UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

opętywać

Chronologizacja

1692, Kart XVII-XVIII

Pochodzenie

Zob. pętać

1. o diable

Definicja

poddawać działaniu złych mocy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Połączenia

demon, diabeł, szatan, zły duch opętuje kogoś
opętywać czyjąś duszę

Cytaty

Gdyby był średniowiecznym ascetą – uświadomił sobie – powinien się biczować, aby przegnać opętujące go demony.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Niekiedy duchy opętywały Kony'ego pojedynczo, po kolei, przedstawiając się z imienia. Innym zaś razem wstępowały w niego jednocześnie.

źródło: NKJP: Wojciech Jagielski: Nocni wędrowcy, 2009

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opętuję	opętujemy
2 os.	opętujesz	opętujecie
3 os.	opętuje	opętują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałem +(e)m opętywał	opętywałam +(e)m opętywała	opętywałom +(e)m opętywało	opętywaliśmy +(e)śmy opętywali	opętywałyśmy +(e)śmy opętywały
2 os.	opętywałeś +(e)ś opętywał	opętywałaś +(e)ś opętywała	opętywałoś +(e)ś opętywało	opętywaliście +(e)ście opętywali	opętywałyście +(e)ście opętywały
3 os.	opętywał	opętywała	opętywało	opętywali	opętywały

bezosobnik: opętywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę opętywał będę opętywać	będę opętywała będę opętywać	będę opętywało będę opętywać	będziemy opętywali będziemy opętywać	będziemy opętywały będziemy opętywać
2 os.	będziesz opętywał będziesz opętywać	będziesz opętywała będziesz opętywać	będziesz opętywało będziesz opętywać	będziecie opętywali będziecie opętywać	będziecie opętywały będziecie opętywać
3 os.	będzie opętywał będzie opętywać	będzie opętywała będzie opętywać	będzie opętywało będzie opętywać	będą opętywali będą opętywać	będą opętywały będą opętywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opętujmy
2 os.	opętuj	opętujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałbym bym opętywał	opętywałabym bym opętywała	opętywałobym bym opętywało	opętywalibyśmy byśmy opętywali	opętywałybyśmy byśmy opętywały
2 os.	opętywałbyś byś opętywał	opętywałabyś byś opętywała	opętywałobyś byś opętywało	opętywalibyście byście opętywali	opętywałybyście byście opętywały
3 os.	opętywałby by opętywał	opętywałaby by opętywała	opętywałoby by opętywało	opętywaliby by opętywali	opętywałyby by opętywały

bezosobnik: opętywano by

bezokolicznik: opętywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opętując

gerundium: opętywanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opętywanie	opętywania
D.	opętywania	opętywań
C.	opętywaniu	opętywaniom
B.	opętywanie	opętywania
N.	opętywaniem	opętywaniami
Ms.	opętywaniu	opętywaniach
W.	opętywanie	opętywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opętujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętujący	opętujący	opętujący	opętujące	opętująca
D.	opętującego	opętującego	opętującego	opętującego	opętującej
C.	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującej
B.	opętującego	opętującego	opętujący	opętujące	opętującą
N.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującą
Ms.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętujący	opętujący	opętujące	opętujące
D.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących
C.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym
B.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujące
N.	opętującymi	opętującymi	opętującymi	opętującymi
Ms.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opętywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętywany	opętywany	opętywany	opętywane	opętywana
D.	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanej
C.	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanej
B.	opętywanego	opętywanego	opętywany	opętywane	opętywaną
N.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywaną
Ms.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętywani	opętywani	opętywane	opętywane
D.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych
C.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym
B.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywane
N.	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi
Ms.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych

odpowiednik aspektowy: opętać

Składnia

Rz_osobowy

opętywać

KOGO/CO

2. o uczuciu

Definicja

ogarniając kogoś, zmieniać jego uczucia i zachowania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

gniew, miłość, namiętność, nuda, obsesja, pragnienie, szaleństwo, szał, wściekłość, złość opętuje

Cytaty

Myślał, idąc w pachnącym po deszczu powietrzu, odurzony jak wówczas, gdy opętywała go wizja twórcza, pasja tworzenia.

źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Miraż miłości, miraż śmierci, 2001

Czuł, jak opętuje go żądza mordu.

źródło: NKJP: Klątwa Upiora Mgieł, Esensja, nr 01 (LIII), 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opętuję	opętujemy
2 os.	opętujesz	opętujecie
3 os.	opętuje	opętują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałem +(e)m opętywał	opętywałam +(e)m opętywała	opętywałom +(e)m opętywało	opętywaliśmy +(e)śmy opętywali	opętywałyśmy +(e)śmy opętywały
2 os.	opętywałeś +(e)ś opętywał	opętywałaś +(e)ś opętywała	opętywałoś +(e)ś opętywało	opętywaliście +(e)ście opętywali	opętywałyście +(e)ście opętywały
3 os.	opętywał	opętywała	opętywało	opętywali	opętywały

bezosobnik: opętywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę opętywał będę opętywać	będę opętywała będę opętywać	będę opętywało będę opętywać	będziemy opętywali będziemy opętywać	będziemy opętywały będziemy opętywać
2 os.	będziesz opętywał będziesz opętywać	będziesz opętywała będziesz opętywać	będziesz opętywało będziesz opętywać	będziecie opętywali będziecie opętywać	będziecie opętywały będziecie opętywać
3 os.	będzie opętywał będzie opętywać	będzie opętywała będzie opętywać	będzie opętywało będzie opętywać	będą opętywali będą opętywać	będą opętywały będą opętywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opętujmy
2 os.	opętuj	opętujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałbym bym opętywał	opętywałabym bym opętywała	opętywałobym bym opętywało	opętywalibyśmy byśmy opętywali	opętywałybyśmy byśmy opętywały
2 os.	opętywałbyś byś opętywał	opętywałabyś byś opętywała	opętywałobyś byś opętywało	opętywalibyście byście opętywali	opętywałybyście byście opętywały
3 os.	opętywałby by opętywał	opętywałaby by opętywała	opętywałoby by opętywało	opętywaliby by opętywali	opętywałyby by opętywały

bezosobnik: opętywano by

bezokolicznik: opętywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opętując

gerundium: opętywanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opętywanie	opętywania
D.	opętywania	opętywań
C.	opętywaniu	opętywaniom
B.	opętywanie	opętywania
N.	opętywaniem	opętywaniami
Ms.	opętywaniu	opętywaniach
W.	opętywanie	opętywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opętujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętujący	opętujący	opętujący	opętujące	opętująca
D.	opętującego	opętującego	opętującego	opętującego	opętującej
C.	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującej
B.	opętującego	opętującego	opętujący	opętujące	opętującą
N.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującą
Ms.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętujący	opętujący	opętujące	opętujące
D.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących
C.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym
B.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujące
N.	opętującymi	opętującymi	opętującymi	opętującymi
Ms.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opętywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętywany	opętywany	opętywany	opętywane	opętywana
D.	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanej
C.	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanej
B.	opętywanego	opętywanego	opętywany	opętywane	opętywaną
N.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywaną
Ms.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętywani	opętywani	opętywane	opętywane
D.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych
C.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym
B.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywane
N.	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi
Ms.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych

odpowiednik aspektowy: opętać

Składnia

Rz_nieżywotny

opętywać

KOGO/CO

3. o człowieku

Definicja

zdobywając czyjeś zaufanie, podporządkowywać go sobie w złym celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

opętywać dziewczynę, kobietę, mężczyznę; czyjś umysł
opętywać doktrynami, ideologią

Cytaty

Wamp - jak wyjaśnia Władysław Kopaliński - to „typ kobiety niebezpiecznej dla mężczyzn, opętującej ich swą demoniczną urodą, aby ich doprowadzić do ruiny albo do zguby” .

źródło: NKJP: Jacek Szczerba: Sto lat kina, Gazeta Wyborcza, 1995-12-29

Jak to wykonać? Opętać? [...] Daj mi dobrą radę na opętywanie takiego człowieka jak on.

źródło: NKJP: Arkady Fiedler: Orinoko, 1974

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	opętuję	opętujemy
2 os.	opętujesz	opętujecie
3 os.	opętuje	opętują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałem +(e)m opętywał	opętywałam +(e)m opętywała	opętywałom +(e)m opętywało	opętywaliśmy +(e)śmy opętywali	opętywałyśmy +(e)śmy opętywały
2 os.	opętywałeś +(e)ś opętywał	opętywałaś +(e)ś opętywała	opętywałoś +(e)ś opętywało	opętywaliście +(e)ście opętywali	opętywałyście +(e)ście opętywały
3 os.	opętywał	opętywała	opętywało	opętywali	opętywały

bezosobnik: opętywano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę opętywał będę opętywać	będę opętywała będę opętywać	będę opętywało będę opętywać	będziemy opętywali będziemy opętywać	będziemy opętywały będziemy opętywać
2 os.	będziesz opętywał będziesz opętywać	będziesz opętywała będziesz opętywać	będziesz opętywało będziesz opętywać	będziecie opętywali będziecie opętywać	będziecie opętywały będziecie opętywać
3 os.	będzie opętywał będzie opętywać	będzie opętywała będzie opętywać	będzie opętywało będzie opętywać	będą opętywali będą opętywać	będą opętywały będą opętywać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		opętujmy
2 os.	opętuj	opętujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	opętywałbym bym opętywał	opętywałabym bym opętywała	opętywałobym bym opętywało	opętywalibyśmy byśmy opętywali	opętywałybyśmy byśmy opętywały
2 os.	opętywałbyś byś opętywał	opętywałabyś byś opętywała	opętywałobyś byś opętywało	opętywalibyście byście opętywali	opętywałybyście byście opętywały
3 os.	opętywałby by opętywał	opętywałaby by opętywała	opętywałoby by opętywało	opętywaliby by opętywali	opętywałyby by opętywały

bezosobnik: opętywano by

bezokolicznik: opętywać

imiesłów przysłówkowy współczesny: opętując

gerundium: opętywanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	opętywanie	opętywania
D.	opętywania	opętywań
C.	opętywaniu	opętywaniom
B.	opętywanie	opętywania
N.	opętywaniem	opętywaniami
Ms.	opętywaniu	opętywaniach
W.	opętywanie	opętywania

imiesłów przymiotnikowy czynny: opętujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętujący	opętujący	opętujący	opętujące	opętująca
D.	opętującego	opętującego	opętującego	opętującego	opętującej
C.	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującemu	opętującej
B.	opętującego	opętującego	opętujący	opętujące	opętującą
N.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującą
Ms.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym	opętującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętujący	opętujący	opętujące	opętujące
D.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących
C.	opętującym	opętującym	opętującym	opętującym
B.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujące
N.	opętującymi	opętującymi	opętującymi	opętującymi
Ms.	opętujących	opętujących	opętujących	opętujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: opętywany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	opętywany	opętywany	opętywany	opętywane	opętywana
D.	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanego	opętywanej
C.	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanemu	opętywanej
B.	opętywanego	opętywanego	opętywany	opętywane	opętywaną
N.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywaną
Ms.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	opętywani	opętywani	opętywane	opętywane
D.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych
C.	opętywanym	opętywanym	opętywanym	opętywanym
B.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywane
N.	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi	opętywanymi
Ms.	opętywanych	opętywanych	opętywanych	opętywanych

odpowiednik aspektowy: opętać

Składnia

Rz_osobowy

opętywać

KOGO/CO + (CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 19.02.2019