Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. sędzia
1. w sporcie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Połączenia
- arbitrzy sędziują
- sędziować finał, mecz, pojedynek, spotkanie, walkę, zawody
- sędziować w turnieju
- tendencyjne, złe sędziowanie
Cytaty
|
Tegoroczne zawody miała sędziować kobieta, która jako pierwsza na świecie wygrała najdłuższy i najbardziej prestiżowy wyścig - tysiąckilometrowy Iditarod na Alasce. źródło: NKJP: Pasja psich zaprzęgów, Tygodnik Podhalański, nr 3, 2000 |
|
|
Na razie sędziuje zawody klubowe i uczy dzieci w szkółce łyżwiarskiej. źródło: NKJP: Iwona Ognicka: Dom na lodzie, Gazeta Wyborcza, 1998-02-13 |
|
|
Kiedyś proszono go, by sędziował na turnieju, ale od wielu lat odmawiał. źródło: NKJP: Tomasz Kołodziejczak: Krew i kamień, 2003 |
|
|
Ale nie mówię też, że nigdy nie zdecyduję się sędziować w najwspanialszej lidze świata. źródło: NKJP: Rafał Rostkowski: Rozmowa z Wiesławem Zychem - sędzią koszykówki, Gazeta Wyborcza, 1992-12-24 |
|
|
Sędziował doskonale, zdecydowanie lepiej, niż grali piłkarze. źródło: NKJP: Tomasz Toborek: Piłka nożna. 3. kolejka I ligi, Gazeta Wyborcza, 1995-08-21 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sędziuję |
sędziujemy |
|||
| 2 os. |
sędziujesz |
sędziujecie |
|||
| 3 os. |
sędziuje |
sędziują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sędziowałem +(e)m sędziował |
sędziowałam +(e)m sędziowała |
sędziowałom +(e)m sędziowało |
sędziowaliśmy +(e)śmy sędziowali |
sędziowałyśmy +(e)śmy sędziowały |
| 2 os. |
sędziowałeś +(e)ś sędziował |
sędziowałaś +(e)ś sędziowała |
sędziowałoś +(e)ś sędziowało |
sędziowaliście +(e)ście sędziowali |
sędziowałyście +(e)ście sędziowały |
| 3 os. |
sędziował |
sędziowała |
sędziowało |
sędziowali |
sędziowały |
bezosobnik: sędziowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę sędziował będę sędziować |
będę sędziowała będę sędziować |
będę sędziowało będę sędziować |
będziemy sędziowali będziemy sędziować |
będziemy sędziowały będziemy sędziować |
| 2 os. |
będziesz sędziował będziesz sędziować |
będziesz sędziowała będziesz sędziować |
będziesz sędziowało będziesz sędziować |
będziecie sędziowali będziecie sędziować |
będziecie sędziowały będziecie sędziować |
| 3 os. |
będzie sędziował będzie sędziować |
będzie sędziowała będzie sędziować |
będzie sędziowało będzie sędziować |
będą sędziowali będą sędziować |
będą sędziowały będą sędziować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sędziujmy |
|
| 2 os. |
sędziuj |
sędziujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sędziowałbym bym sędziował |
sędziowałabym bym sędziowała |
sędziowałobym bym sędziowało |
sędziowalibyśmy byśmy sędziowali |
sędziowałybyśmy byśmy sędziowały |
| 2 os. |
sędziowałbyś byś sędziował |
sędziowałabyś byś sędziowała |
sędziowałobyś byś sędziowało |
sędziowalibyście byście sędziowali |
sędziowałybyście byście sędziowały |
| 3 os. |
sędziowałby by sędziował |
sędziowałaby by sędziowała |
sędziowałoby by sędziowało |
sędziowaliby by sędziowali |
sędziowałyby by sędziowały |
bezosobnik: sędziowano by
bezokolicznik: sędziować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
sędziując
gerundium: sędziowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sędziowanie |
sędziowania |
| D. | sędziowania |
sędziowań |
| C. | sędziowaniu |
sędziowaniom |
| B. | sędziowanie |
sędziowania |
| N. | sędziowaniem |
sędziowaniami |
| Ms. | sędziowaniu |
sędziowaniach |
| W. | sędziowanie |
sędziowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: sędziujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sędziujący |
sędziujący |
sędziujący |
sędziujące |
sędziująca |
| D. | sędziującego |
sędziującego |
sędziującego |
sędziującego |
sędziującej |
| C. | sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującej |
| B. | sędziującego |
sędziującego |
sędziujący |
sędziujące |
sędziującą |
| N. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującą |
| Ms. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sędziujący |
sędziujący |
sędziujące |
sędziujące |
| D. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
| C. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
| B. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujące |
| N. | sędziującymi |
sędziującymi |
sędziującymi |
sędziującymi |
| Ms. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: sędziowany
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sędziowany |
sędziowany |
sędziowany |
sędziowane |
sędziowana |
| D. | sędziowanego |
sędziowanego |
sędziowanego |
sędziowanego |
sędziowanej |
| C. | sędziowanemu |
sędziowanemu |
sędziowanemu |
sędziowanemu |
