UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

czołówka

Chronologizacja

1 połowa XX w., Bańk

Pochodzenie

Zob. czoło

1. rankingu

Definicja

pierwsze miejsca w jakimś rankingu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Ilość, liczby i liczenie kolejność

Połączenia

czołówka rankingu, tabeli, zestawienia

Cytaty

Beniaminek IV ligi, Czarni Pruszcz, grają tak, że aż chce się chodzić na mecze. Zajmują miejsce w czołówce tabeli i wydaje się, że awans do III ligi jest w zasięgu ręki.

źródło: NKJP: Wawrzyniec Rozenberg: Polowanie na trenera, Dziennik Bałtycki, 2005-11-04

Banki, które znalazły się w czołówce rankingu - PKO BP czy BPH oferują swoim klientom kredyty, które można spłacać przez 30 lat.

źródło: NKJP: (MON): Kredyty na medal, Gazeta Poznańska, Gazeta Poznańska

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

2. naukowców

Definicja

grupa ludzi przodujących w jakiejś dziedzinie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia osób wchodzących w relacje międzyludzkie

Połączenia

czołówka aktorów, naukowców, polityków, reżyserów...
należeć, zaliczać się do czołówki kogoś/czegoś
być w czołówce kogoś/czegoś

Cytaty

Roman Polański ma 68 lat i należy do ścisłej światowej czołówki reżyserów filmowych.

źródło: NKJP: (ELKA MAZ): Gra pełna emocji Poplątany życiorys O ,,Pianiście’’, co nie wierzył piosence, Gazeta Poznańska, 2002-05-28

Kolejna edycja cyklu „re_wizje” poświęcona będzie tekstom starożytnym, które inspirują współczesnych twórców. Dlatego odbędą się premiery sztuk Arystofanesa czy Sofoklesa. Towarzyszyć im będą dyskusje, na które zaproszono światową czołówkę naukowców zajmujących się badaniami antyku.

źródło: NKJP: Huzarska-Szumiec Magda: Re_wizje antyczne, Gazeta Krakowska, 2007-01-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

3. wyścigu

Definicja

wysunięta do przodu grupa zawodników w biegu lub rajdzie

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport osoby i organizacje związane ze sportem

Połączenia

czołówka biegu, rajdu, wyścigu

Cytaty

[...] naszemu góralowi, jadącemu po wertepach, pobocza trasy udało się wyprzedzić kilkudziesięciu zawodników tak, iż pod koniec pierwszego okrążenia był już w pierwszej dziesiątce. Niestety czołówka wyścigu była już wtedy o ponad 50 sekund z przodu.

źródło: NKJP: (RAP): Górskie Orły triumfują w Niemczech, Gazeta Krakowska, 2004-09-23

Na półmetku na prowadzeniu znajdował się świetnie strzelający Fin Juoni K.[...], który o 18 sekund wyprzedzał Słowaka Miroslava M.[...]. W czołówce biegu znajdowali się ponadto Estończyk [...], Kanadyjczyk [...] i Bułgar [...], którzy jednak później słabiej spisywali się na strzelnicy i spadli na dalsze lokaty.

źródło: NKJP: Karpiel o krok od medalu, Dziennik Polski, 2003-02-10

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

4. w wojsku

Definicja

wojsk.

wysunięta do przodu jednostka specjalna

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna osoby związane z wojskiem i wojną

Połączenia

czołówka wojska

Cytaty

Przed opuszczeniem Radomska zdążono jeszcze spalić dworzec kolei warszawsko-wiedeńskiej, 13 grudnia 1914 r., i odmaszerowano w kierunku Końskich przez Przedbórz i Fałków. Śladem Rosjan posuwała się czołówka wojsk pruskich.

źródło: NKJP: Wiesław A. Leśniewski: Radomszczańskie lecznictwo, Gazeta Radomszczańska, 2009-01-28

Wyłoniła się ciężarówka, za nią jakaś wielka maszyna i znowu ciężarówka, i jeszcze jedna maszyna. Zbliżały się powoli, ale jakby zwycięsko, jak czołówka wojska najeźdźcy wkraczająca do podbitego kraju.

źródło: NKJP: Elżbieta Cichla-Czarniawska: Ogrody i złomowiska Opowiadania, 2005

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

5. gazety

Definicja

pierwsza strona gazety lub czasopisma, zawierająca wiadomości najistotniejsze lub takie, na które redakcje szczególnie chcą zwrócić uwagę czytelnika

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu prasa

Połączenia

czołówka gazety
trafić na czołówki (gazet)
znaleźć się na czołówkach

Cytaty

Wiosną 1976 roku na czołówkach światowych gazet znalazły się Katowice. Powodem były Mistrzostwa Świata w Hokeju na Lodzie.

źródło: NKJP: Kazimierz Seko: Życie Jesienina zatrzymane w wierszach, Dziennik Zachodni, 2001-01-12

Dostałam wiadomość, że temat afer w łyżwiarstwie pojawił się na czołówce „Timesa”.

źródło: NKJP: (PAS): Łyżwiarze w USA, Express Ilustrowany, 2002-08-20

W bardzo dobrym artykule „Precz ze Srebrenicy” na czołówce „Gazety ” (nr 161) zaskoczyły mnie zacytowane komentarze [...] , według których żołnierze holenderscy nie byli dość odważni lub czujni.

źródło: NKJP: Gazeta Wyborcza 1995-08-03

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

6. filmu

Definicja

wstępna część filmu zawierająca m.in. tytuł, dane dotyczące twórców

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka film

Połączenia

czołówka filmu
figurować, pojawić się w czołówce

Cytaty

W roli kawiarnianych bywalców, znajomych dramaturga Zenona Wiewiórskiego, obok Tyrmanda pojawili się jeszcze Andrzej Jarecki, Grzegorz Lasota i Stanisław Tym. Mieli po prostu być. Ich nazwiska nie znalazły się nawet w czołówce filmu.

źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 2007

Aby przystąpić do konkursu, uczestnik [...] powinien zgłosić film zrealizowany techniką video, zapisany na kasecie VHS lub płycie DVD [...], musi uwzględnić czołówkę filmu (tytuł i nazwisko reżysera) i opatrzyć opisem kasetę, bądź płytę (tytuł i czas filmu oraz nazwisko autora).

źródło: NKJP: Katarzyna Kokoszka: Nakręć film, Dziennik Zachodni, 2006-08-07

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

7. latarka

Definicja

płaska latarka do zakładania na czoło

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Energia elektryczność

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Połączenia

baterie czołówki
czołówka świeci
nosić, założyć czołówkę
świecić czołówką

Cytaty

Obok naszego namiotu przechodził w równym szeregu [...] zespół za zespołem. Składały się na każdy z nich po dwie lub trzy osoby związane liną. Każda z nich miała na głowie świecącą czołówkę.

źródło: NKJP: Beata Denis-Jastrzębska: Mont Blanc zdobyty, Tygodnik Podhalański, 1999

Niestety, wyczerpane baterie w czołówkach zmusiły nas do nie zaplanowanego biwaku.

źródło: NKJP: Wanda Rutkiewicz: Na jednej linie, 2010

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

8. zderzenie

Definicja

pot.

czołowe zderzenie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport transport lądowy

Połączenia

jechać na czołówkę

Cytaty

Trzeba objechać to towarzystwo po lewej stronie. Trochę się zdziwią ci z naprzeciwka. Lewym pasem. Ale trzeba być, Euzebku, odważnym! O, teraz to trzeba przydusić pedał, bo jak tam pójdzie zielone, to będzie czołówka ...

źródło: NJKP: Dawid Bieńkowski: NIc, 2005

Czołówka z tirem miała dramatyczne konsekwencje dla kierowcy forda i jego pasażera. Obaj trafili do szpitala ze złamanymi nogami i stłuczonymi kośćmi miednicy.

źródło: NKJP: Marcin Płaszczyca: Młodzi, szybcy, nierozważni, 2006-10-02

Wczoraj jechałam z Mikołajem rowerem ścieżką przy KENie. Musiałam ostro zjeżdżać na trawnik, bo jakiś młodzian jechał na czołówkę. Ściął zakręt i wyskoczył na nas.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	czołówka	czołówki
D.	czołówki	czołówek

C.	czołówce	czołówkom
B.	czołówkę	czołówki
N.	czołówką	czołówkami
Ms.	czołówce	czołówkach
W.	czołówko	czołówki

Data ostatniej modyfikacji: 07.12.2015