UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

powiadać

Chronologizacja

XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. powiadam
powiadamy
2 os. powiadasz
powiadacie
3 os. powiada
powiadają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. powiadałem
+(e)m powiadał
powiadałam
+(e)m powiadała
powiadałom
+(e)m powiadało
powiadaliśmy
+(e)śmy powiadali
powiadałyśmy
+(e)śmy powiadały
2 os. powiadałeś
+(e)ś powiadał
powiadałaś
+(e)ś powiadała
powiadałoś
+(e)ś powiadało
powiadaliście
+(e)ście powiadali
powiadałyście
+(e)ście powiadały
3 os. powiadał
powiadała
powiadało
powiadali
powiadały

bezosobnik: powiadano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę powiadał
będę powiadać
będę powiadała
będę powiadać
będę powiadało
będę powiadać
będziemy powiadali
będziemy powiadać
będziemy powiadały
będziemy powiadać
2 os. będziesz powiadał
będziesz powiadać
będziesz powiadała
będziesz powiadać
będziesz powiadało
będziesz powiadać
będziecie powiadali
będziecie powiadać
będziecie powiadały
będziecie powiadać
3 os. będzie powiadał
będzie powiadać
będzie powiadała
będzie powiadać
będzie powiadało
będzie powiadać
będą powiadali
będą powiadać
będą powiadały
będą powiadać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. powiadajmy
2 os. powiadaj
powiadajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. powiadałbym
bym powiadał
powiadałabym
bym powiadała
powiadałobym
bym powiadało
powiadalibyśmy
byśmy powiadali
powiadałybyśmy
byśmy powiadały
2 os. powiadałbyś
byś powiadał
powiadałabyś
byś powiadała
powiadałobyś
byś powiadało
powiadalibyście
byście powiadali
powiadałybyście
byście powiadały
3 os. powiadałby
by powiadał
powiadałaby
by powiadała
powiadałoby
by powiadało
powiadaliby
by powiadali
powiadałyby
by powiadały

bezosobnik: powiadano by

bezokolicznik: powiadać

imiesłów przysłówkowy współczesny: powiadając

gerundium: powiadanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. powiadanie
powiadania
D. powiadania
powiadań
C. powiadaniu
powiadaniom
B. powiadanie
powiadania
N. powiadaniem
powiadaniami
Ms. powiadaniu
powiadaniach
W. powiadanie
powiadania

imiesłów przymiotnikowy czynny: powiadający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. powiadający
powiadający
powiadający
powiadające
powiadająca
D. powiadającego
powiadającego
powiadającego
powiadającego
powiadającej
C. powiadającemu
powiadającemu
powiadającemu
powiadającemu
powiadającej
B. powiadającego
powiadającego
powiadający
powiadające
powiadającą
N. powiadającym
powiadającym
powiadającym
powiadającym
powiadającą
Ms. powiadającym
powiadającym
powiadającym
powiadającym
powiadającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. powiadający
powiadający
powiadające
powiadające
D. powiadających
powiadających
powiadających
powiadających
C. powiadającym
powiadającym
powiadającym
powiadającym
B. powiadających
powiadających
powiadających
powiadające
N. powiadającymi
powiadającymi
powiadającymi
powiadającymi
Ms. powiadających
powiadających
powiadających
powiadających

imiesłów przymiotnikowy bierny: powiadany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. powiadany
powiadany
powiadany
powiadane
powiadana
D. powiadanego
powiadanego
powiadanego
powiadanego
powiadanej
C. powiadanemu
powiadanemu
powiadanemu
powiadanemu
powiadanej
B. powiadanego
powiadanego
powiadany
powiadane
powiadaną
N. powiadanym
powiadanym
powiadanym
powiadanym
powiadaną
Ms. powiadanym
powiadanym
powiadanym
powiadanym
powiadanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. powiadani
powiadani
powiadane
powiadane
D. powiadanych
powiadanych
powiadanych
powiadanych
C. powiadanym
powiadanym
powiadanym
powiadanym
B. powiadanych
powiadanych
powiadanych
powiadane
N. powiadanymi
powiadanymi
powiadanymi
powiadanymi
Ms. powiadanych
powiadanych
powiadanych
powiadanych

