UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

medium

Chronologizacja

1565, SPXVI
Inne znaczenie: 'zbieżność, podobieństwo poglądów'

Pochodzenie

internac.

ang.

fr.

niem. Medium

z łac. medium 'część środkowa, środek, centrum; stadium pośrednie; pośrednik'

W dawnym znaczeniu 'środek, połowa' zapożyczenie wprost z łaciny

1. osoba

Definicja

osoba, która bierze udział w praktykach takich jak hipnoza lub seanse spirytystyczne (ze względu na przypisywaną jej zdolność do kontaktu z duszami zmarłych)

Wymowa

[medjum]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

  • dobre medium; medium spirytystyczne
  • głos medium

Cytaty

Jest to stan, wedle sformułowania Franka Hoffa, w którym poprzez głos medium objawia się głos boga lub proroctwo.

źródło: NKJP: Grzegorz Gazda, Agnieszka Izdebska, Jarosław Płuciennik (red.): Gotycyzm i groza w kulturze, 2003

Na ławie oskarżonych zasiadł Henry Slade - medium spirytystyczne ze Stanów Zjednoczonych, przyłapany na rzekomym oszustwie podczas jednego z seansów.

źródło: NKJP: Podróże w czasie są możliwe, Dziennik Polski, 1998-04-03

„Jestem medium. Jestem kanałem jakiejś innej świadomości” – zwierzyła się kiedyś Jackowi.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska, Piotr Pietucha: Sceny z życia pozamałżeńskiego, 2003

Hymn do Kybele, a następnie staroindyjskie mantry ku czci Gauri wprowadziły w trans nasze medium. Po chwili bóstwo odezwało się jego wysokim głosem.

źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005

Medium w transie oznajmia, że przybył oto Wybraniec, Zesłaniec - wybrany do głoszenia i przezwyciężenia duchem materii, Zbawca, który ocali świat przed materializmem [...].

źródło: NKJP: Stanisław Manturzewski: Dlaczego Reymont uciekał przed Boryną?, Magazyn nr 7 dodatek do Gazety Wyborczej, 1998-02-13

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. medium
media
D. medium
mediów
C. medium
mediom
B. medium
media
N. medium
mediami
Ms. medium
mediach
W. medium
media

2. nośnik treści

Definicja

coś, za pomocą czego przekazywane są określone treści lub dane

Wymowa

[medjum]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Środki masowego przekazu

Relacje znaczeniowe

synonimy:  przekaźnik

Połączenia

  • główne, podstawowe; cudowne, doskonałe; najpotężniejsze, najważniejsze, potężne, wpływowe; nowe medium; medium artystyczne, informacyjne, komunikacyjne, reklamowe; elektroniczne, transmisyjne; analogowe, cyfrowe
  • medium komunikacji, przekazu; narracji, treści
  • funkcja, rola; pośrednictwo medium

Cytaty

Telewizja jest doskonałym medium społecznej komunikacji, zarówno konfrontacji poglądów, opinii, postaw, jak i ukazywania wzorów, nowych możliwości [...].

źródło: NKJP: Wczoraj przeczytane, Gazeta Wyborcza, 1993-09-24

Każde kolejne nowe medium uznawano za cenne (potencjalnie) narzędzie edukacyjne - obecnie dotyczy to komputerów i telekomunikacji [Neuman, 1991].

źródło: NKJP: Tomasz Goban-Klas: Media i komunikowanie masowe: teorie i analizy prasy, radia, telewizji i Internetu, 2004

Język jest przekaźnikiem - medium w relacjach państwo - społeczeństwo, ale z drugiej strony to m.in. państwo kieruje jego aktywnością w pewnych strefach; [...].

źródło: NKJP: Polszczyzna przetrwa, Dziennik Polski, 2002-09-23

I dlaczego, jeżeli już się udaje, to wówczas wiersz okazuje się medium dla treści, z którymi chętnie zmagali się dawniej autorzy filozoficznych rozpraw?

źródło: NKJP: Marek Zaleski: Formy pamięci, 1996

Wyraz, powtarzany w różnych kontekstach, pełni funkcję medium łączącego i kojarzącego różne wartości.

źródło: NKJP: Ewa Szczęsna: Poetyka reklamy, 2001

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. medium
media
D. medium
mediów
C. medium
mediom
B. medium
media
N. medium
mediami
Ms. medium
mediach
W. medium
media

3. substancja

Definicja

techn. 
substancja, która przepływa przez jakąś instalację techniczną, spełniając rolę stosowną do charakteru tej instalacji

Wymowa

[medjum]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii temperatura i ogień

Połączenia

  • chłodzące medium; medium grzewcze; ciekłe, gazowe

Cytaty

Prawidłowe rozprowadzenie medium grzewczego w budynku i dbałość o instalację wewnętrzną (włącznie z grzejnikami) należy do właściciela budynku [...].

źródło: NKJP: Termometr na zagłówku, Dziennik Polski, 2001-02-03

Najskuteczniejszym medium chłodzącym okazała się emulsja olejowo-wodna.

źródło: NKJP: Bronisław Bartkiewicz: Oczyszczanie ścieków przemysłowych, 2002

W obu przypadkach jako medium grzewcze wykorzystuje się - ciepłe powietrze - parę wodną - energię elektryczną - promienie podczerwone.

źródło: NKJP: Zygmunt Jamroży: Beton i jego technologie, 2000

Używane w przemyśle wiertniczym i wydobywczym płyny typu płuczka wiertnicza (medium ciekłe lub gazowe) i płyny uzupełniające[...] stosowane są coraz powszechniej [...]

źródło: Chemikalia w przemyśle wydobywczym i wiertniczym, 2018-05-25 (chemiaibiznes.com.pl)

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. medium
media
D. medium
mediów
C. medium
mediom
B. medium
media
N. medium
mediami
Ms. medium
mediach
W. medium
media

4. w gramatyce

Definicja

jęz. 
strona zwrotna

Noty o użyciu

Termin używany wyłącznie w pracach naukowych i głównie dotyczących języków klasycznych: łaciny i greki.

Wymowa

[medjum]

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Relacje znaczeniowe

synonimy:  strona zwrotna

Cytaty

\Wszystkie zacytowane tu przykłady zastosowania celownika „sobie” jako składnika strony zwrotnej czasowników nie stanowią jeszcze ściśle skonwencjonalizowanego systemu wyrażania medium we współczesnym języku polskim, są raczej sporadycznymi formami wyrażania medium [...]

źródło: Maria Honowska: Na marginesie art. H. Safarewiczowej (O użyciu celownika zaimka zwrotnego), Język Polski, 1962, z. 1

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: n2

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. medium
media
D. medium
mediów
C. medium
mediom
B. medium
media
N. medium
mediami
Ms. medium
mediach
W. medium
media

Inne uwagi

Zwykle lp

Data ostatniej modyfikacji: 18.01.2024
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj