UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

brutalny

Chronologizacja

1807, Bańk

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. brutalny
brutalny
brutalny
brutalne
brutalna
D. brutalnego
brutalnego
brutalnego
brutalnego
brutalnej
C. brutalnemu
brutalnemu
brutalnemu
brutalnemu
brutalnej
B. brutalnego
brutalnego
brutalny
brutalne
brutalną
N. brutalnym
brutalnym
brutalnym
brutalnym
brutalną
Ms. brutalnym
brutalnym
brutalnym
brutalnym
brutalnej
W. brutalny
brutalny
brutalny
brutalne
brutalna
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. brutalni
brutalni
brutalne
brutalne
D. brutalnych
brutalnych
brutalnych
brutalnych
C. brutalnym
brutalnym
brutalnym
brutalnym
B. brutalnych
brutalnych
brutalnych
brutalne
N. brutalnymi
brutalnymi
brutalnymi
brutalnymi
Ms. brutalnych
brutalnych
brutalnych
brutalnych
W. brutalni
brutalni
brutalne
brutalne

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. brutalniejszy
brutalniejszy
brutalniejszy
brutalniejsze
brutalniejsza
D. brutalniejszego
brutalniejszego
brutalniejszego
brutalniejszego
brutalniejszej
C. brutalniejszemu
brutalniejszemu
brutalniejszemu
brutalniejszemu
brutalniejszej
B. brutalniejszego
brutalniejszego
brutalniejszy
brutalniejsze
brutalniejszą
N. brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszą
Ms. brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. brutalniejsi
brutalniejsi
brutalniejsze
brutalniejsze
D. brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejszych
C. brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
brutalniejszym
B. brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejsze
N. brutalniejszymi
brutalniejszymi
brutalniejszymi
brutalniejszymi
Ms. brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejszych
brutalniejszych

Pochodzenie

fr. brutal

z łac. brūtālis 'bezrozumny'

1.a człowiek

Definicja

taki, który w stosunku do innych ludzi postępuje w sposób sprzeczny z przyjętymi zasadami, przede wszystkim stosując przemoc

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • brutalny mężczyzna; cham, gangster; policjant; brutalna dyktatura, policja
  • nieprawdopodobnie, niesłychanie, niezwykle, szczególnie, wyjątkowo brutalny
  • brutalny i agresywny, brutalny i bezwzględny, brutalny i gwałtowny, brutalny i okrutny, brutalny i prymitywny
  • bardzo brutalny

Cytaty

[...] starsza siostra związała się niegdyś z bardzo brutalnym mężczyzną [...].

źródło: NKJP: Izabela Filipiak: Magiczne oko. Opowiadania zebrane, 2006

[...] Gunter, nim stał się faszystą, był tępym, brutalnym chamem.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III, 2008

Młodzi chcieli się uwolnić od brutalnego napastnika, ale ten ciągle im towarzyszył.

źródło: NKJP:Halina Stęplówna: Bez motywu, Express Ilustrowany, 2001-08-03

W głośnym [...] „Przesłuchaniu” Ryszarda Bugajskiego Gajos wcielił się w brutalnego ubeka z czasów stalinowskich.

źródło: NKJP: Onet.pl - rozmowy

[...] problemem naszej ciągle raczkującej demokracji nie są brutalni policjanci polujący radarami na polityków, ale politycy uważający prawo do bezkarności za jeden z przysługujących im przywilejów.

źródło: NKJP: K.Kowalski: Na bezdrożach prawa: Boże, chroń Posła, Tygodnik Ciechanowski, 2003-04-11

1.b czyn

Definicja

taki, który wiąże się ze stosowaniem przemocy wobec kogoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

  • brutalny akt, atak, cios, czyn, gest, nacisk, uścisk; gwałt, mord, zbrodnia; film, obraz, żart; świat; realizm, sposób; brutalna akcja, awantura, historia, napaść, operacja, pacyfikacja, rzeź; ingerencja, interwencja, przemoc, siła, walka, wojna, żądza; gra, rozrywka; ręka, twarz; brutalne działanie, postępowanie, zachowanie; naruszenie prawa, pobicie, rozprawienie się z kimś, traktowanie kogoś, starcie; morderstwo, zabójstwo; brutalne metody, represje
  • nieprawdopodobnie, niesłychanie, niezwykle, szczególnie, wyjątkowo brutalny
  • brutalny i brzydki, brutalny i gwałtowny, brutalny i krwawy, brutalny i niebezpieczny, brutalny i okrutny, brutalny i prymitywny
  • bardzo, mało, zbyt brutalny

Cytaty

Brutalna akcja milicji wywołała wiece i demonstracje studenckie, najpierw w Warszawie, a później w innych miastach.

źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Rycerze Okrągłego Stołu, 2004

Icek, w przeciwieństwie do innych Żydów, na wszystkie zaczepki ze strony dzieci odpowiadał brutalnym atakiem.

źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001

Horst brutalnym gestem odsunął Lizę od drzwi.

źródło: NKJP: Andrzej Zbych: Stawka większa niż życie, 1967

Oskarżeni o brutalne zabójstwo stanęli przed sądem.

źródło: NKJP: Eliza Głowicka: Krew na suficie, Słowo Polskie, 2006-11-28

Zdobywcy hiszpańscy i portugalscy [...], stosując brutalne metody: podstępy, niedotrzymywanie słowa, pozbawiali ludność indiańską nie tylko wolności politycznej, ale zabierali majątki, zamieniali Indian w niewolników.

źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996

2. krytyka

Definicja

taki, który sprawia komuś przykrość albo ból

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Połączenia

  • brutalny akt, atak; język, żart; świat; realizm, sposób; brutalna szczerość; forma,;rzeczywistość; brutalne działanie

Cytaty

Paganini pokornie znosił obelgi i subtelna wyrazistość jego twarzy tak kontrastowała z pospolitą urodą kolegów. Prawdziwy artysta. Bolała go brutalna krytyka i chyłkiem wymykał się do szatni.

źródło: NKJP: Marek Nowakowski: Powidoki, 2010

Świnia i perły – pisała o włoskim malarzu Amadeo Modiglianim jego kochanka, ale w tej brutalnej szczerości jest wiele prawdy.

źródło: NKJP: Henryka Wach-Malicka: Ostatni szaleniec belle epoque, Dziennik Zachodni, 2006-04-01

Data ostatniej modyfikacji: 24.05.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj