Chronologizacja
Pochodzenie
Zob. lepić
1. do czegoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii stan skupienia, trwałość materii
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kleić się, przyklejać się, przylepiać się | |
| antonimy: | odklejać się | |
| hiperonimy: | przywierać |
Połączenia
- koszula lepi się; włosy lepią się
- lepić się do butów, do ciała, do karku, do palców, do pleców, do skóry
Cytaty
|
Mokre, czarne kosmyki lepiły się do czoła, po różowych policzkach spływały krople deszczu. źródło: NKJP: Irena Jurgielewiczowa: Ten obcy, 1961 |
|
|
Nawet włosy podgarnęła i przerzuciła nad oparciem leżaka, bo przeszkadzały, lepiąc się do karku. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966 |
|
|
Plastikowe krzesła lepią się do ciała. źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Córeńka, 2005 |
|
|
Była mokra do pasa, także rękawy lepiły się do rąk. źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Drzymalski przeciw Rzeczpospolitej, 2004 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
lepię się |
lepimy się |
|||
| 2 os. |
lepisz się |
lepicie się |
|||
| 3 os. |
lepi się |
lepią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłem się +(e)m się lepił |
lepiłam się +(e)m się lepiła |
lepiłom się +(e)m się lepiło |
lepiliśmy się +(e)śmy się lepili |
lepiłyśmy się +(e)śmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłeś się +(e)ś się lepił |
lepiłaś się +(e)ś się lepiła |
lepiłoś się +(e)ś się lepiło |
lepiliście się +(e)ście się lepili |
lepiłyście się +(e)ście się lepiły |
| 3 os. |
lepił się |
lepiła się |
lepiło się |
lepili się |
lepiły się |
bezosobnik: lepiono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się lepił będę się lepić |
będę się lepiła będę się lepić |
będę się lepiło będę się lepić |
będziemy się lepili będziemy się lepić |
będziemy się lepiły będziemy się lepić |
| 2 os. |
będziesz się lepił będziesz się lepić |
będziesz się lepiła będziesz się lepić |
będziesz się lepiło będziesz się lepić |
będziecie się lepili będziecie się lepić |
będziecie się lepiły będziecie się lepić |
| 3 os. |
będzie się lepił będzie się lepić |
będzie się lepiła będzie się lepić |
będzie się lepiło będzie się lepić |
będą się lepili będą się lepić |
będą się lepiły będą się lepić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
lepmy się |
|
| 2 os. |
lep się |
lepcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłbym się bym się lepił |
lepiłabym się bym się lepiła |
lepiłobym się bym się lepiło |
lepilibyśmy się byśmy się lepili |
lepiłybyśmy się byśmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłbyś się byś się lepił |
lepiłabyś się byś się lepiła |
lepiłobyś się byś się lepiło |
lepilibyście się byście się lepili |
lepiłybyście się byście się lepiły |
| 3 os. |
lepiłby się by się lepił |
lepiłaby się by się lepiła |
lepiłoby się by się lepiło |
lepiliby się by się lepili |
lepiłyby się by się lepiły |
bezosobnik: lepiono by się
bezokolicznik: lepić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
lepiąc się
gerundium: lepienie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | lepienie się |
lepienia się |
| D. | lepienia się |
lepień się |
| C. | lepieniu się |
lepieniom się |
| B. | lepienie się |
lepienia się |
| N. | lepieniem się |
lepieniami się |
| Ms. | lepieniu się |
lepieniach się |
| W. | lepienie się |
lepienia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: lepiący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiąca się |
| D. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącej się |
| C. | lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącej się |
| B. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiącą się |
| N. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącą się |
| Ms. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiące się |
| D. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
| C. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
| B. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiące się |
| N. | lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
| Ms. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
odpowiednik aspektowy: przylepić się
Składnia
| Rznieżywotny | + | lepić się | + |
do CZEGO
|
2. od brudu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kleić się |
Połączenia
- ręce, włosy lepią się
- lepić się od brudu, od kleju, od potu
Cytaty
|
Pójście obok, stromymi stopniami w górę, przerastało jego siły, zwłaszcza w taki upał, kiedy człowiek lepi się od potu. źródło: NKJP: Czesław Karkowski: Kamienna drabina, 2008 |
|
|
Lepię się cała! Chcę się umyć i chcę kawy, ale normalnej, nie takiej, jak w pociągu! źródło: NKJP: Włodzimierz Kowalewski: Powrót do Breitenheide, 1998 |
|
|
Siedzący pod ścianą tępooki waligóra gwałtownie, z obrzydzeniem i wstrętem odrzucił brudny i lepiący się garnuszek z miodem. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002 |
|
|
Opaska uciskowa z krawata lepiła się od krwi. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Festung Breslau, 2006 |
|
|
Sprzedawca zabawek pokazywał pająki z czarnego lepiącego się plastiku. źródło: NKJP: Zbigniew Mentzel: Wszystkie języki świata, 2005 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
lepię się |
lepimy się |
|||
| 2 os. |
lepisz się |
lepicie się |
|||
| 3 os. |
lepi się |
lepią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłem się +(e)m się lepił |
lepiłam się +(e)m się lepiła |
lepiłom się +(e)m się lepiło |
lepiliśmy się +(e)śmy się lepili |
lepiłyśmy się +(e)śmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłeś się +(e)ś się lepił |
lepiłaś się +(e)ś się lepiła |
lepiłoś się +(e)ś się lepiło |
lepiliście się +(e)ście się lepili |
lepiłyście się +(e)ście się lepiły |
| 3 os. |
lepił się |
lepiła się |
lepiło się |
lepili się |
lepiły się |
bezosobnik: lepiono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się lepił będę się lepić |
będę się lepiła będę się lepić |
będę się lepiło będę się lepić |
będziemy się lepili będziemy się lepić |
będziemy się lepiły będziemy się lepić |
| 2 os. |
będziesz się lepił będziesz się lepić |
będziesz się lepiła będziesz się lepić |
będziesz się lepiło będziesz się lepić |
będziecie się lepili będziecie się lepić |
będziecie się lepiły będziecie się lepić |
| 3 os. |
będzie się lepił będzie się lepić |
będzie się lepiła będzie się lepić |
będzie się lepiło będzie się lepić |
będą się lepili będą się lepić |
będą się lepiły będą się lepić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
lepmy się |
|
| 2 os. |
lep się |
lepcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłbym się bym się lepił |
lepiłabym się bym się lepiła |
lepiłobym się bym się lepiło |
lepilibyśmy się byśmy się lepili |
lepiłybyśmy się byśmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłbyś się byś się lepił |
lepiłabyś się byś się lepiła |
lepiłobyś się byś się lepiło |
lepilibyście się byście się lepili |
lepiłybyście się byście się lepiły |
| 3 os. |
lepiłby się by się lepił |
lepiłaby się by się lepiła |
lepiłoby się by się lepiło |
lepiliby się by się lepili |
lepiłyby się by się lepiły |
bezosobnik: lepiono by się
bezokolicznik: lepić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
lepiąc się
gerundium: lepienie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | lepienie się |
lepienia się |
| D. | lepienia się |
lepień się |
| C. | lepieniu się |
lepieniom się |
| B. | lepienie się |
lepienia się |
| N. | lepieniem się |
lepieniami się |
| Ms. | lepieniu się |
lepieniach się |
| W. | lepienie się |
lepienia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: lepiący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiąca się |
| D. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącej się |
| C. | lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącej się |
| B. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiącą się |
| N. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącą się |
| Ms. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiące się |
| D. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
| C. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
| B. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiące się |
| N. | lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
| Ms. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
Składnia
|
+ | lepić się | + |
(od CZEGO)
|
3. do kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
Relacje znaczeniowe
| synonimy: | kleić się | |
| sprzeczne: | przytulać się |
Połączenia
- lepić się do dziewczyny, do chłopaka
Cytaty
|
Falujący tłum. Niektórzy z butelkami piwa. Dziewczyny lepią się do chłopaków. źródło: NKJP: Irena Morawska: Anastazja dla ludu, Gazeta Wyborcza, 1993-08-26 |
|
|
I na następną zabawę zaprosiłem Irkę Ziętkównę z administracyjnego. I nie uciekała mi. I wypić, wypiła. [...]. A w tańcu lepiła się jak rzep. źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Kamień na kamieniu, 2008 |
|
|
W pewnym momencie poprosił mnie do tańca, leciała właśnie wolna piosenka. [...] Lepiliśmy się do siebie okropnie. źródło: NKJP: %+impreza+przyjaciej=katastrofa, www.forumowisko.pl, 2008-10-26 |
|
|
Tak jak w tłumie tłoczącym się teraz przy kontuarze tego irlandzkiego pubu lepili się do siebie starsi podpici mężczyźni, o charakterystycznych, dumnych twarzach wiecznie przegrywających Celtów. źródło: NKJP: Cezary Michalski: Siła odpychania, 2002 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| 1 os. |
lepię się |
lepimy się |
|||
| 2 os. |
lepisz się |
lepicie się |
|||
| 3 os. |
lepi się |
lepią się |
|||
Czas przeszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłem się +(e)m się lepił |
lepiłam się +(e)m się lepiła |
lepiłom się +(e)m się lepiło |
lepiliśmy się +(e)śmy się lepili |
lepiłyśmy się +(e)śmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłeś się +(e)ś się lepił |
lepiłaś się +(e)ś się lepiła |
lepiłoś się +(e)ś się lepiło |
lepiliście się +(e)ście się lepili |
lepiłyście się +(e)ście się lepiły |
| 3 os. |
lepił się |
lepiła się |
lepiło się |
lepili się |
lepiły się |
bezosobnik: lepiono się
Czas przyszły
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
będę się lepił będę się lepić |
będę się lepiła będę się lepić |
będę się lepiło będę się lepić |
będziemy się lepili będziemy się lepić |
będziemy się lepiły będziemy się lepić |
| 2 os. |
będziesz się lepił będziesz się lepić |
będziesz się lepiła będziesz się lepić |
będziesz się lepiło będziesz się lepić |
będziecie się lepili będziecie się lepić |
będziecie się lepiły będziecie się lepić |
| 3 os. |
będzie się lepił będzie się lepić |
będzie się lepiła będzie się lepić |
będzie się lepiło będzie się lepić |
będą się lepili będą się lepić |
będą się lepiły będą się lepić |
Tryb rozkazujący
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| 1 os. |
lepmy się |
|
| 2 os. |
lep się |
lepcie się |
Tryb warunkowy
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|---|
| m | ż | n | mo | -mo | |
| 1 os. |
lepiłbym się bym się lepił |
lepiłabym się bym się lepiła |
lepiłobym się bym się lepiło |
lepilibyśmy się byśmy się lepili |
lepiłybyśmy się byśmy się lepiły |
| 2 os. |
lepiłbyś się byś się lepił |
lepiłabyś się byś się lepiła |
lepiłobyś się byś się lepiło |
lepilibyście się byście się lepili |
lepiłybyście się byście się lepiły |
| 3 os. |
lepiłby się by się lepił |
lepiłaby się by się lepiła |
lepiłoby się by się lepiło |
lepiliby się by się lepili |
lepiłyby się by się lepiły |
bezosobnik: lepiono by się
bezokolicznik: lepić się
imiesłów przysłówkowy współczesny:
lepiąc się
gerundium: lepienie się
rodzaj gramatyczny: ndk
| liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
|---|---|---|
| M. | lepienie się |
lepienia się |
| D. | lepienia się |
lepień się |
| C. | lepieniu się |
lepieniom się |
| B. | lepienie się |
lepienia się |
| N. | lepieniem się |
lepieniami się |
| Ms. | lepieniu się |
lepieniach się |
| W. | lepienie się |
lepienia się |
imiesłów przymiotnikowy czynny: lepiący się
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiąca się |
| D. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącego się |
lepiącej się |
| C. | lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącemu się |
lepiącej się |
| B. | lepiącego się |
lepiącego się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiącą się |
| N. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącą się |
| Ms. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącej się |
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | lepiący się |
lepiący się |
lepiące się |
lepiące się |
| D. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
| C. | lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
lepiącym się |
| B. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiące się |
| N. | lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
lepiącymi się |
| Ms. | lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
lepiących się |
Składnia
| Rzosobowy | + | lepić się | + |
do KOGO
|
| Rzosobowy; pl | + | lepić się | + |
do SIEBIE
|