozszalałybyście się
byście się rozszalały
3 os. rozszalałby się
by się rozszalał
rozszalałaby się
by się rozszalała
rozszalałoby się
by się rozszalało
rozszaleliby się
by się rozszaleli
rozszalałyby się
by się rozszalały

bezosobnik: rozszalano by się

bezokolicznik: rozszaleć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozszalawszy się

gerundium: rozszalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozszalenie się
rozszalenia się
D. rozszalenia się
rozszaleń się
C. rozszaleniu się
rozszaleniom się
B. rozszalenie się
rozszalenia się
N. rozszaleniem się
rozszaleniami się
Ms. rozszaleniu się
rozszaleniach się
W. rozszalenie się
rozszalenia się

2. burza

Definicja

zacząć występować z ogromną gwałtownością i siłą

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • huragan, ogień, pożar, sztorm, wiatr; terror rozszalał się; burza, nawałnica, śnieżyca, ulewa, wichura, zamieć śnieżna; epidemia; wojna rozszalała się gdzieś; prądy powietrzne, oklaski rozszalały się
  • rozszaleć się na dobre

Cytaty

W tej samej chwili burza rozszalała się na nowo. Po kilku uderzeniach nie było już steru. Statek zaczął odpływać coraz dalej i dalej, w kierunku przeciwległym do światła.

źródło: NKJP: Gracjan Bojar-Fijałkowski: O zbójcach z Góry Chełmskiej i inne legendy o Koszalinie, 2006

Gdy w 1847 roku na Górnym Śląsku rozszalała się epidemia tyfusu, książę raciborski Wiktor I [...] sprowadził do swego pałacu medyka z dalekiej Wirtembergii.

źródło: NKJP: Elżbieta Piersiakowa: Bohater dwóch narodów, Dziennik Zachodni, 2002-04-08

Na Zielonej Wyspie rozszalał się terror. Straceni zostali Casement i liczni przywódcy powstania.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1967

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozszaleję się
rozszalejemy się
2 os. rozszalejesz się
rozszalejecie się
3 os. rozszaleje się
rozszaleją się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozszalałem się
+(e)m się rozszalał
rozszalałam się
+(e)m się rozszalała
rozszalałom się
+(e)m się rozszalało
rozszaleliśmy się
+(e)śmy się rozszaleli
rozszalałyśmy się
+(e)śmy się rozszalały
2 os. rozszalałeś się
+(e)ś się rozszalał
rozszalałaś się
+(e)ś się rozszalała
rozszalałoś się
+(e)ś się rozszalało
rozszaleliście się
+(e)ście się rozszaleli
rozszalałyście się
+(e)ście się rozszalały
3 os. rozszalał się
rozszalała się
rozszalało się
rozszaleli się
rozszalały się

bezosobnik: rozszalano się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozszalejmy się
2 os. rozszalej się
rozszalejcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozszalałbym się
bym się rozszalał
rozszalałabym się
bym się rozszalała
rozszalałobym się
bym się rozszalało
rozszalelibyśmy się
byśmy się rozszaleli
rozszalałybyśmy się
byśmy się rozszalały
2 os. rozszalałbyś się
byś się rozszalał
rozszalałabyś się
byś się rozszalała
rozszalałobyś się
byś się rozszalało
rozszalelibyście się
byście się rozszaleli
rozszalałybyście się
byście się rozszalały
3 os. rozszalałby się
by się rozszalał
rozszalałaby się
by się rozszalała
rozszalałoby się
by się rozszalało
rozszaleliby się
by się rozszaleli
rozszalałyby się
by się rozszalały

bezosobnik: rozszalano by się

bezokolicznik: rozszaleć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozszalawszy się

gerundium: rozszalenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozszalenie się
rozszalenia się
D. rozszalenia się
rozszaleń się
C. rozszaleniu się
rozszaleniom się
B. rozszalenie się
rozszalenia się
N. rozszaleniem się
rozszaleniami się
Ms. rozszaleniu się
rozszaleniach się
W. rozszalenie się
rozszalenia się

Składnia

Rznieżywotny + rozszaleć się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 06.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj