UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przetrząsać

Chronologizacja

1568, SPXVI
Inne znaczenie: 'posypywać'.

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrząsam
przetrząsamy
2 os. przetrząsasz
przetrząsacie
3 os. przetrząsa
przetrząsają

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrząsałem
+(e)m przetrząsał
przetrząsałam
+(e)m przetrząsała
przetrząsałom
+(e)m przetrząsało
przetrząsaliśmy
+(e)śmy przetrząsali
przetrząsałyśmy
+(e)śmy przetrząsały
2 os. przetrząsałeś
+(e)ś przetrząsał
przetrząsałaś
+(e)ś przetrząsała
przetrząsałoś
+(e)ś przetrząsało
przetrząsaliście
+(e)ście przetrząsali
przetrząsałyście
+(e)ście przetrząsały
3 os. przetrząsał
przetrząsała
przetrząsało
przetrząsali
przetrząsały

bezosobnik: przetrząsano

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę przetrząsał
będę przetrząsać
będę przetrząsała
będę przetrząsać
będę przetrząsało
będę przetrząsać
będziemy przetrząsali
będziemy przetrząsać
będziemy przetrząsały
będziemy przetrząsać
2 os. będziesz przetrząsał
będziesz przetrząsać
będziesz przetrząsała
będziesz przetrząsać
będziesz przetrząsało
będziesz przetrząsać
będziecie przetrząsali
będziecie przetrząsać
będziecie przetrząsały
będziecie przetrząsać
3 os. będzie przetrząsał
będzie przetrząsać
będzie przetrząsała
będzie przetrząsać
będzie przetrząsało
będzie przetrząsać
będą przetrząsali
będą przetrząsać
będą przetrząsały
będą przetrząsać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. przetrząsajmy
2 os. przetrząsaj
przetrząsajcie

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. przetrząsałbym
bym przetrząsał
przetrząsałabym
bym przetrząsała
przetrząsałobym
bym przetrząsało
przetrząsalibyśmy
byśmy przetrząsali
przetrząsałybyśmy
byśmy przetrząsały
2 os. przetrząsałbyś
byś przetrząsał
przetrząsałabyś
byś przetrząsała
przetrząsałobyś
byś przetrząsało
przetrząsalibyście
byście przetrząsali
przetrząsałybyście
byście przetrząsały
3 os. przetrząsałby
by przetrząsał
przetrząsałaby
by przetrząsała
przetrząsałoby
by przetrząsało
przetrząsaliby
by przetrząsali
przetrząsałyby
by przetrząsały

bezosobnik: przetrząsano by

bezokolicznik: przetrząsać

imiesłów przysłówkowy współczesny: przetrząsając

gerundium: przetrząsanie

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. przetrząsanie
przetrząsania
D. przetrząsania
przetrząsań
C. przetrząsaniu
przetrząsaniom
B. przetrząsanie
przetrząsania
N. przetrząsaniem
przetrząsaniami
Ms. przetrząsaniu
przetrząsaniach
W. przetrząsanie
przetrząsania

imiesłów przymiotnikowy czynny: przetrząsający

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przetrząsający
przetrząsający
przetrząsający
przetrząsające
przetrząsająca
D. przetrząsającego
przetrząsającego
przetrząsającego
przetrząsającego
przetrząsającej
C. przetrząsającemu
przetrząsającemu
przetrząsającemu
przetrząsającemu
przetrząsającej
B. przetrząsającego
przetrząsającego
przetrząsający
przetrząsające
przetrząsającą
N. przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającą
Ms. przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przetrząsający
przetrząsający
przetrząsające
przetrząsające
D. przetrząsających
przetrząsających
przetrząsających
przetrząsających
C. przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
przetrząsającym
B. przetrząsających
przetrząsających
przetrząsających
przetrząsające
N. przetrząsającymi
przetrząsającymi
przetrząsającymi
przetrząsającymi
Ms. przetrząsających
przetrząsających
przetrząsających
przetrząsających

imiesłów przymiotnikowy bierny: przetrząsany

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. przetrząsany
przetrząsany
przetrząsany
przetrząsane
przetrząsana
D. przetrząsanego
przetrząsanego
przetrząsanego
przetrząsanego
przetrząsanej
C. przetrząsanemu
przetrząsanemu
przetrząsanemu
przetrząsanemu
przetrząsanej
B. przetrząsanego
przetrząsanego
przetrząsany
przetrząsane
przetrząsaną
N. przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsaną
Ms. przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanej
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. przetrząsani
przetrząsani
przetrząsane
przetrząsane
D. przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsanych
C. przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
przetrząsanym
B. przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsane
N. przetrząsanymi
przetrząsanymi
przetrząsanymi
przetrząsanymi
Ms. przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsanych
przetrząsanych

odpowiedniki aspektowe: przetrząsnąć , przetrząść

Pochodzenie

Zob. trząść

1. poruszać

Definicja

poruszać wiele razy w różne strony

Wymowa

[pszetsząsać] lub pot. [pszeczsząsać]

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Cytaty

[...] Żeby siano wyschło, trzeba je przetrząsać w różne strony.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.12.1993 r.

Składnia

bez ograniczeń + przetrząsać +
CO

2. przeszukiwać

Definicja

pot. 
dokładnie przeszukiwać coś

Wymowa

[pszetsząsać] lub pot. [pszeczsząsać]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Prawo i łamanie prawa policja i inne służby mundurowe

Relacje znaczeniowe

synonimy:  grzebać
hiperonimy:  przeszukiwać

Połączenia

  • przetrząsać kieszenie; bagaż; kąty; mieszkanie, dom; krzaki; okolicę

Cytaty

Nagle coś sobie przypomniał i gorączkowo zaczął przetrząsać kieszenie kurtki.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Wieże z kamienia, 2004

Kręci się nerwowo po pokoju i przetrząsa kąty, bo gdzieś ukrył paczkę fajek i mu ją wcięło.

źródło: NKJP: Barbara Kosmowska: Hermańce, 2008

Celnicy przetrząsają samochody jadące na południe z zaopatrzeniem dla Badachszanu, bo tam mają zawsze dużo łupów.

źródło: NKJP: Jacek Hugo-Bader: Narkobiznes 2, Gazeta Wyborcza, 1998-09-04

- Ale nikt nie będzie nam przetrząsał rzeczy w czasie naszej nieobecności.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Piołun i miód. Kroniki Drugiego Kręgu, 2003

Większość osób utrzymujących się z przetrząsania śmietników nie jest jednak agresywna.

źródło: NKJP: (xx): Szperają w śmietnikach, Wieczór Trójmiasta, 1999-02-10

Składnia

bez ograniczeń + przetrząsać +
CO

3. analizować

Definicja

pot. 
dokładnie analizować coś lub rozpatrywać po raz kolejny

Wymowa

[pszetsząsać] lub pot. [pszeczsząsać]

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

Nie wszyscy medycy mają w sobie tyle samozaparcia, by na własną rękę przetrząsać tysiące doniesień naukowych, które ukazują się w periodykach medycznych na całym świecie.

źródło: NKJP: Paweł Walewski: Wciskane pigułki, Polityka, 2003-03-22

Zamknąć się w sypialni z książką w ręku, palić papierosy i drążyć, przetrząsać wydarzenia ostatnich tygodni?

źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966

Przetrząsa kodeksy i znajduje tam, że niby powinno się go wcześniej zawiadomić, iż sąd będzie badał, czy go zwolnić.

źródło: NKJP: Marcin Kołodziejczyk: Zagęszczony, Polityka, 2008-06-07

[...] Gdy potem przetrząsał archiwum swoich uczuć, Jerome Deco odkrył, że najbardziej zaskoczył go chybotliwy spokój kadru [...].

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Nikczemne historie, 2009

Rzeczywistość to często frustrująca wędrówka po sklepach i sklepikach, błądzenie w zaułkach hipermarketów, przetrząsanie zakamarków mózgu w nadziei na olśnienie i pomysł, co może sprawić radość bliskim

źródło: NKJP: Zuzanna Maj: W świecie uczuć, Cosmopolitan, nr 12, 2000

Składnia

bez ograniczeń + przetrząsać +
CO
Data ostatniej modyfikacji: 18.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj