UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozbudzić się

Chronologizacja

SWil: (inne znaczenie), SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob.  budzić (się) 

1. ze snu

Definicja

obudzić się, w pełni odzyskując poczucie rzeczywistości

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  obudzić się

Połączenia

  • rozbudzić się z drzemki, ze snu
  • rozbudzić się na dobre
  • rozbudzić się całkowicie, zupełnie

Cytaty

Rozbudził się ostatecznie przed siódmą, w mieszkaniu podobnie jak wczoraj było chłodno.

źródło: KWSJP: Jerzy Andrzejewski: Miazga, 1979

Chłopak rozbudził się całkowicie, usiadł, poprawił zsuwający się na ucho berecik.

źródło: NKJP: Jerzy Broszkiewicz: Wielka, większa i największa, 1960

Kiedy opowieść Moniki dobiegała do połowy, rozbudził się i łypnął okiem z niedowierzaniem.

źródło: NKJP: Maja Gawrońska: Bajkoterapia, 2005

Krowy rozbudziły się i zaczęły niepokoić, ale ojciec uciszył je, zwracając się do nich po imieniu.

źródło: NKJP: Henryk Grynberg: Żydowska wojna, 1965

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozbudzę się
 rozbudzimy się
2 os. rozbudzisz się
 rozbudzicie się
3 os. rozbudzi się
 rozbudzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozbudziłem się
+(e)m się rozbudził
 rozbudziłam się
+(e)m się rozbudziła
 rozbudziłom się
+(e)m się rozbudziło
 rozbudziliśmy się
+(e)śmy się rozbudzili
 rozbudziłyśmy się
+(e)śmy się rozbudziły
2 os. rozbudziłeś się
+(e)ś się rozbudził
 rozbudziłaś się
+(e)ś się rozbudziła
 rozbudziłoś się
+(e)ś się rozbudziło
 rozbudziliście się
+(e)ście się rozbudzili
 rozbudziłyście się
+(e)ście się rozbudziły
3 os. rozbudził się
 rozbudziła się
 rozbudziło się
 rozbudzili się
 rozbudziły się

bezosobnik: rozbudzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozbudźmy się
2 os. rozbudź się
 rozbudźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozbudziłbym się
bym się rozbudził
 rozbudziłabym się
bym się rozbudziła
 rozbudziłobym się
bym się rozbudziło
 rozbudzilibyśmy się
byśmy się rozbudzili
 rozbudziłybyśmy się
byśmy się rozbudziły
2 os. rozbudziłbyś się
byś się rozbudził
 rozbudziłabyś się
byś się rozbudziła
 rozbudziłobyś się
byś się rozbudziło
 rozbudzilibyście się
byście się rozbudzili
 rozbudziłybyście się
byście się rozbudziły
3 os. rozbudziłby się
by się rozbudził
 rozbudziłaby się
by się rozbudziła
 rozbudziłoby się
by się rozbudziło
 rozbudziliby się
by się rozbudzili
 rozbudziłyby się
by się rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono by się

bezokolicznik: rozbudzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbudziwszy się

gerundium: rozbudzenie się

odpowiednik aspektowy: rozbudzać się

Składnia

Rz żywotny + rozbudzić się + bez ograniczeń

2. uczucia, postawy

Definicja

o uczuciach, postawach, skłonnościach: powstać wskutek jakichś okoliczności lub ujawnić się

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Połączenia

  • rozbudziła się miłość, nadzieja; rozbudziło się pragnienie; rozbudziły się aspiracje, oczekiwania

Cytaty

Po roku 1989, gdy Polacy mogli już oddychać pełnią wolności, rozbudziła się ogromna aktywność wśród społeczeństwa.

źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 11.01.2001

Dziś widzę te same schody, tylko szkoła jakby mniejsza... Tutaj rozbudziła się moja miłość do historii.

źródło: NKJP: Mateusz Bolechowski: Szkoła z duszą, Echo Dnia, 2005-10-21

Gomułka prawdopodobnie obawiał się dwóch rzeczy. [...] Bał się inflacji i zaciągania jakichkolwiek kredytów. A z drugiej strony bał się, iż rozbudzi się w społeczeństwie za dużo nadziei, przyjdą żądania.

źródło: NKJP: Teresa Torańska: Oni, 1997

Byłem zimą na K2 i nie było szansy wejść, żadnej. Ale pragnienie rozbudziło się i nie wygasło przez lata.

źródło: NKJP: Dariusz Wołowski: Himalaizm, Gazeta Wyborcza, 1996-10-04

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozbudzę się
 rozbudzimy się
2 os. rozbudzisz się
 rozbudzicie się
3 os. rozbudzi się
 rozbudzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozbudziłem się
+(e)m się rozbudził
 rozbudziłam się
+(e)m się rozbudziła
 rozbudziłom się
+(e)m się rozbudziło
 rozbudziliśmy się
+(e)śmy się rozbudzili
 rozbudziłyśmy się
+(e)śmy się rozbudziły
2 os. rozbudziłeś się
+(e)ś się rozbudził
 rozbudziłaś się
+(e)ś się rozbudziła
 rozbudziłoś się
+(e)ś się rozbudziło
 rozbudziliście się
+(e)ście się rozbudzili
 rozbudziłyście się
+(e)ście się rozbudziły
3 os. rozbudził się
 rozbudziła się
 rozbudziło się
 rozbudzili się
 rozbudziły się

bezosobnik: rozbudzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. rozbudźmy się
2 os. rozbudź się
 rozbudźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. rozbudziłbym się
bym się rozbudził
 rozbudziłabym się
bym się rozbudziła
 rozbudziłobym się
bym się rozbudziło
 rozbudzilibyśmy się
byśmy się rozbudzili
 rozbudziłybyśmy się
byśmy się rozbudziły
2 os. rozbudziłbyś się
byś się rozbudził
 rozbudziłabyś się
byś się rozbudziła
 rozbudziłobyś się
byś się rozbudziło
 rozbudzilibyście się
byście się rozbudzili
 rozbudziłybyście się
byście się rozbudziły
3 os. rozbudziłby się
by się rozbudził
 rozbudziłaby się
by się rozbudziła
 rozbudziłoby się
by się rozbudziło
 rozbudziliby się
by się rozbudzili
 rozbudziłyby się
by się rozbudziły

bezosobnik: rozbudzono by się

bezokolicznik: rozbudzić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: rozbudziwszy się

gerundium: rozbudzenie się

odpowiednik aspektowy: rozbudzać się

Składnia

Rz nieżywotny + rozbudzić się +
(w KIM)
Data ostatniej modyfikacji: 06.03.2010
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN