Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: ż
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | bezpieka |
bezpieki |
|
D. | bezpieki |
bezpiek |
|
C. | bezpiece |
bezpiekom |
|
B. | bezpiekę |
bezpieki |
|
N. | bezpieką |
bezpiekami |
|
Ms. | bezpiece |
bezpiekach |
|
W. | bezpieko |
bezpieki |
Pochodzenie
Od: Urząd Bezpieczeństwa lub Służba Bezpieczeństwa ; zob. bezpieczny
1.a organ
Definicja
Noty o użyciu
Używane najczęściej w odniesieniu do Urzędu Bezpieczeństwa oraz Służby Bezpieczeństwa w PRL.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Połączenia
- czeska, francuska; kremlowska; rzeszowska, toruńska; peerelowska; komunistyczna, sowiecka; miejscowa bezpieka
- bezpieka z Krosna
- bezpieka i NKWD
- agenci, agentka, pracownicy, współpracownicy; funkcjonariusze; szef; ofiara, więzień; akta, archiwa, dokumenty, papiery, teczki; budynek bezpieki
- funkcjonariusz w bezpiece
- ujawnić materiały bezpieki
- pracować, służyć w bezpiece
Cytaty
Solidarność opublikowała w internecie listę 70 funkcjonariuszy MO i SB oraz 21 agentów komunistycznej bezpieki. źródło: NKJP: MG: Pierwszy w historii Podkarpacia proces lustracyjny, Życie Podkarpackie, 2007-09-26 |
|
Zgromadzone w Instytucie Pamięci Narodowej archiwa bezpieki świadczą o tym, że Edelman od początku jest obserwowany. źródło: NKJP: Krzysztof Burnetko, Witold Bereś: Marek Edelman. Życie. Po prostu, 2008 |
|
W lipcu 1996 roku więzień polityczny [...] został wypuszczony na przepustkę. Kiedy nie wrócił do więzienia w terminie, agenci bezpieki zastrzelili go w jego mieszkaniu. źródło: NKJP: Mirosław Banasiak: Kuba, Gazeta Wyborcza, 1998-01-09 |
|
Jacy ludzie pracowali w bezpiece? – W pierwszym okresie, tuż po wojnie, do bezpieki przechodziły osoby zaangażowane w ruch komunistyczny. Pracowały w niej całe rodziny – rodzeństwa, małżeństwa, potem ich dzieci. Partia dbała, by w bezpiece znaleźli się ludzie klasowo bliscy. źródło: NKJP: Małgorzata Nitek: Miecz i tarcza partii, Gazeta Krakowska, 2006-03-03 |
|
O tym, jak ważną osobą dla działaczy podziemia była profesor Penson, świadczy zdarzenie z czerwca 1984 roku. Pracownicy bezpieki po przeszukaniu mieszkania zatrzymali wówczas gdańską lekarkę. źródło: NKJP: Tomasz Gos, Piotr Krysiak: To był sposób ucieczki z internowania, Super Express, 2006 |
1.b ludzie
Definicja
Noty o użyciu
Używane najczęściej w odniesieniu do Urzędu Bezpieczeństwa oraz Służby Bezpieczeństwa w PRL.
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe
Połączenia
- bezpieka aresztowała, dopadła, zatrzymywała; inwigilowała, podsłuchiwała, ścigała, uwzięła się, węszy, zaczęła mordować, zastrasza
- dać się złamać; donosić, przekazać, wydać bezpiece
Cytaty
Po wojnie dwa razy aresztowała go bezpieka. źródło: NKJP: Jarosław Rybak: Bohaterowi wojny nie chcą dać dowodu, Super Express, 2006 |
|
Kiedy wprowadzono u nas stan wojenny, bezpieka podsłuchiwała rozmowy telefoniczne. źródło: NKJP: Artur Górski: Magia „Sacro Arsenale”, 2006 |
|
Męża jej bezpieka zatłukła zaraz po ogłoszeniu amnestii, a i jej niemało się dostało, dopóki jej nie wypuścili. źródło: NKJP: Roman Antoszewski: Kariera na trzy karpie morskie, 2000 |
|
Wiedział już, że bezpieka węszy wokół niego. Był bardzo przygnębiony. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Zły Tyrmand, 1992 |
|
Kiedy wpadł, przekazał bezpiece nazwiska ludzi z kierownictwa organizacji. źródło: NKJP: Powrót do przeszłości, Polityka nr 2516, 2005-08-13 |