UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

usprawiedliwienie

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp
Inne znaczenie: 'postępowanie zgodne z przyjętymi zasadami'

Pochodzenie

Od: usprawiedliwić ; zob. sprawiedliwy

1. nieobecności

Definicja

informacja wyjaśniająca powód nieobecności lub jakiegoś jakiegoś postępowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca organizacja i hierarchia w pracy, stosunki służbowe

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata szkoła

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

informacja

Połączenia

pisemne usprawiedliwienie
usprawiedliwienie od lekarza, od rodziców
napisać, przynieść usprawiedliwienie

Cytaty

Kiedy już 18-latek zdecyduje się napisać samodzielnie usprawiedliwienie , nie wysila się specjalnie przy wymyślaniu powodów swojej nieobecności. Najczęściej miał pilny wyjazd rodzinny lub się rozchorował.

źródło: NKJP: Kinga Fromlewicz: Dorosłość pod nadzorem, Gazeta Krakowska, 2006-11-10

Sprawdzają obecność, wykładają, zobowiązują do robienia notatek w zeszytach, kontrolują i oceniają domowe zadania, robią sprawdziany, żądają usprawiedliwień od lekarza lub rodziców...

źródło: NKJP: Leonard Sadowski: Katecheza w szkole, Wychowawca, 2009-01

Posypały się pisemne usprawiedliwienia. - Pamiętam, że po jednym bojkocie napisałem, że nie było mnie ze względów politycznych.

źródło: NKJP: Stanisław Tym: Trzy po trzy, Polityka, 2008-09-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia
D.	usprawiedliwienia	usprawiedliwień
C.	usprawiedliwieniu	usprawiedliwieniom
B.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia
N.	usprawiedliwieniem	usprawiedliwieniami
Ms.	usprawiedliwieniu	usprawiedliwieniach
W.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia

2. działań

Definicja

ogół okoliczności i powodów, które mają wyjaśnić i uzasadnić czyjeś postępowanie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

uzasadnienie

Połączenia

dobre, przekonujące, wystarczające, żadne; jedyne usprawiedliwienie
usprawiedliwienie działań; decyzji; zbrodni; porażki
usprawiedliwienia i wyjaśnienia, usprawiedliwienia i wymówki; argumenty i usprawiedliwienia
potrzebować, szukać; wymagać, żądać usprawiedliwienia
mieć, znaleźć; wymyślić usprawiedliwienie
pozostawać; stawić się bez usprawiedliwienia;
opuszczenie pracy bez usprawiedliwienia
dodać, powiedzieć coś na usprawiedliwienie

Cytaty

	Brakuje logiki w tych argumentach, ale są dość powszechne i dla wielu stanowią najbardziej przekonujące usprawiedliwienie dla swoich czynów. źródło: NKJP: Anna Melchior: Matki nie noszą kostiumów. Jak uczynić macierzyństwo pasją?, 2009
	Nie zrobiłem tego i trudno mi znaleźć usprawiedliwienie. źródło: NKJP: Andrzej Żor: Jedenaście dialogów z porcelanową filiżanką w tle, 2009
	Już czytając wezwanie z biblioteki, dozna silnego niepokoju i pomyśli, że stało się coś, co nie powinno mieć miejsca. [...] Ten skomplikowany stan Ja niektórzy opisują jako świadomość, że zrobiło się coś, na co nie ma usprawiedliwienia. Jest to coś nieznośnego i - żeby temu zaprzeczyć - Juliusz może najpierw szukać usprawiedliwień, wyobrażając sobie, jak przedstawia je oburzonej jego czynem bibliotekarce. źródło: NKJP: Maria Król-Fijewska: Stanowczo, łagodnie, bez lęku, 1992
	Podobnie jak niektórzy przeciwnicy dyktatury odmawiają uznania przyjętych wówczas rozwiązań ekonomicznych, tak zwolennicy Pinocheta uważają ówczesne osiągnięcia gospodarcze za usprawiedliwienie zbrodni, aby tym samym oczyścić się od współodpowiedzialności. źródło: NKJP: Daniel Passent: Choroba dyplomatyczna, 2002
	Nasz młociarz Szymon Ziółkowski był dopiero piąty (78,97). – Jak dojdę do siebie, to będę jeszcze bardziej zły. Oczywiście na siebie. Nie szukam żadnych usprawiedliwień , bo ich nie mam. Przepraszam kibiców – powiedział mistrz olimpijski z Sydney. źródło: NKJP: Wojciech Koerber: Porażka z carycą, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2006-08-14

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia
D.	usprawiedliwienia	usprawiedliwień
C.	usprawiedliwieniu	usprawiedliwieniom
B.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia
N.	usprawiedliwieniem	usprawiedliwieniami
Ms.	usprawiedliwieniu	usprawiedliwieniach
W.	usprawiedliwienie	usprawiedliwienia

Inne uwagi

Zwykle lp

Składnia

	+	usprawiedliwienie	+	(CZEGO)
	+	usprawiedliwienie	+	(dla CZEGO)

Data ostatniej modyfikacji: 17.01.2017