Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: dokonany
Tryb oznajmujący
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
zagwiżdżę |
zagwiżdżemy |
|||
2 os. |
zagwiżdżesz |
zagwiżdżecie |
|||
3 os. |
zagwiżdże |
zagwiżdżą |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zagwizdałem +(e)m zagwizdał |
zagwizdałam +(e)m zagwizdała |
zagwizdałom +(e)m zagwizdało |
zagwizdaliśmy +(e)śmy zagwizdali |
zagwizdałyśmy +(e)śmy zagwizdały |
2 os. |
zagwizdałeś +(e)ś zagwizdał |
zagwizdałaś +(e)ś zagwizdała |
zagwizdałoś +(e)ś zagwizdało |
zagwizdaliście +(e)ście zagwizdali |
zagwizdałyście +(e)ście zagwizdały |
3 os. |
zagwizdał |
zagwizdała |
zagwizdało |
zagwizdali |
zagwizdały |
bezosobnik: zagwizdano
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
zagwiżdżmy |
|
2 os. |
zagwiżdż |
zagwiżdżcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
zagwizdałbym bym zagwizdał |
zagwizdałabym bym zagwizdała |
zagwizdałobym bym zagwizdało |
zagwizdalibyśmy byśmy zagwizdali |
zagwizdałybyśmy byśmy zagwizdały |
2 os. |
zagwizdałbyś byś zagwizdał |
zagwizdałabyś byś zagwizdała |
zagwizdałobyś byś zagwizdało |
zagwizdalibyście byście zagwizdali |
zagwizdałybyście byście zagwizdały |
3 os. |
zagwizdałby by zagwizdał |
zagwizdałaby by zagwizdała |
zagwizdałoby by zagwizdało |
zagwizdaliby by zagwizdali |
zagwizdałyby by zagwizdały |
bezosobnik: zagwizdano by
bezokolicznik: zagwizdać
imiesłów przysłówkowy uprzedni:
zagwizdawszy
gerundium: zagwizdanie
rodzaj gramatyczny: dk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | zagwizdanie |
zagwizdania |
D. | zagwizdania |
zagwizdań |
C. | zagwizdaniu |
zagwizdaniom |
B. | zagwizdanie |
zagwizdania |
N. | zagwizdaniem |
zagwizdaniami |
Ms. | zagwizdaniu |
zagwizdaniach |
W. | zagwizdanie |
zagwizdania |
imiesłów przymiotnikowy bierny: zagwizdany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zagwizdany |
zagwizdany |
zagwizdany |
zagwizdane |
zagwizdana |
D. | zagwizdanego |
zagwizdanego |
zagwizdanego |
zagwizdanego |
zagwizdanej |
C. | zagwizdanemu |
zagwizdanemu |
zagwizdanemu |
zagwizdanemu |
zagwizdanej |
B. | zagwizdanego |
zagwizdanego |
zagwizdany |
zagwizdane |
zagwizdaną |
N. | zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdaną |
Ms. | zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zagwizdani |
zagwizdani |
zagwizdane |
zagwizdane |
D. | zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdanych |
C. | zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
zagwizdanym |
B. | zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdane |
N. | zagwizdanymi |
zagwizdanymi |
zagwizdanymi |
zagwizdanymi |
Ms. | zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdanych |
zagwizdanych |
odpowiednik aspektowy: gwizdać
Pochodzenie
1. wydać dźwięk
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii dźwięki
Relacje znaczeniowe
synonimy: | gwizdnąć |
Połączenia
- czajnik, pociąg; pocisk zagwizdał; lokomotywa; kula zagwizdała
- zagwizdać na czyjś widok; na psa; na palcach
- zagwizdać przez zęby
- zagwizdać z uznaniem
Cytaty
Kasia wylazła z jałowców i zagwizdała na psa. źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967 |
|
– W pańskim wieku takie fiku-miku... Ho, ho, ho... No proszę... – zagwizdał. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |
|
Gdy miała trzynaście lat, pierwszy raz usłyszała, że ktoś na ulicy zagwizdał na jej widok z podziwu […]. źródło: NKJP: Agata Pumatyńska: Seks czy dieta?, Cosmopolitan, 2000, nr 5 |
|
Za murem, niedaleko, zagwizdała lokomotywa, a potem słychać było dudnienie pociągu. źródło: NKJP: Andrzej Szczypiorski: Początek, 1986 |
|
Właśnie zagwizdał czajnik i z wnęki pod schodami, gdzie mieściła się kuchenka, wyszedł Uttamar. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005 |
Składnia
+ | zagwizdać | + |
(na KOGO/CO)
|
2. melodię
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka
Połączenia
- zagwizdać melodię, piosenkę
- zagwizdać pod nosem
Cytaty
Fałszując niemiłosiernie, zagwizdał znany przebój. źródło: NKJP: Tomasz Klarecki, Izabela Smolarek: Wilk... i śmierć bankiera, 2006 |
|
Zagwizdałem „Bolero” Ravela, a wtedy [...] zaczęła podskakiwać do taktu i obracać się. źródło: NKJP: Tomasz Tryzna: Idź kochaj i niech ci nie pomoże żadna na ziemi rzecz, 2010 |
|
Jean chciał zagwizdać piosenkę „Kocham Paryż”, ale wyschłe wargi nie usłuchały go. źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1960 |
|
[...] przeciągnął się, aż trzasnęły stawy, i zagwizdał początek Lili Marlene. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |
Składnia
+ | zagwizdać | + |
CO
|
3. o zwierzętach
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt
Relacje znaczeniowe
synonimy: | gwizdnąć |
Połączenia
- ptak; kos zagwizdał
Cytaty
Gdy dochodziliśmy do promu, blisko nas, niemal na wyciągnięcie ręki, zagwizdał pierwszy tego ranka ptak. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967 |
|
W wiklinie kos krótko zagwizdał. Ścichł. źródło: NKJP: Jerzy Andrzejewski: Popiół i diament, 1948 |
4. faul
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Sport czynności związane ze sportem
Relacje znaczeniowe
synonimy: | gwizdnąć, odgwizdać | |
hiperonimy: | zasygnalizować |
Połączenia
- sędzia zagwizdał
- zagwizdać faul, karnego, spalonego
Cytaty
Zieloni prowadzili z Iskrą już 2:1, aż do momentu, gdy sędzia zagwizdał spalonego. źródło: NKJP: SŁ: Zieloni Zalesie – Iskra Samoklęski Duże, Nakielski Czas, 2007-10-25 |
|
Sędzia główny zagwizdał faul, lecz po chwili podbiegł do swojego asystenta. źródło: NKJP: MS: Waleczność nagrodzona, Dziennik Polski, 2006-08-28 |
|
Sędzia miał prawo zagwizdać nam takie przewinienie. źródło: NKJP: (ZAB): Przeszli przez rundę niepokonani, Dziennik Polski, 2008-11-17 |
Składnia
+ | zagwizdać | + |
CO
|