UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

natarczywy

Chronologizacja

SKN: (inne znaczenie), SJPXVII: (inne znaczenie), STR: (inne znaczenie), SL: (inne znaczenie), SWil, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Przymiotnik z przyrostkiem -iwy od przedrostkowego niezachowanego czasownika natarkać lub natarczeć, pochodnego od psł. *(s)tr̥kati 'popychać, szturchać, trącać; wpychać, wtykać, wsuwać'

1.a natrętny

Definicja

taki, który narzuca się innym i nie daje im spokoju

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nachalny, namolny, natrętny
hiperonimy:  uparty

Połączenia

  • natarczywy reporter, żebrak
  • bardzo natarczywy

Cytaty

Wobec dam nie można być natarczywym. Dlatego nie będę się domagał dalszych odpowiedzi [...].

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.09.1999

Powtórzył pierwsze ustalenia natarczywej reporterce z prywatnej telewizji, która przepchała się z kamerzystą do taśmy zagradzającej dostęp do przystanku.

źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007

[...] owady często wpadają do naszych mieszkań i czasem zakładają sobie gniazda w naszych domach. Gdy stają się bardzo natarczywe, zwykle wzywani są na pomoc strażacy.

źródło: NKJP: Owady atakują, Dziennik Polski, 2001-07-16

Wódka ośmielała go, robił się natarczywy, przystawał co chwila. - Nie mogę z pustymi rękami wracać do domu... Niech mi pan pożyczy dwadzieścia rupii.

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. natarczywy
natarczywy
natarczywy
natarczywe
natarczywa
D. natarczywego
natarczywego
natarczywego
natarczywego
natarczywej
C. natarczywemu
natarczywemu
natarczywemu
natarczywemu
natarczywej
B. natarczywego
natarczywego
natarczywy
natarczywe
natarczywą
N. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywą
Ms. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywej
W. natarczywy
natarczywy
natarczywy
natarczywe
natarczywa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. natarczywi
natarczywi
natarczywe
natarczywe
D. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywych
C. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
B. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywe
N. natarczywymi
natarczywymi
natarczywymi
natarczywymi
Ms. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywych
W. natarczywi
natarczywi
natarczywe
natarczywe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. natarczywszy
natarczywszy
natarczywszy
natarczywsze
natarczywsza
D. natarczywszego
natarczywszego
natarczywszego
natarczywszego
natarczywszej
C. natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszej
B. natarczywszego
natarczywszego
natarczywszy
natarczywsze
natarczywszą
N. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszą
Ms. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. natarczywsi
natarczywsi
natarczywsze
natarczywsze
D. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
C. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
B. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywsze
N. natarczywszymi
natarczywszymi
natarczywszymi
natarczywszymi
Ms. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych

Inne uwagi

Zwykle stopniuje się opisowo

Składnia

Rz żywotny + natarczywy + bez ograniczeń
szyk: neutralny

1.b świadczący o natręctwie

Definicja

taki, który odznacza się dużą intensywnością, przez co nie daje innym spokoju i jest przez nich niechętnie przyjmowany

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

synonimy:  nachalny, natrętny

Połączenia

  • natarczywy dzwonek, dźwięk, głos, wzrok; natarczywa muzyka, reklama; myśl, propaganda, prośba; natarczywe spojrzenie; żądanie, żebractwo; natarczywe pytania
  • bardzo, szczególnie natarczywy

Cytaty

Po natarczywych prośbach ukochanej córki, popartych łzami, Powhatan ostatecznie zgodził się darować Smithowi życie.

źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994

Zdenerwowany długo nie mógł wydobyć z kieszeni klucza do swego pokoju, gdy tymczasem zza drzwi dobiegał natarczywy dzwonek telefonu.

źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978

Szczególnie natarczywe żebractwo i z wykorzystaniem dzieci to wykroczenie - informuje Krzysztof Skorek z biura prasowego Komendy Wojewódzkiej Policji.

źródło: NKJP: Magdalena Brzezińska: Nie daj się naciągnąć!, Echo Dnia, 2006-10-26

Gospodarz przyjęcia zobowiązany był do [...] zapraszania i zachęcania gości do jedzenia i picia. Niektórzy robili to w sposób bardzo natarczywy.

źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. natarczywy
natarczywy
natarczywy
natarczywe
natarczywa
D. natarczywego
natarczywego
natarczywego
natarczywego
natarczywej
C. natarczywemu
natarczywemu
natarczywemu
natarczywemu
natarczywej
B. natarczywego
natarczywego
natarczywy
natarczywe
natarczywą
N. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywą
Ms. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywej
W. natarczywy
natarczywy
natarczywy
natarczywe
natarczywa
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. natarczywi
natarczywi
natarczywe
natarczywe
D. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywych
C. natarczywym
natarczywym
natarczywym
natarczywym
B. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywe
N. natarczywymi
natarczywymi
natarczywymi
natarczywymi
Ms. natarczywych
natarczywych
natarczywych
natarczywych
W. natarczywi
natarczywi
natarczywe
natarczywe

Stopień wyższy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. natarczywszy
natarczywszy
natarczywszy
natarczywsze
natarczywsza
D. natarczywszego
natarczywszego
natarczywszego
natarczywszego
natarczywszej
C. natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszemu
natarczywszej
B. natarczywszego
natarczywszego
natarczywszy
natarczywsze
natarczywszą
N. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszą
Ms. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. natarczywsi
natarczywsi
natarczywsze
natarczywsze
D. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
C. natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
natarczywszym
B. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywsze
N. natarczywszymi
natarczywszymi
natarczywszymi
natarczywszymi
Ms. natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych
natarczywszych

Inne uwagi

Zwykle stopniuje się opisowo

Składnia

Rz nieżywotny + natarczywy + bez ograniczeń
szyk: neutralny
Data ostatniej modyfikacji: 16.01.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj