Chronologizacja
Pochodzenie
Przymiotnik z przyrostkiem -iwy od przedrostkowego niezachowanego czasownika natarkać lub natarczeć, pochodnego od psł. *(s)tr̥kati 'popychać, szturchać, trącać; wpychać, wtykać, wsuwać'
1.a natrętny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- natarczywy reporter, żebrak
- bardzo natarczywy
Cytaty
| Wobec dam nie można być natarczywym. Dlatego nie będę się domagał dalszych odpowiedzi [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 22.09.1999 | |
| Powtórzył pierwsze ustalenia natarczywej reporterce z prywatnej telewizji, która przepchała się z kamerzystą do taśmy zagradzającej dostęp do przystanku. źródło: NKJP: Tomasz Konatkowski: Przystanek Śmierć, 2007 | |
| [...] owady często wpadają do naszych mieszkań i czasem zakładają sobie gniazda w naszych domach. Gdy stają się bardzo natarczywe, zwykle wzywani są na pomoc strażacy. źródło: NKJP: Owady atakują, Dziennik Polski, 2001-07-16 | |
| Wódka ośmielała go, robił się natarczywy, przystawał co chwila. - Nie mogę z pustymi rękami wracać do domu... Niech mi pan pożyczy dwadzieścia rupii. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1994 | 
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | natarczywy | natarczywy | natarczywy | natarczywe | natarczywa | 
| D. | natarczywego | natarczywego | natarczywego | natarczywego | natarczywej | 
| C. | natarczywemu | natarczywemu | natarczywemu | natarczywemu | natarczywej | 
| B. | natarczywego | natarczywego | natarczywy | natarczywe | natarczywą | 
| N. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywą | 
| Ms. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywej | 
| W. | natarczywy | natarczywy | natarczywy | natarczywe | natarczywa | 
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | natarczywi | natarczywi | natarczywe | natarczywe | 
| D. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywych | 
| C. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | 
| B. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywe | 
| N. | natarczywymi | natarczywymi | natarczywymi | natarczywymi | 
| Ms. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywych | 
| W. | natarczywi | natarczywi | natarczywe | natarczywe | 
Stopień wyższy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | natarczywszy | natarczywszy | natarczywszy | natarczywsze | natarczywsza | 
| D. | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszej | 
| C. | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszej | 
| B. | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszy | natarczywsze | natarczywszą | 
| N. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszą | 
| Ms. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszej | 
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | natarczywsi | natarczywsi | natarczywsze | natarczywsze | 
| D. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | 
| C. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | 
| B. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywsze | 
| N. | natarczywszymi | natarczywszymi | natarczywszymi | natarczywszymi | 
| Ms. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | 
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo
Składnia
| Rz żywotny | + | natarczywy | + |   | 
| szyk: neutralny | ||||
1.b świadczący o natręctwie
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Połączenia
- natarczywy dzwonek, dźwięk, głos, wzrok; natarczywa muzyka, reklama; myśl, propaganda, prośba; natarczywe spojrzenie; żądanie, żebractwo; natarczywe pytania
- bardzo, szczególnie natarczywy
Cytaty
| Po natarczywych prośbach ukochanej córki, popartych łzami, Powhatan ostatecznie zgodził się darować Smithowi życie. źródło: NKJP: Zbigniew Teplicki: Wielcy Indianie Ameryki Północnej, 1994 | |
| Zdenerwowany długo nie mógł wydobyć z kieszeni klucza do swego pokoju, gdy tymczasem zza drzwi dobiegał natarczywy dzwonek telefonu. źródło: NKJP: Janusz Płoński, Maciej Rybiński: Góralskie tango, 1978 | |
| Szczególnie natarczywe żebractwo i z wykorzystaniem dzieci to wykroczenie - informuje Krzysztof Skorek z biura prasowego Komendy Wojewódzkiej Policji. źródło: NKJP: Magdalena Brzezińska: Nie daj się naciągnąć!, Echo Dnia, 2006-10-26 | |
| Gospodarz przyjęcia zobowiązany był do [...] zapraszania i zachęcania gości do jedzenia i picia. Niektórzy robili to w sposób bardzo natarczywy. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba (red.): Obyczaje w Polsce: od średniowiecza do czasów współczesnych, 2005 | 
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | natarczywy | natarczywy | natarczywy | natarczywe | natarczywa | 
| D. | natarczywego | natarczywego | natarczywego | natarczywego | natarczywej | 
| C. | natarczywemu | natarczywemu | natarczywemu | natarczywemu | natarczywej | 
| B. | natarczywego | natarczywego | natarczywy | natarczywe | natarczywą | 
| N. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywą | 
| Ms. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywej | 
| W. | natarczywy | natarczywy | natarczywy | natarczywe | natarczywa | 
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | natarczywi | natarczywi | natarczywe | natarczywe | 
| D. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywych | 
| C. | natarczywym | natarczywym | natarczywym | natarczywym | 
| B. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywe | 
| N. | natarczywymi | natarczywymi | natarczywymi | natarczywymi | 
| Ms. | natarczywych | natarczywych | natarczywych | natarczywych | 
| W. | natarczywi | natarczywi | natarczywe | natarczywe | 
Stopień wyższy
| liczba pojedyncza | |||||
|---|---|---|---|---|---|
| m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
| M. | natarczywszy | natarczywszy | natarczywszy | natarczywsze | natarczywsza | 
| D. | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszej | 
| C. | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszemu | natarczywszej | 
| B. | natarczywszego | natarczywszego | natarczywszy | natarczywsze | natarczywszą | 
| N. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszą | 
| Ms. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszej | 
| liczba mnoga | ||||
|---|---|---|---|---|
| p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
| M. | natarczywsi | natarczywsi | natarczywsze | natarczywsze | 
| D. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | 
| C. | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | natarczywszym | 
| B. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywsze | 
| N. | natarczywszymi | natarczywszymi | natarczywszymi | natarczywszymi | 
| Ms. | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | natarczywszych | 
Inne uwagi
Zwykle stopniuje się opisowo
Składnia
| Rz nieżywotny | + | natarczywy | + |   | 
| szyk: neutralny | ||||