Chronologizacja
Pochodzenie
z śr.-w.-niem. stôʒen 'uderzając dosuwać, poruszać, rozprzestrzeniać; ścieśniać, skupiać; ubijać, tłuc'
Por. współczesne niem. stoßen ‘uderzać, trącać, posuwać, wtykać, wpychać’.
Punktem wyjścia licznych wtórnych znaczeń powstałych już na gruncie polskim było dawne 'przytykać, przykładać, przysuwać, przystawiać'.
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
ATEMATYCZNY
Połączenia
- spółka stosuje coś; ludzie stosują coś
- stosować kosmetyk, krem, lek, preparat, substancję, środek (antykoncepcyjny), związek; dawkę, roztwór; urządzenie; chwyt, formę, metodę, narzędzie, podejście, politykę, praktykę, procedurę, rozwiązanie, sposób, strategię, system, taktykę, technikę, technologię, terapię, zabieg; model, typ; kryterium, mechanizm, normę, podział, prawo, regułę, skalę, standardy, wskaźnik, zależność, zasadę; termin, terminologię; instrumenty; karę; aresztowanie, przemoc, przymus, represje, torturę; podatek; stawkę; medytację
- stosować do oczyszczania
- stosować w praktyce; w rachunkowości; w produkcji; w badaniach; w leczeniu; w stężeniach; w przypadku czegoś
- stosować z powodzeniem
- stosować odpowiednio, właściwie; łącznie; dawniej, wówczas; dotąd, dotychczas; obecnie; często; głównie, powszechnie, wyłącznie, zazwyczaj, zwykle; szeroko; konsekwentnie; rzadko
- zacząć; można, należy, warto, wolno; powinien stosować; bywa stosowany
- konieczność, obowiązek, zakaz; efekt, skutek stosowania
Cytaty
- Jeśli szpital stosuje preparat dezynfekcyjny, który firma zarejestrowała według niezweryfikowanych norm wprowadzonych przez jedną panią magister, to czy za bezpieczeństwo pacjentów nadal odpowiada personel szpitala? - zastanawia się Piotr Chmielowski. źródło: NKJP: Paweł Walewski: Odkażanie ze skazą, Polityka, nr 2345, 2002-04-13 |
|
Gwałtowni skazańcy nigdy nie powiedzą sami z siebie, że byli krzywdzeni lub zaniedbywani, bo przecież oni stosują przemoc właśnie po to, by zanegować doznaną dawniej krzywdę. źródło: NKJP: Wiktor Osiatyński: O zbrodniach i karach, 2003 |
|
Golenie czy stosowanie kremów do depilacji likwiduje wyłącznie zewnętrzną część włosa - po zabiegu odrastają niemal od razu. źródło: NKJP: Agnieszka Fedorczyk: Laserem pod włos, Gazeta Wyborcza, 1999-04-24 |
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
stosuję |
stosujemy |
|||
2 os. |
stosujesz |
stosujecie |
|||
3 os. |
stosuje |
stosują |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
stosowałem +(e)m stosował |
stosowałam +(e)m stosowała |
stosowałom +(e)m stosowało |
stosowaliśmy +(e)śmy stosowali |
stosowałyśmy +(e)śmy stosowały |
2 os. |
stosowałeś +(e)ś stosował |
stosowałaś +(e)ś stosowała |
stosowałoś +(e)ś stosowało |
stosowaliście +(e)ście stosowali |
stosowałyście +(e)ście stosowały |
3 os. |
stosował |
stosowała |
stosowało |
stosowali |
stosowały |
bezosobnik: stosowano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę stosował będę stosować |
będę stosowała będę stosować |
będę stosowało będę stosować |
będziemy stosowali będziemy stosować |
będziemy stosowały będziemy stosować |
2 os. |
będziesz stosował będziesz stosować |
będziesz stosowała będziesz stosować |
będziesz stosowało będziesz stosować |
będziecie stosowali będziecie stosować |
będziecie stosowały będziecie stosować |
3 os. |
będzie stosował będzie stosować |
będzie stosowała będzie stosować |
będzie stosowało będzie stosować |
będą stosowali będą stosować |
będą stosowały będą stosować |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
stosujmy |
|
2 os. |
stosuj |
stosujcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
stosowałbym bym stosował |
stosowałabym bym stosowała |
stosowałobym bym stosowało |
stosowalibyśmy byśmy stosowali |
stosowałybyśmy byśmy stosowały |
2 os. |
stosowałbyś byś stosował |
stosowałabyś byś stosowała |
stosowałobyś byś stosowało |
stosowalibyście byście stosowali |
stosowałybyście byście stosowały |
3 os. |
stosowałby by stosował |
stosowałaby by stosowała |
stosowałoby by stosowało |
stosowaliby by stosowali |
stosowałyby by stosowały |
bezosobnik: stosowano by
bezokolicznik: stosować
imiesłów przysłówkowy współczesny:
stosując
gerundium: stosowanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | stosowanie |
stosowania |
D. | stosowania |
stosowań |
C. | stosowaniu |
stosowaniom |
B. | stosowanie |
stosowania |
N. | stosowaniem |
stosowaniami |
Ms. | stosowaniu |
stosowaniach |
W. | stosowanie |
stosowania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: stosujący
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | stosujący |
stosujący |
stosujący |
stosujące |
stosująca |
D. | stosującego |
stosującego |
stosującego |
stosującego |
stosującej |
C. | stosującemu |
stosującemu |
stosującemu |
stosującemu |
stosującej |
B. | stosującego |
stosującego |
stosujący |
stosujące |
stosującą |
N. | stosującym |
stosującym |
stosującym |
stosującym |
stosującą |
Ms. | stosującym |
stosującym |
stosującym |
stosującym |
stosującej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | stosujący |
stosujący |
stosujące |
stosujące |
D. | stosujących |
stosujących |
stosujących |
stosujących |
C. | stosującym |
stosującym |
stosującym |
stosującym |
B. | stosujących |
stosujących |
stosujących |
stosujące |
N. | stosującymi |
stosującymi |
stosującymi |
stosującymi |
Ms. | stosujących |
stosujących |
stosujących |
stosujących |
imiesłów przymiotnikowy bierny: stosowany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | stosowany |
stosowany |
stosowany |
stosowane |
stosowana |
D. | stosowanego |
stosowanego |
stosowanego |
stosowanego |
stosowanej |
C. | stosowanemu |
stosowanemu |
stosowanemu |
stosowanemu |
stosowanej |
B. | stosowanego |
stosowanego |
stosowany |
stosowane |
stosowaną |
N. | stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
stosowaną |
Ms. | stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
stosowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | stosowani |
stosowani |
stosowane |
stosowane |
D. | stosowanych |
stosowanych |
stosowanych |
stosowanych |
C. | stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
stosowanym |
B. | stosowanych |
stosowanych |
stosowanych |
stosowane |
N. | stosowanymi |
stosowanymi |
stosowanymi |
stosowanymi |
Ms. | stosowanych |
stosowanych |
stosowanych |
stosowanych |
odpowiednik aspektowy: zastosować
Składnia
Rz osobowy | + | stosować | + |
CO +
(w CZYM)
|
![]() |
+ | stosować | + |
CO +
(do CZEGO)
|