UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

powszechny

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Pochodzenie

Od wyrażenia po wszech 'po wszystkich (ludziach, krajach itd.)'; drugi człon wyrażenia jest formą reliktowego zaimka wesz, wsza, wsze 'wszystek, wszystka, wszystko', wywodzącego się z *vьšь 'wszystek, cały', co z psł. *vьchъ (Bor)

1. podziw

Definicja

wyrażany przez większość ludzi

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

powszechny entuzjazm, podziw, szacunek, zachwyt; powszechna akceptacja, opinia, pogarda, sympatia, świadomość, zgoda; powszechne mniemanie, niezadowolenie, odczucie, przekonanie, świadectwo, uznanie, zainteresowanie

Cytaty

Powszechne niezadowolenie i utrata zaufania do naczelnego dowództwa sprawiły, że stopniowo odsuwano od komendy gen. Joffre'a, zwycięzcę w pierwszej bitwie nad Marną.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994

W powszechnym przekonaniu dawanie uważane bywa za istotę miłości.

źródło: NKJP: Eugenia Mandal: Miłość, władza i manipulacja w bliskich związkach, 2008

Wypowiedź wywołała powszechną wesołość.

źródło: NKJP: Paulina Grych: Numer zerowy, 2007

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna
D.	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnej
C.	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnej
B.	powszechnego	powszechnego	powszechny	powszechne	powszechną
N.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechną
Ms.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnej
W.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne
D.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
C.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym
B.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechne
N.	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi
Ms.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
W.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne

2. obowiązek

Definicja

obejmujący swym zasięgiem wszystkich obywateli w danej grupie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

powszechny obowiązek, podatek, spis; powszechna prywatyzacja; powszechna edukacja; powszechne ubezpieczenie; powszechne wybory

Cytaty

	W świecie tym nie ma bezpieczeństwa powszechnego, bezpiecznie jest jedynie w obrębie zamkniętych enklaw: fortów i zamków. źródło: NKJP: Edwin Bendyk: Zatruta studnia. Rzecz o władzy i wolności, 2002
	Według najnowszych badań, 75 proc. Amerykanów uważa, że należy wprowadzić powszechną opiekę zdrowotną ubezpieczającą wszystkich. źródło: NKJP: Tomasz Zalewski: Eskulap w kieszeni, Polityka, 2005-11-19
	Dlaczego rząd nie wprowadził powszechnego podatku powodziowego? źródło: NKJP: Marszałek Struzik wyskoczył jak filip z konopi - co najmniej o trzy tygodnie za późno ..., Gazeta Wyborcza, 1997-07-29
	Według powszechnego spisu z 1907 r. jedynie 52% ludności Niemiec zamieszkiwało miejscowości, w których się urodziło. źródło: NKJP: Andrzej Chwalba: Historia Powszechna. Wiek XIX, 2008

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna
D.	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnej
C.	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnej
B.	powszechnego	powszechnego	powszechny	powszechne	powszechną
N.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechną
Ms.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnej
W.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne
D.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
C.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym
B.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechne
N.	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi
Ms.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
W.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechniejsze	powszechniejsze

3. błąd

Definicja

często występujący

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu częstotliwość

Połączenia

powszechny błąd, wykręt, wybór; powszechna pomyłka, praktyka; powszechne użycie, zjawisko

Cytaty

	Formularz jest źle zrobiony, stąd powszechny błąd przy wypełnianiu. źródło: NKJP: Mokrzanowska Marlena: Diabeł szczegółu, Gazeta Wrocławska, 2003-09-01
	Antagonizmy pomiędzy służbami specjalnymi są zjawiskiem powszechnym i ponadczasowym. źródło: NKJP: Andrzej Garlicki: Służby Komendanta, Polityka, 2008-04-26
	Coraz powszechniejsza staje się bowiem obecność ojca przy porodzie. źródło: NKJP: (EM): Sztuka rodzenia, Gazeta Poznańska, 2002-01-22
	To Galbraith powiedział, że ubóstwo jest największym i najpowszechniejszym nieszczęściem człowieka. źródło: NKJP: Ryszard Kapuściński: Lapidarium I-III , 2008

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna
D.	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnej
C.	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnej
B.	powszechnego	powszechnego	powszechny	powszechne	powszechną
N.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechną
Ms.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnej
W.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne
D.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
C.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym
B.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechne
N.	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi
Ms.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
W.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechniejszy	powszechniejszy	powszechniejszy	powszechniejsze	powszechniejsza
D.	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszej
C.	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszej
B.	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszy	powszechniejsze	powszechniejszą
N.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszą
Ms.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechniejsi	powszechniejsi	powszechniejsze	powszechniejsze
D.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych
C.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym
B.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejsze
N.	powszechniejszymi	powszechniejszymi	powszechniejszymi	powszechniejszymi
Ms.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych

4. światowy

Definicja

taki, który odnosi się do wszystkich narodów świata

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Przynależność i podział terytorialny typy terytoriów, podział administracyjny

Połączenia

historia, literatura powszechna; dzieje powszechne

Cytaty

W minionych latach byłem sprawcą paniki wśród moich studentów, dowiadujących się z przerażeniem, że podczas kursu literatury powszechnej omawiane będą również utwory spoza programu szkolnego.

źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009

Książka niniejsza powstała na podstawie wykładów historii powszechnej nowożytnej prowadzonych przez autora na Uniwersytecie imienia Adama Mickiewicza w Poznaniu i stanowi próbę syntezy dziejów powszechnych lat 1871-1918.

źródło: NKJP: Janusz Pajewski: Historia powszechna 1871-1918, 1994

Po 40 latach od pierwszego wydania „Sztuki cenniejszej niż złoto” Jana Białostockiego ukazuje się kolejna edycja tej najpopularniejszej w Polsce historii sztuki powszechnej.

źródło: NKJP: Cosmo wie wszystko, Cosmopolitan, 2001

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna
D.	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnego	powszechnej
C.	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnemu	powszechnej
B.	powszechnego	powszechnego	powszechny	powszechne	powszechną
N.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechną
Ms.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnej
W.	powszechny	powszechny	powszechny	powszechne	powszechna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne
D.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
C.	powszechnym	powszechnym	powszechnym	powszechnym
B.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechne
N.	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi	powszechnymi
Ms.	powszechnych	powszechnych	powszechnych	powszechnych
W.	powszechni	powszechni	powszechne	powszechne

Stopień wyższy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	powszechniejszy	powszechniejszy	powszechniejszy	powszechniejsze	powszechniejsza
D.	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszej
C.	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszemu	powszechniejszej
B.	powszechniejszego	powszechniejszego	powszechniejszy	powszechniejsze	powszechniejszą
N.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszą
Ms.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	powszechniejsi	powszechniejsi	powszechniejsze	powszechniejsze
D.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych
C.	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym	powszechniejszym
B.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejsze
N.	powszechniejszymi	powszechniejszymi	powszechniejszymi	powszechniejszymi
Ms.	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych	powszechniejszych

Frazeologizmy

spowiedź powszechna
szkoła powszechna

Data ostatniej modyfikacji: 19.08.2018