UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

utorować

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. tor

1. przejście

Definicja

usunąwszy przeszkody, umożliwić swobodne przejście lub przejazd

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przetrzeć

Połączenia

utorować drogę, przejście
utorować sobie

Cytaty

	Dość powiedzieć, że, by utorować sobie przejście, legioniści musieli usunąć warstwę śniegu o grubości 6 stóp. źródło: NKJP: Aleksander W. Małachowski: Nasza zima zła, Gazeta Poznańska, 2004-12-18
	Kierowca włączył silnik, natomiast tłum ciekawskich otoczył wózek profesora. Policja próbowała utorować miejsce do tylnych drzwi dżipa, ale trwało to i trwało [...]. źródło: NKJP: Agni Krishnamurti: Profesor Hawking zażywa kąpieli, Polityka, 2001-01-27
	Rozwścieczeni rabusie porozbijali gabloty, a wyjście utorowali sobie seriami z pistoletów maszynowych rozbijając drzwi i szyby. źródło: NKJP: Tydzień w kraju, Polityka, 2002-01-05
	[...] w 1840 r. na skutek zatoru na Wiśle Martwej wody utorowały sobie krótszą drogę do morza przez wieś Górka [...]. źródło: NKJP: Maria Giedz: Odnogi delty Wisły, Dziennik Bałtycki, 1999-10-29

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utoruję	utorujemy
2 os.	utorujesz	utorujecie
3 os.	utoruje	utorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałem +(e)m utorował	utorowałam +(e)m utorowała	utorowałom +(e)m utorowało	utorowaliśmy +(e)śmy utorowali	utorowałyśmy +(e)śmy utorowały
2 os.	utorowałeś +(e)ś utorował	utorowałaś +(e)ś utorowała	utorowałoś +(e)ś utorowało	utorowaliście +(e)ście utorowali	utorowałyście +(e)ście utorowały
3 os.	utorował	utorowała	utorowało	utorowali	utorowały

bezosobnik: utorowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utorujmy
2 os.	utoruj	utorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałbym bym utorował	utorowałabym bym utorowała	utorowałobym bym utorowało	utorowalibyśmy byśmy utorowali	utorowałybyśmy byśmy utorowały
2 os.	utorowałbyś byś utorował	utorowałabyś byś utorowała	utorowałobyś byś utorowało	utorowalibyście byście utorowali	utorowałybyście byście utorowały
3 os.	utorowałby by utorował	utorowałaby by utorowała	utorowałoby by utorowało	utorowaliby by utorowali	utorowałyby by utorowały

bezosobnik: utorowano by

bezokolicznik: utorować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utorowawszy

gerundium: utorowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utorowanie	utorowania
D.	utorowania	utorowań
C.	utorowaniu	utorowaniom
B.	utorowanie	utorowania
N.	utorowaniem	utorowaniami
Ms.	utorowaniu	utorowaniach
W.	utorowanie	utorowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: utorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utorowany	utorowany	utorowany	utorowane	utorowana
D.	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanej
C.	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanej
B.	utorowanego	utorowanego	utorowany	utorowane	utorowaną
N.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowaną
Ms.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utorowani	utorowani	utorowane	utorowane
D.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych
C.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym
B.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowane
N.	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi
Ms.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych

odpowiednik aspektowy: torować

Składnia

utorować

CO + (KOMU/CZEMU)

2. drogę do kariery

Definicja

pomóc komuś w osiągnięciu jakiegoś celu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

utorować drogę do czegoś

Cytaty

	Niedługo później został wybrany przewodniczącym Rady Sołeckiej, a w końcu mieszkańcy powierzyli mu mandat radnego, który w konsekwencji utorował mu drogę do stanowiska współgospodarza gminy. źródło: NKJP: (MM): Znamy się tylko z widzenia..., Euroregio Glacensis nr 30, 2001
	Pragnę nadmienić, że proponowana nowelizacja ustawy o zawodzie lekarza przybliża nasze rozwiązania do podobnych rozwiązań w Unii Europejskiej, jednak w celu utorowania drogi do wzajemnego uznawania kwalifikacji zawodowych [...] może być zmieniona z chwilą przystąpienia Polski do Unii Europejskiej. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 02.09.1999
	Wszystko po to, by po 14 latach znowu utorować komunistom powrót do władzy [...]. źródło: NKJP: Stanisław Michalkiewicz: Dziennik Polski, 2006-09-29
	Decyzja prezydenta [...] o zamknięciu 15 grudnia 2000 roku elektrowni w Czarnobylu utorowała Ukrainie dostęp do stałej i znaczącej pomocy międzynarodowej [...]. źródło: NKJP: Dziennik Polski, 2000-07-06

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utoruję	utorujemy
2 os.	utorujesz	utorujecie
3 os.	utoruje	utorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałem +(e)m utorował	utorowałam +(e)m utorowała	utorowałom +(e)m utorowało	utorowaliśmy +(e)śmy utorowali	utorowałyśmy +(e)śmy utorowały
2 os.	utorowałeś +(e)ś utorował	utorowałaś +(e)ś utorowała	utorowałoś +(e)ś utorowało	utorowaliście +(e)ście utorowali	utorowałyście +(e)ście utorowały
3 os.	utorował	utorowała	utorowało	utorowali	utorowały

bezosobnik: utorowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utorujmy
2 os.	utoruj	utorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałbym bym utorował	utorowałabym bym utorowała	utorowałobym bym utorowało	utorowalibyśmy byśmy utorowali	utorowałybyśmy byśmy utorowały
2 os.	utorowałbyś byś utorował	utorowałabyś byś utorowała	utorowałobyś byś utorowało	utorowalibyście byście utorowali	utorowałybyście byście utorowały
3 os.	utorowałby by utorował	utorowałaby by utorowała	utorowałoby by utorowało	utorowaliby by utorowali	utorowałyby by utorowały

bezosobnik: utorowano by

bezokolicznik: utorować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utorowawszy

gerundium: utorowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utorowanie	utorowania
D.	utorowania	utorowań
C.	utorowaniu	utorowaniom
B.	utorowanie	utorowania
N.	utorowaniem	utorowaniami
Ms.	utorowaniu	utorowaniach
W.	utorowanie	utorowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: utorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utorowany	utorowany	utorowany	utorowane	utorowana
D.	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanej
C.	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanej
B.	utorowanego	utorowanego	utorowany	utorowane	utorowaną
N.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowaną
Ms.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utorowani	utorowani	utorowane	utorowane
D.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych
C.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym
B.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowane
N.	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi
Ms.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych

odpowiednik aspektowy: torować

Składnia

utorować

CO + KOMU

3. rozwój

Definicja

ułatwić zaistnienie lub rozwój czegoś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Zajmował się matematyką i filozofią, był jednym z czołowych reprezentantów renesansowego panteizmu. Jego pomysły w dziedzinie nauki utorowały drogę rozwojowi nauk matematyczno-przyrodniczych.

źródło: NKJP: Roman Murawski: Filozofia matematyki: zarys dziejów, 1986

Fortuna amerykańskich Indian osiągnęła dno pod koniec XIX wieku, by utorować drogę szybkiemu rozwojowi młodego państwa białych Amerykanów.

źródło: NKJP: Witold Jacórzyński: Z własnego życia, Gazeta Wyborcza, 1998-11-06

Portugalią nasza ekipa przegrała dwukrotnie (1-2 w Lizbonie i 0-1 we Wrocławiu). Tą drugą porażką utorowała ona awans Portugalii, która potem w Lizbonie pokonała ZSRR 1-0 i wyprzedziła ją w tabeli

źródło: NKJP: (FIL): Popisowa gra Platiniego, Dziennik Polski, 2008-03-18

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utoruję	utorujemy
2 os.	utorujesz	utorujecie
3 os.	utoruje	utorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałem +(e)m utorował	utorowałam +(e)m utorowała	utorowałom +(e)m utorowało	utorowaliśmy +(e)śmy utorowali	utorowałyśmy +(e)śmy utorowały
2 os.	utorowałeś +(e)ś utorował	utorowałaś +(e)ś utorowała	utorowałoś +(e)ś utorowało	utorowaliście +(e)ście utorowali	utorowałyście +(e)ście utorowały
3 os.	utorował	utorowała	utorowało	utorowali	utorowały

