Chronologizacja
W postaci: amfiteatrum . Postać amfiteatr notowana dopiero od połowy XVII w. (KorBa).
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: m3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | amfiteatr |
amfiteatry |
|
D. | amfiteatru |
amfiteatrów |
|
C. | amfiteatrowi |
amfiteatrom |
|
B. | amfiteatr |
amfiteatry |
|
N. | amfiteatrem |
amfiteatrami |
|
Ms. | amfiteatrze |
amfiteatrach |
|
W. | amfiteatrze |
amfiteatry |
Pochodzenie
łac. amphitheatrum
z gr. amphi-théatron 'podwójna widownia, w kształcie koła'
1. opolski
Definicja
Wymowa
[amfiteatr] lub [ãfiteatr]
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Czas wolny rozrywka
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy
Połączenia
- drewniany; niewielki, mały, okrągły; leśny, letni, miejscowy, miejski, opolski; wypełniony amfiteatr
- amfiteatr pod gołym niebem
- budowa, modernizacja, przebudowa, remont; deski, teren, scena; widownia amfiteatru
- wystąpić, zagrać; odbyć się, rozpocząć się w amfiteatrze
Cytaty
W sobotę 29 lipca na deskach amfiteatru wystąpił zespół tańca nowoczesnego „Abstrakt” z Sochaczewa koło Warszawy. źródło: KWSJP: Kamila Szablewska: Rozbawienie w Rudzkim Moście, prasa. |
|
Lecz są także pokazy filmów dla szerszej publiczności w amfiteatrze pod gołym niebem. źródło: KWSJP: Andrzej Werner: Dekada filmu, 1997 |
|
Miasto rozbudowywało się, powstały nowe osiedla [...]. Zbudowano Dom Kultury Zodiak, piękny amfiteatr, hotel Mrongovia itp. źródło: KWSJP: JFP: Historia, prasa |
2. starożytny
Definicja
Wymowa
[amfiteatr] lub [ãfiteatr]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo rodzaje budowli i ich cechy
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne
Połączenia
- antyczny, grecki, rzymski, starożytny amfiteatr
- pozostałość, ruiny, ślady amfiteatru
Cytaty
Każde greckie i rzymskie miasto miało amfiteatr lub arenę do wystawiania spektakli. źródło: KWSJP: Tomasz Goban-Klas: Media i komunikowanie masowe : teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, 1999 |
|
Proletariusz Rzymu, ubrany w zbroję legionisty [...] w amfiteatrze, zagrzewał dzikim okrzykiem gladiatorów do męstwa. źródło: KWSJP: Teodor Jeske-Choiński, Gasnące słońce, 1958 |
|
Budowali oni wykute w skałach amfiteatry i na półkolistych scenach rozgrywali dramaty Kreona i Antygony. źródło: KWSJP: Wiesław Paweł Szymański: Niedzwiedź w katedrze, 1979 |
|
Najsłynniejsza taka budowla - Koloseum - stoi w Rzymie [...], ale równie pojemny amfiteatr znajdował się w hiszpańskiej Kordobie. źródło: KWSJP: Anna Piotrowska: Kibic jest wieczny, prasa |
3. część widowni
Definicja
Wymowa
[amfiteatr] lub [ãfiteatr]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo części budowli
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | widownia |
Połączenia
- miejsca na amfiteatrze
- wejść na amfiteatr
- siedzieć na amfiteatrze
Cytaty
Wewnątrz budynku pełno było ludzi siedzących na rzędach ław tworzących amfiteatr. źródło: KWSJP: Andrzej Sapkowski: Wieża jaskółki, 1997 |
|
Listopadowy numer „Die Bauwelt” z 1911 przyniósł próbkę takich propozycji, zamieszczając szkice Augusta Zeha, łączącego w obrębie widowni amfiteatr z miejscami na balkonach. źródło: KWSJP: Małgorzata Leyko: Reżyser masowej wyobraźni : Max Reinhardt i jego teatr dla pięciu tysięcy, 2002 |
|
Śpiewała w „argot” piosenki do widowni [...]. Śpiewając to, weszła na amfiteatr i wybrała sobie jakiegoś młodego śmierdziucha, którego po skończeniu piosenki pocałowała w oba świecące od potu policzki. źródło: KWSJP: Andrzej Bobkowski: Szkice piórkiem : (Francja 1940-1944), 1957 |