UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wołacz

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Pochodzenie

Kalka łac. vocātīvus (od: vocāre 'wołać, wzywać; przywoływać'); por. wołać

Definicja

jęz. 
siódmy przypadek w odmianie rzeczowników, przymiotników, liczebników i zaimków, którego forma stanowi bezpośrednie zwrócenie się do adresata wypowiedzi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  przypadek

Połączenia

  • mianownik i wołacz
  • forma, końcówka wołacza; w funkcji wołacza

Cytaty

Użycie w mianowniku końcówki wołacza -u obejmuje w gwarach małopolskich i wielkopolskich nazwy osobowe deminutywne zakończone na spółgłoskę miękką oraz -ch, np. Józiu, Stachu.

źródło: NKJP: Maria Malec: Formy skrócone staropolskich imion dwuczłonowych oraz rodzime imiona odapelatywne nadawane jako imiona samodzielne w XX wieku, 2008

[...] zakres wołacza we współczesnej polszczyźnie stale się kurczy.

źródło: NKJP: Alicja Nagórko: Zarys gramatyki języka polskiego, 1996

Nasz prezydent ma na imię Lechu. Imię to w tym właśnie brzmieniu jest klasycznym przykładem zastosowania wołacza w funkcji mianownika.

źródło: NKJP: Jerzy Pilch: POBOŻNE ŻYCZENIA, Gazeta Wyborcza, 1993-06-11

W wołaczu urabia się od szewca tradycyjne brzmienie szewcze (Pilnuj, szewcze, kopyta!).

źródło: NKJP: Jan Miodek: JAK MÓWIMY, Gazeta Wyborcza - Magazyn,1998-12-11

Nazwiska męskie jak Ciepły, Gruby, Wesoły deklinuje się tak, jak przymiotniki. W mianowniku liczby mnogiej oraz w wołaczu dopuszczana jest końcówka - „owie”. Może więc być: państwo Ciepli, lub Ciepłowie, państwo Weseli lub Wesołowie.

źródło: NKJP: Tadeusz Samselski: Kłopoty z nazwiskami cz. I, Nakielski Czas, 2007-12-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wołacz
wołacze
D. wołacza
wołaczy
C. wołaczowi
wołaczom
B. wołacz
wołacze
N. wołaczem
wołaczami
Ms. wołaczu
wołaczach
W. wołaczu
wołacze
Data ostatniej modyfikacji: 26.08.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj