UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

brzeg

Chronologizacja

1291, SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	brzeg	brzegi
D.	brzegu	brzegów
C.	brzegowi	brzegom
B.	brzeg	brzegi
N.	brzegiem	brzegami
Ms.	brzegu	brzegach
W.	brzegu	brzegi

Pochodzenie

psł. *bergъ 'pagórek, stromizna, urwisko; skraj, krawędź'

1. granica

Definicja

granica między wodą a lądem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia zbiorniki wodne

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	brzeżek
	hiperonimy:	granica

Połączenia

lewy, prawy; południowy, zachodni; kamienisty, piaszczysty; morski; obsunięty; klifowy, stromy, urwisty; wypłukany; wysoki brzeg; płaskie; podmyte; przeciwległe; skaliste; strome brzegi
brzeg jeziora, morza, potoku, rzeki
przejażdżka brzegiem
droga wzdłuż brzegu
osuwanie się; umacnianie; uregulowanie brzegów
iść brzegiem (morza)
dobić, przypłynąć do brzegu; odpłynąć od brzegu; chodzić; pływające wzdłuż brzegu
położona nad brzegiem (rzeki)
leżeć na brzegu; łowienie przy brzegu

Cytaty

Wytyczył drogę z Koszyc do Szczurowej przez położoną nad brzegiem rzeki Górkę - rodzinną wieś Januarego.

źródło: NKJP: Krzysztof Czaja: Rock ma się dobrze, Dziennik Polski, 2001-06-09

Żebym miał siły przepłynąć na drugi brzeg ... do prawdziwej Ameryki... być pełnoprawnym mieszkańcem tego miasta.

źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1997

Rozkoszna świeżość niosła się od uciszonego morza, fale ledwo łaskotały urwisty brzeg.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995

2. krawędź

Definicja

krawędź powierzchni jakiegoś przedmiotu

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	brzeżek
	hiperonimy:	krawędź

Połączenia

ostre brzegi
brzeg biurka, półki, stolika; kieliszka, szklanki
wypchany, wypełniony po brzegi

Cytaty

Przeszedł przez poduszkę i dotarł na brzeg łóżka.

źródło: NKJP: Beata Ostrowicka: Kraina kolorów: księga intryg, 1999

Bohdan wolno podniósł się z materaca, podszedł do regałów i obiema rękami chwycił się za brzeg półki.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1994

3. skraj

Definicja

przestrzeń ciągnąca się wzdłuż granicy czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni miejsce i jego usytuowanie w przestrzeni

Relacje znaczeniowe

synonimy:

brzeżek, pobrzeże, skraj

Połączenia

brzegi lasu; skarpy, wyspy

Cytaty

Żałobnica zamieszkuje brzegi lasu deszczowego otoczone sawanną, odżywia się nasionami, orzechami, owocami.

źródło: NKJP: Filipińska żałobnica, Dziennik Polski, 2001-04-10

Drugie okno gabinetu wychodziło na północ i na brzeg skarpy opadającej stromo ku jezioru.

źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Składnia

brzeg

Frazeologizmy

pierwszy lepszy
pierwszy z brzegu

Przysłowia

Cicha woda brzegi rwie

Data ostatniej modyfikacji: 03.03.2023