sędziowanej |
| B. | sędziowanego |
sędziowanego |
sędziowany |
sędziowane |
sędziowaną |
| N. | sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowaną |
| Ms. | sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sędziowani |
sędziowani |
sędziowane |
sędziowane |
| D. | sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowanych |
| C. | sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
sędziowanym |
| B. | sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowane |
| N. | sędziowanymi |
sędziowanymi |
sędziowanymi |
sędziowanymi |
| Ms. | sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowanych |
sędziowanych |
Składnia
|
+ | sędziować | + |
(CO)
|
|
|
+ | sędziować | + |
(na CZYM)
|
|
|
+ | sędziować | + |
(w CZYM)
|
2. w sądzie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa sąd
Cytaty
|
[...] był zbyt wrażliwy, zbyt delikatny, nie pasował do snobistycznego towarzystwa prawników. [...] Nieustannie podważał w sobie sens sędziowania, udzielania porad prawnych, zaprzeczał arbitralności czy nawet obiektywności sądu. źródło: NKJP: Radosław Kobierski: Harar, 2005 |
|
|
Ja dzisiaj jestem w stanie podać nazwiska sędziów, którzy mają na grzbiecie wyroki sądu i nadal sędziują, są czynnymi sędziami. źródło: NKJP: 86. posiedzenie Senatu RP, stenogram, wersja robocza |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
sędziuję |
sędziujemy |
|||
| 2 os. |
sędziujesz |
sędziujecie |
|||
| 3 os. |
sędziuje |
sędziują |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sędziowałem +(e)m sędziował |
sędziowałam +(e)m sędziowała |
sędziowałom +(e)m sędziowało |
sędziowaliśmy +(e)śmy sędziowali |
sędziowałyśmy +(e)śmy sędziowały |
| 2 os. |
sędziowałeś +(e)ś sędziował |
sędziowałaś +(e)ś sędziowała |
sędziowałoś +(e)ś sędziowało |
sędziowaliście +(e)ście sędziowali |
sędziowałyście +(e)ście sędziowały |
| 3 os. |
sędziował |
sędziowała |
sędziowało |
sędziowali |
sędziowały |
bezosobnik: sędziowano
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę sędziował będę sędziować |
będę sędziowała będę sędziować |
będę sędziowało będę sędziować |
będziemy sędziowali będziemy sędziować |
będziemy sędziowały będziemy sędziować |
| 2 os. |
będziesz sędziował będziesz sędziować |
będziesz sędziowała będziesz sędziować |
będziesz sędziowało będziesz sędziować |
będziecie sędziowali będziecie sędziować |
będziecie sędziowały będziecie sędziować |
| 3 os. |
będzie sędziował będzie sędziować |
będzie sędziowała będzie sędziować |
będzie sędziowało będzie sędziować |
będą sędziowali będą sędziować |
będą sędziowały będą sędziować |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
sędziujmy |
|
| 2 os. |
sędziuj |
sędziujcie |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
sędziowałbym bym sędziował |
sędziowałabym bym sędziowała |
sędziowałobym bym sędziowało |
sędziowalibyśmy byśmy sędziowali |
sędziowałybyśmy byśmy sędziowały |
| 2 os. |
sędziowałbyś byś sędziował |
sędziowałabyś byś sędziowała |
sędziowałobyś byś sędziowało |
sędziowalibyście byście sędziowali |
sędziowałybyście byście sędziowały |
| 3 os. |
sędziowałby by sędziował |
sędziowałaby by sędziowała |
sędziowałoby by sędziowało |
sędziowaliby by sędziowali |
sędziowałyby by sędziowały |
bezosobnik: sędziowano by
bezokolicznik: sędziować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
sędziując
gerundium: sędziowanie
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | sędziowanie |
sędziowania |
| D. | sędziowania |
sędziowań |
| C. | sędziowaniu |
sędziowaniom |
| B. | sędziowanie |
sędziowania |
| N. | sędziowaniem |
sędziowaniami |
| Ms. | sędziowaniu |
sędziowaniach |
| W. | sędziowanie |
sędziowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: sędziujący
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | sędziujący |
sędziujący |
sędziujący |
sędziujące |
sędziująca |
| D. | sędziującego |
sędziującego |
sędziującego |
sędziującego |
sędziującej |
| C. | sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującemu |
sędziującej |
| B. | sędziującego |
sędziującego |
sędziujący |
sędziujące |
sędziującą |
| N. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującą |
| Ms. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującej |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | sędziujący |
sędziujący |
sędziujące |
sędziujące |
| D. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
| C. | sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
sędziującym |
| B. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujące |
| N. | sędziującymi |
sędziującymi |
sędziującymi |
sędziującymi |
| Ms. | sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |
sędziujących |