Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. trząść
1. drzewem
Definicja
Warianty
- rzadziej potrząchać
Wymowa
[potsząsać] lub pot. [poczsząsać]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Połączenia
- potrząsać drzewem, gałęzią, głową, łbem, ramieniem, czyjąś dłonią, ręką, włosami
- potrząsać energicznie, lekko, mocno, niecierpliwie, przecząco
Cytaty
|
Sam nie wiedząc, co robię, chwytam Marka za ramiona i potrząsam nim jak bezwolną kukłą. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998 |
|
|
- Cześć - powiedział Klucha, potrząsając jej wiotką ręką. źródło: NKJP: Jacek Rębacz: Zakopane: sezon na samobójców, 2006 |
|
|
Mała Lilith [...] stała na wozie zbudowanym przez Lota jeszcze w Ur, potrząsając srebrnym krokodylkiem uwiązanym na sznurku. źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952 |
|
|
Przed rezurekcją wieszano też na gałęziach drzew owocowych skorupki z jaj, a gdy odezwały się dzwony podczas procesji, potrząsano drzewami, żeby dobrze rosły i owocowały. źródło: NKJP G.Czerwińska: O Wielkim Tygodniu i przygotowaniach do Wielkanocy, Tygodnik Ciechanowski, 2002-03-26 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
potrząsam |
potrząsamy |
|||
| 2 os. |
potrząsasz |
potrząsacie |
|||
| 3 os. |
potrząsa |
potrząsają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
potrząsałem +(e)m potrząsał |
potrząsałam +(e)m potrząsała |
potrząsałom +(e)m potrząsało |
potrząsaliśmy +(e)śmy potrząsali |
potrząsałyśmy +(e)śmy potrząsały |
| 2 os. |
potrząsałeś +(e)ś potrząsał |
potrząsałaś +(e)ś potrząsała |
potrząsałoś +(e)ś potrząsało |
potrząsaliście +(e)ście potrząsali |
potrząsałyście +(e)ście potrząsały |
| 3 os. |
potrząsał |
potrząsała |
potrząsało |
potrząsali |
potrząsały |
bezosobnik: potrząsano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę potrząsał będę potrząsać |
będę potrząsała będę potrząsać |
będę potrząsało będę potrząsać |
będziemy potrząsali będziemy potrząsać |
będziemy potrząsały będziemy potrząsać |
| 2 os. |
będziesz potrząsał będziesz potrząsać |
będziesz potrząsała będziesz potrząsać |
będziesz potrząsało będziesz potrząsać |
będziecie potrząsali będziecie potrząsać |
będziecie potrząsały będziecie potrząsać |
| 3 os. |
będzie potrząsał będzie potrząsać |
będzie potrząsała będzie potrząsać |
będzie potrząsało będzie potrząsać |
będą potrząsali będą potrząsać |
będą potrząsały będą potrząsać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
potrząsajmy |
|
| 2 os. |
potrząsaj |
potrząsajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
potrząsałbym bym potrząsał |
potrząsałabym bym potrząsała |
potrząsałobym bym potrząsało |
potrząsalibyśmy byśmy potrząsali |
potrząsałybyśmy byśmy potrząsały |
| 2 os. |
potrząsałbyś byś potrząsał |
potrząsałabyś byś potrząsała |
potrząsałobyś byś potrząsało |
potrząsalibyście byście potrząsali |
potrząsałybyście byście potrząsały |
| 3 os. |
potrząsałby by potrząsał |
potrząsałaby by potrząsała |
potrząsałoby by potrząsało |
potrząsaliby by potrząsali |
potrząsałyby by potrząsały |
bezosobnik: potrząsano by
bezokolicznik: potrząsać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
potrząsając
gerundium: potrząsanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | potrząsanie |
potrząsania |
| D. | potrząsania |
potrząsań |
| C. | potrząsaniu |
potrząsaniom |
| B. | potrząsanie |
potrząsania |
| N. | potrząsaniem |
potrząsaniami |
| Ms. | potrząsaniu |
potrząsaniach |
| W. | potrząsanie |
potrząsania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: potrząsający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | potrząsający |
potrząsający |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsająca |
| D. | potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającej |
| C. | potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającej |
| B. | potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsającą |
| N. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającą |
| Ms. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | potrząsający |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsające |
| D. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
| C. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
| B. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsające |
| N. | potrząsającymi |
potrząsającymi |
potrząsającymi |
potrząsającymi |
| Ms. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potrząsany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | potrząsany |
potrząsany |
potrząsany |
potrząsane |
potrząsana |
| D. | potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanej |
| C. | potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanej |
| B. | potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsany |
potrząsane |
potrząsaną |
| N. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsaną |
| Ms. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | potrząsani |
potrząsani |
potrząsane |
potrząsane |
| D. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
| C. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
| B. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsane |
| N. | potrząsanymi |
potrząsanymi |
potrząsanymi |
potrząsanymi |
| Ms. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
odpowiednik aspektowy: potrząsnąć
Składnia
|
+ | potrząsać | + |
KIM/CZYM
|
2. Kościołem
Definicja
Warianty
- rzadziej potrząchać
Wymowa
[potsząsać] lub pot. [poczsząsać]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Cytaty
|
Jan Paweł II obalił komunizm, Franciszek trochę potrząsa Kościołem. Co z tego potrząsania może wyniknąć? źródło: Ks. Myszor o Ewangelii Judasza i czemu nie należy się modlić po koptyjsku, Dziennik Zachodni, 2013-11-02 (dziennikzachodni.pl) |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
potrząsam |
potrząsamy |
|||
| 2 os. |
potrząsasz |
potrząsacie |
|||
| 3 os. |
potrząsa |
potrząsają |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
potrząsałem +(e)m potrząsał |
potrząsałam +(e)m potrząsała |
potrząsałom +(e)m potrząsało |
potrząsaliśmy +(e)śmy potrząsali |
potrząsałyśmy +(e)śmy potrząsały |
| 2 os. |
potrząsałeś +(e)ś potrząsał |
potrząsałaś +(e)ś potrząsała |
potrząsałoś +(e)ś potrząsało |
potrząsaliście +(e)ście potrząsali |
potrząsałyście +(e)ście potrząsały |
| 3 os. |
potrząsał |
potrząsała |
potrząsało |
potrząsali |
potrząsały |
bezosobnik: potrząsano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę potrząsał będę potrząsać |
będę potrząsała będę potrząsać |
będę potrząsało będę potrząsać |
będziemy potrząsali będziemy potrząsać |
będziemy potrząsały będziemy potrząsać |
| 2 os. |
będziesz potrząsał będziesz potrząsać |
będziesz potrząsała będziesz potrząsać |
będziesz potrząsało będziesz potrząsać |
będziecie potrząsali będziecie potrząsać |
będziecie potrząsały będziecie potrząsać |
| 3 os. |
będzie potrząsał będzie potrząsać |
będzie potrząsała będzie potrząsać |
będzie potrząsało będzie potrząsać |
będą potrząsali będą potrząsać |
będą potrząsały będą potrząsać |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
potrząsajmy |
|
| 2 os. |
potrząsaj |
potrząsajcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
potrząsałbym bym potrząsał |
potrząsałabym bym potrząsała |
potrząsałobym bym potrząsało |
potrząsalibyśmy byśmy potrząsali |
potrząsałybyśmy byśmy potrząsały |
| 2 os. |
potrząsałbyś byś potrząsał |
potrząsałabyś byś potrząsała |
potrząsałobyś byś potrząsało |
potrząsalibyście byście potrząsali |
potrząsałybyście byście potrząsały |
| 3 os. |
potrząsałby by potrząsał |
potrząsałaby by potrząsała |
potrząsałoby by potrząsało |
potrząsaliby by potrząsali |
potrząsałyby by potrząsały |
bezosobnik: potrząsano by
bezokolicznik: potrząsać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
potrząsając
gerundium: potrząsanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | potrząsanie |
potrząsania |
| D. | potrząsania |
potrząsań |
| C. | potrząsaniu |
potrząsaniom |
| B. | potrząsanie |
potrząsania |
| N. | potrząsaniem |
potrząsaniami |
| Ms. | potrząsaniu |
potrząsaniach |
| W. | potrząsanie |
potrząsania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: potrząsający
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | potrząsający |
potrząsający |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsająca |
| D. | potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsającej |
| C. | potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającemu |
potrząsającej |
| B. | potrząsającego |
potrząsającego |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsającą |
| N. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającą |
| Ms. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | potrząsający |
potrząsający |
potrząsające |
potrząsające |
| D. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
| C. | potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
potrząsającym |
| B. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsające |
| N. | potrząsającymi |
potrząsającymi |
potrząsającymi |
potrząsającymi |
| Ms. | potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
potrząsających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: potrząsany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | potrząsany |
potrząsany |
potrząsany |
potrząsane |
potrząsana |
| D. | potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsanej |
| C. | potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanemu |
potrząsanej |
| B. | potrząsanego |
potrząsanego |
potrząsany |
potrząsane |
potrząsaną |
| N. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsaną |
| Ms. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | potrząsani |
potrząsani |
potrząsane |
potrząsane |
| D. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
| C. | potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
potrząsanym |
| B. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsane |
| N. | potrząsanymi |
potrząsanymi |
potrząsanymi |
potrząsanymi |
| Ms. | potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |
potrząsanych |