bezosobnik: utorowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utorujmy
2 os.	utoruj	utorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałbym bym utorował	utorowałabym bym utorowała	utorowałobym bym utorowało	utorowalibyśmy byśmy utorowali	utorowałybyśmy byśmy utorowały
2 os.	utorowałbyś byś utorował	utorowałabyś byś utorowała	utorowałobyś byś utorowało	utorowalibyście byście utorowali	utorowałybyście byście utorowały
3 os.	utorowałby by utorował	utorowałaby by utorowała	utorowałoby by utorowało	utorowaliby by utorowali	utorowałyby by utorowały

bezosobnik: utorowano by

bezokolicznik: utorować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utorowawszy

gerundium: utorowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utorowanie	utorowania
D.	utorowania	utorowań
C.	utorowaniu	utorowaniom
B.	utorowanie	utorowania
N.	utorowaniem	utorowaniami
Ms.	utorowaniu	utorowaniach
W.	utorowanie	utorowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: utorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utorowany	utorowany	utorowany	utorowane	utorowana
D.	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanej
C.	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanej
B.	utorowanego	utorowanego	utorowany	utorowane	utorowaną
N.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowaną
Ms.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utorowani	utorowani	utorowane	utorowane
D.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych
C.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym
B.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowane
N.	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi
Ms.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych

odpowiednik aspektowy: torować

Składnia

utorować

4. ukierunkować

Definicja

sprawić, że coś przebiega według określonego planu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

Zawsze lubiłem wyzwania i to one motywowały mnie do dalszego działania. Liczę, że to pozwoli mi znów poprawnie utorować moje życie.

źródło: NKJP: Paweł Marwitz: 36-letni mieszkaniec Chełmży chce przepłynąć wpław z Francji do Anglii. Potrzebuje naszej pomocy, Gazeta Pomorska, 2010-03-14

[...] ludzie często zamiast dyskutować i opowiadać na pytania (czym przyczyniają się do właściwego utorowania rozmowy i wyjaśniają wiele kwestii spornych), wolą albo w ogóle nie odpowiadać na posty [...].

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	utoruję	utorujemy
2 os.	utorujesz	utorujecie
3 os.	utoruje	utorują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałem +(e)m utorował	utorowałam +(e)m utorowała	utorowałom +(e)m utorowało	utorowaliśmy +(e)śmy utorowali	utorowałyśmy +(e)śmy utorowały
2 os.	utorowałeś +(e)ś utorował	utorowałaś +(e)ś utorowała	utorowałoś +(e)ś utorowało	utorowaliście +(e)ście utorowali	utorowałyście +(e)ście utorowały
3 os.	utorował	utorowała	utorowało	utorowali	utorowały

bezosobnik: utorowano

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		utorujmy
2 os.	utoruj	utorujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	utorowałbym bym utorował	utorowałabym bym utorowała	utorowałobym bym utorowało	utorowalibyśmy byśmy utorowali	utorowałybyśmy byśmy utorowały
2 os.	utorowałbyś byś utorował	utorowałabyś byś utorowała	utorowałobyś byś utorowało	utorowalibyście byście utorowali	utorowałybyście byście utorowały
3 os.	utorowałby by utorował	utorowałaby by utorowała	utorowałoby by utorowało	utorowaliby by utorowali	utorowałyby by utorowały

bezosobnik: utorowano by

bezokolicznik: utorować

imiesłów przysłówkowy uprzedni: utorowawszy

gerundium: utorowanie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	utorowanie	utorowania
D.	utorowania	utorowań
C.	utorowaniu	utorowaniom
B.	utorowanie	utorowania
N.	utorowaniem	utorowaniami
Ms.	utorowaniu	utorowaniach
W.	utorowanie	utorowania

imiesłów przymiotnikowy bierny: utorowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	utorowany	utorowany	utorowany	utorowane	utorowana
D.	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanego	utorowanej
C.	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanemu	utorowanej
B.	utorowanego	utorowanego	utorowany	utorowane	utorowaną
N.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowaną
Ms.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	utorowani	utorowani	utorowane	utorowane
D.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych
C.	utorowanym	utorowanym	utorowanym	utorowanym
B.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowane
N.	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi	utorowanymi
Ms.	utorowanych	utorowanych	utorowanych	utorowanych

Składnia

utorować

Data ostatniej modyfikacji: 01.08.2018