Pochodzenie

psł. *povědati

Forma prasłowiańska z przedrostkiem *po- od psł. *věděti 'wiedzieć'; zob. powiedzieć, wiedzieć

1. człowiek

Definicja

książk. 
mówić (wytwarzać dźwięki)

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

Połączenia

  • ludzie powiadają, starzy powiadali
  • powiadam ci, panu, wam
  • powiadać do żony,

Cytaty

Szczerą prawdę powiada pan sekretarz [...].

źródło: Jerzy Siewierski: Panią naszą upiory udusiły, 2021 (books.google.pl)

Wtedy o zmierzchu, powiadając ojcom, że idę do drugiej wsi na wyskubek, wyjąłem zza krokwi spluwę i poszedłem do wdówki.

źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

A to, łaskawco, już kiedy ostatnich panów dostojników zabierali, z różnych kątów, zakątków ich wyciągając, do ciężarówek zapraszając, jeden z oficerów powiada do mnie, żebym z dostojnym panem pozostał i jak zawsze bywało wszelkie usługi mu czynił, co powiedziawszy razem z innymi oficerami odjechał.

źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Cesarz, 2005

- My się chyba nie znamy? - Rzeczywiście - on powiada. - Nie przypominam sobie i ja pana.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Traktat o łuskaniu fasoli, 2007

Księża powiadają, że Bóg stworzył świat i ludzi. Ustanowił dla nich reguły zachowania.

źródło: NKJP: Adam Pluszka: Flauta, 2007

O poległym księciu powiadano jednak, że swoją bohaterską śmiercią, godną świętego rycerza, skruszył potęgę chana i ocalił nas wszystkich.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Składnia

bez ograniczeń + powiadać +
CO
bez ograniczeń + powiadać +
że ZDANIE + (KOMU)
bez ograniczeń + powiadać +
że ZDANIE + (do KOGO)
bez ograniczeń + powiadać +
MOWA WPROST + (KOMU)
bez ograniczeń + powiadać +
MOWA WPROST + (do KOGO)

2. księga

Definicja

książk. 
używane do zakomunikowania, że określony tekst lub określona grupa tekstów zawiera treść, która zostaje przytoczona lub scharakteryzowana w dalszej części zdania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka wytwory działań intelektualnych człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:  mówić

Połączenia

  • Biblia, konstytucja, prawo, legenda, porzekadło, przysłowie; inna wersja powiada; przepisy powiadają

Cytaty

Napisany przez niego manifest powiadał coś o potrzebie ryzyka.

źródło: Teatr, 1956 (books.google.pl)

Biblia powiada, że szatan często przychodzi jako anioł światłości, by zwieść ludzi.

źródło: NKJP: Maria Wolan: Pozornie niewinne i bezpieczne: rzecz o terapiach, medytacjach, wróżbach, zabawach z duchami, 2007

- Mężowie plemienni, słyszeliście, co powiada Prawo? - Słyszeliśmy. Niech się tak stanie - odpowiedzieli chórem.

źródło: NKJP: Zofia Kossak: Przymierze, 1952

Ciekawie zaczyna się w Dover, długa kolejka i żmudne przepytywania na baczność przed oficerem emigracyjnym. Jak się potem zorientowałem, lepiej już mają się aresztanci, bowiem brytyjskie przepisy powiadają: „Od osób przesłuchiwanych nie należy wymagać, aby pozostawały w pozycji stojącej”.

źródło: NKJP: Angielskie saksy, Dziennik Polski, 2002-01-21

Składnia

bez ograniczeń + powiadać +
CO
bez ograniczeń + powiadać +
że ZDANIE
bez ograniczeń + powiadać +
MOWA WPROST
Data ostatniej modyfikacji: 26.01.2022
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj