Chronologizacja
Odmiana
część mowy: rzeczownik
rodzaj gramatyczny: p3
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||
---|---|---|---|
M. | cugle |
||
D. | cugli |
||
C. | cuglom |
||
B. | cugle |
||
N. | cuglami |
||
Ms. | cuglach |
||
W. | cugle |
Pochodzenie
Liczba mnoga od cugiel, zapożyczonego z niem. Zügel o tym samym znaczeniu.
1. konia
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
synonimy: | wodze |
Połączenia
- cugle konia
- ściągnąć cugle
- chwycić, trzymać (konia) za cugle
Cytaty
Wlókł się za Niedźwiedziem ze spuszczoną głową, podskakując niezgrabnie w siodle. Kiedy Stevar podjechał do niego, drgnął gwałtownie i kurczowo ściągnął cugle. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Smoczy Pakt, 2003 |
|
Strzelec Ildefons stał przy głowie swego konia zaprzężonego do wolantu i trzymał go za cugle, przyglądając się Malwince z jakimś demonstracyjnym, ale też i ponurym zainteresowaniem. źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Bohiń, 1987 |
|
Tymczasem oni nadjechali i kiedy byli tuż-tuż, koń tej pani, co do tej pory spokojnie kłusował, nagle stanął jak wryty. Widząc to, panowie także cugle ściągnęli i cała trójka o metr się ode mnie zatrzymała. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979 |
2. fantazji
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka
Połączenia
- szarpnięcie, ściąganie cugli
- wziąć kogoś w cugle
Cytaty
Im poważniejsze kłopoty, tym silniej należy ściągać cugle dyscypliny. Dowództwo nie może się zbytnio spoufalać z podwładnymi, nawet gdyby reprezentowali wysoką rangę, intelekt i charakter. źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977 |
|
Demokracja jest zagrożona? Nastąpiło szarpnięcie cugli i oceniam, że w niektórych dziedzinach jest ono ryzykowne. źródło: NKJP: Janina Paradowska: Kurz opadł i co się wyłania..., Polityka, 2007-01-06 |
|
Uważałem, że to pierwszy ruch pantoflarski. Że już mnie, wiesz, żona wzięła w cugle. źródło: NKJP: Bartłomiej Dobroczyński: Orkiestra Klubu Pomocnych Serc czyli Monolog wodospad Jurka Owsiaka, 1999 |
|
Dla wielu, żeby zwalczyć krnąbrną naturę, trzeba wziąć w cugle rozbrykane myśli, wolę naszą nagiąć do czynienia dobrego [...]. źródło: NKJP: Emil Biela: Schody do nieba poezji, Akant, 2009-12 |
|
Literatura fantastyczna to jednak proza gatunkowa, jak romans, kryminał czy bondowska sensacja. Po tym zresztą być może da się „odróżnić” fantastę od niefantasty: pierwszy wchodzi w fantastykę z bagażem czytelniczych schematów/rozwiązań, pojawiających się w ramach konwencji najczęściej, [...]; drugi „odkrywa Amerykę na nowo”, [....] czasem jednak robiąc coś wspaniałego, bo autor nie wiedział „jak się tego nie pisze” – i napisał po swojemu, bez cugli schematów i sztywnych matryc gatunku. źródło: NKJP: Michał Cetnarowski: Co to jest młoda fantastyka?, Esensja, 2009-07-02 |
Składnia
+ | cugle | + |
(CZEGO)
|