UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

okazja

Chronologizacja

2 połowa XVI w., Bańk

Pochodzenie

łac. occāsiō

1. do dyskusji

Definicja

sytuacja lub zdarzenie, które sprzyjają czemuś

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Połączenia

dobra, dogodna, doskonała, jedyna, niepowtarzalna, odpowiednia, pierwsza, podobna, prawdziwa, rzadka, specjalna, stosowna, szczególna, świetna, wielka, wspaniała, wymarzona, znakomita; każda, możliwa, najbliższa, następna; niewykorzystana, zmarnowana; sprzyjająca okazja; wyjątkowe; wyśmienite; rozmaite, różne; kolejne; liczne; dwie, trzy okazje
okazja kupienia, kupna, zdobycia; obejrzenia, poznania, zobaczenia czegoś; spotkania, wyjazdu; uczestniczenia w czymś
okazja dla firm, dla mieszkańców, dla złodzieja; okazja do dyskusji, do rozmowy, do wspomnień; do spotkania; do świętowania, do zabawy; do ataku, do interwencji; do grzechu; do rewanżu; do ucieczki, do zarobku; do zakupu czegoś, do zrobienia, do oglądania, do obserwowania, do pokazania, do poznania, do przypomnienia, do zaprezentowania czegoś; do popisania się czymś; do zapoznania się z kimś / z czymś
okazja jest, nadarzyła się/nadarza się, pojawiła się/pojawia się, trafiła się/trafia się, zdarzyła się/zdarza się, zemściła się
nie przegapić, nie przepuścić/nie przepuszczać; szukać; wypatrywać okazji
mieć; marnować, zmarnować; pominąć, stracić, stwarzać; wykorzystać/wykorzystywać; znaleźć; zyskać okazję
stać się okazją
korzystać, skorzystać z okazji

Cytaty

	[...] mamy w tej chwili doskonałą okazję do zrobienia zdjęcia. źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek w krainie kangurów, 1957
	Uczennice z klasy Lilki i uczniowie z klasy Bronka mieli pójść razem do teatru. Była to wspaniała i wyjątkowa okazja spotkania Bronka. źródło: NKJP: Anita Janowska: Krzyżówka, 1996
	[...] w kilka miesięcy później wysłano mnie do Niemiec Wschodnich jako obserwatora ćwiczeń, skorzystałem z okazji i skopiowałem plany ewentualnych działań wojennych na tym terenie. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Mój przyjaciel zdrajca, 2004
	[...] skoro nadarza się okazja, aby wybudować ratusz za pieniądze z zewnątrz, to chcemy z niej skorzystać. źródło: NKJP: TOMASZ GOTKOWSKI: Partnerów nie zabraknie, Sztafeta, 2002- 28
	[...] masz wspaniałą okazję zasłużyć się zakonowi, który umie odpłacać dobrem za zło [...] źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Uczeń czarnoksiężnika, 2003

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	okazja	okazje
D.	okazji	okazji	neut
D.	okazji	okazyj	char
C.	okazji	okazjom
B.	okazję	okazje
N.	okazją	okazjami
Ms.	okazji	okazjach
W.	okazjo	okazje

Składnia

+	okazja	+	(CZEGO)
+	okazja	+	(do CZEGO)
+	okazja	+	(żeby ZDANIE\|BEZOKOLICZNIK)

2. ważne wydarzenie

Definicja

ważne wydarzenie, uroczystość lub święto

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja uroczystości i święta

Połączenia

uroczyste, odświętne, oficjalne okazje

Cytaty

	Specjalnie włożyła naszyjnik na tę szczególną okazję i była z niego dumna, tak samo jak i z nietuzinkowej sukienki. źródło: NKJP: Iwona Surmik: Ostatni smok, 2005
	Joanna będzie miała na głowie wianek z mleczów i białą, ślubną sukienkę, tę z koronkami, na specjalne okazje, której nie wolno jej brudzić. źródło: NKJP: Jacek Głębski: Droga do Ite, 2006
	[...] poza wyjątkowymi, odświętnymi okazjami od wielu lat nie była tak zwyczajnie na mszy, może więc warto spróbować? źródło: NKJP: Kinga Dunin: Obciach, 1999
	Znalazłem maszt, na który przy uroczystych okazjach wciągano odpowiednie flagi. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania 1974-1979, 1979

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	okazja	okazje
D.	okazji	okazji	neut
D.	okazji	okazyj	char
C.	okazji	okazjom
B.	okazję	okazje
N.	okazją	okazjami
Ms.	okazji	okazjach
W.	okazjo	okazje

3. samochód lub osoba

Definicja

pot.

osoba lub pojazd, który zabiera coś lub kogoś po drodze

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Transport

Cytaty

	Najbliższą okazją posłałem do domu bardzo długi list i podarunek dla Płowego. źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Tkacz iluzji, 2004
	Ciotka przysyłała nam okazją pudełka z jabłkami... źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Za kurtyną mroku. Zabawa w chowanego, 1995
	Już dawno napisał do pani Elizy, ale nie wiedział, jak wysłać stąd list. Powiedziano mu, że tylko przez okazję. Więc doktor był taką okazją. źródło: NKJP: Maria Nurowska: Niemiecki taniec, 2009
	Podjechanie okazją do metra wydawało się propozycją kuszącą. źródło: NKJP: Ernest Skalski: Notatki z Sankt Petersburga, Gazeta Wyborcza, 1995-11-10

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	okazja	okazje
D.	okazji	okazji	neut
D.	okazji	okazyj	char
C.	okazji	okazjom
B.	okazję	okazje
N.	okazją	okazjami
Ms.	okazji	okazjach
W.	okazjo	okazje

Frazeologizmy

ktoś łapie okazję
przy okazji II
przy okazji I
z okazji

Przysłowia

Okazja czyni złodzieja

Data ostatniej modyfikacji: 16.10.2014