UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wielki pan

Odmiana

typ frazy: fraza rzeczownikowa

m1, odmienny: wielki, pan

1. arystokrata

Definicja

mężczyzna ze sfer arystokratycznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja świat dawnych epok i wydarzenia historyczne

Cytaty

Biskup [...] to wielki pan, prawdziwy arystokrata i typ renesansowego księcia kościoła [...] Przyjął nas bardzo grzecznie, lecz dumnie.

źródło: NKJP: Kazimierz Moczarski: Rozmowy z katem, 1977

Był wielkim panem na Stawisku i rezydował w nim niepodzielnie. Przy jego boku kręcił się zawsze sekretarz, który załatwiał za niego pomniejsze sprawy. Wybierał młodych, przystojnych ludzi, którymi się opiekował.

źródło: NKJP: Tadeusz Kwiatkowski: Panopticum, 1995

Najczęściej wszakże osłaniała ich protekcja możnych; w ten właśnie sposób zdobywała herby magnacka klientela czy nieślubne potomstwo wielkich panów.

źródło: NKJP: Janusz Tazbir: Lustracja po staropolsku, Gazeta Wyborcza, 1995-06-17

Nawet bardzo bogaci ziemianie z okresu międzywojennego byli biedakami w porównaniu z tym, co posiadali i na co mogli sobie pozwolić wielcy panowie polscy z Kresów.

źródło: NKJP: Zdzisław Morawski: Gdzie ten dom, gdzie ten świat,1994

2. malarstwa

Definicja

mężczyzna utalentowany i odnoszący wielkie sukcesy w jakiejś dziedzinie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka określenia człowieka ze względu na jego usposobienie

Cytaty

„Jan Cybis – wielki pan polskiego malarstwa” – taki tytuł nosił referat wygłoszony na 4 Śląskim Sympozjum Krajoznawczym w roku 1984.

źródło: NKJP: most: Cybis w szkole, Trybuna Śląska, 2002-12-13

„Dziś [...] boli mnie do żywego sama myśl o tym, co musiał wtedy przeżyć, widzę go zupełnie inaczej. Już nie zacietrzewieniem młodzieńczych walk ale spokojnym rozeznaniem. Przecież to był wielki pan literatury i kultury polskiej.

źródło: NKJP: Maria Danilewicz - Zielińska: Krajowe nowości wydawnicze, Kultura nr 11, 1976

[...] wielki pan polskiego teatru, ze słynnego klanu teatralnego, wyrósł w epoce, gdy aktor musiał się pięknie prezentować.

źródło: Interent: www.nto.pl

Składnia

bez ograniczeń + wielki pan +
CZEGO

3. wyniosły

Definicja

pejorat. 
mężczyzna zachowujący się w sposób wyniosły, gdyż chce uchodzić za ważniejszego od innych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Oj, jaki z niego wielki pan, i jakie ma zachcianki! Ja cebulową zupę mam, a on chce kartoflanki!

źródło: NKJP: Wanda Zwinogrodzka: Szlagiery z Kazimierza, Gazeta Wyborcza, 1992-04-07

Kiedyś bamber siedział w chacie, nie, a teraz wielki pan, samochodem do miasta jedzie, wydaje się jemu, że pierdzikółko to auto, pani patrzy, jaki czarny dym mu wali z rury, ja bym, mówię pani, wprowadził paszporty ze wsi do miasta, od razu luźniej by się zrobiło, nie?

źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Złodziejka pamięci, 1998

[...] myśli, że jest wielki pan i mu wszystko wolno. Z dziada pradziada to były grunty rolne, a teraz on fabryki jakieś buduje, przemysł tworzy.

źródło: NKJP: Internet

Data ostatniej modyfikacji: 07.01.2019
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj