Chronologizacja
Pochodzenie
Od: zdecydować ; zob. decydować
1.a stanowczy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
synonimy: | stanowczy | |
sprzeczne: | niezdecydowany | |
hiperonimy: | pewny |
Połączenia
- zdecydowany człowiek; zdecydowana kobieta
- zdecydowany w ataku, w działaniu, w obronie
- zdecydowany i energiczny, zdecydowany i konsekwentny, zdecydowany i odważny; ambitny i zdecydowany, kompetentny i zdecydowany, silny i zdecydowany
- bardzo, mało zdecydowany
Cytaty
Sprawia wrażenie osoby zdecydowanej. Żadnego „wydaje mi się”. Ona ma swoje zdanie. źródło: NKJP: Marcin Meller: Druga Jolanta prezydenta, Polityka, 2001-06-09 |
|
Znam go jako człowieka zdecydowanego, odważnie podejmującego decyzje. źródło: NKJP: Krzysztof Zanussi: Świat pełen oszołomów, Polityka, 2002-05-25 |
|
Bardziej niż kiedykolwiek potrzebowała teraz mecenasa, opiekuna, który byłby także przyjacielem, delikatnym i wyrozumiałym, równocześnie zaś człowiekiem zdecydowanym, potrafiącym ją przekonać do pewnych kroków natury praktycznej [...]. źródło: NKJP: Maria Rostworowska: Portret za mgłą opowieść o Oldze Boznańskiej, 2003 |
|
Rühe jest politykiem ambitnym i zdecydowanym, zdaniem wielu jego zwolenników potrafi jak nikt inny wyprowadzić partię z kryzysu. źródło: NKJP: Urna i kasa, Dziennik Polski, 2000-02-25 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowana |
D. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanej |
C. | zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanej |
B. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowaną |
N. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowaną |
Ms. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zdecydowani |
zdecydowani |
zdecydowane |
zdecydowane |
D. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
C. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
B. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowane |
N. | zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
Ms. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
1.b świadczący o stanowczości
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności
Relacje znaczeniowe
synonimy: | energiczny, stanowczy | |
sprzeczne: | niezdecydowany | |
hiperonimy: | pewny |
Połączenia
- zdecydowany głos, ton; gest, krok, ruch; pogląd; opór, protest, sprzeciw; atak, nacisk, napór; zdecydowana postawa, wola; decyzja, deklaracja, krytyka, odmowa, odpowiedź, opinia; reakcja; akcja, gra, ingerencja, inicjatywa, interwencja, obrona, ofensywa, walka; polityka; reforma; zdecydowane stanowisko; wsparcie; rozwiązanie; zdecydowane działania
- zdecydowany i energiczny, zdecydowany i jasny, zdecydowany i jednoznaczny, zdecydowany i klarowny, zdecydowany i konsekwentny, zdecydowany i ostry, zdecydowany i radykalny, zdecydowany i skuteczny, zdecydowany i stanowczy, zdecydowany i szybki, zdecydowany i twardy; bezwzględny i zdecydowany, głośny i zdecydowany, natychmiastowy i zdecydowany
- bardzo zdecydowany
Cytaty
W każdym przypadku pacjent miał wystawić zdecydowaną opinię: zgadza się z daną myślą, czy nie. źródło: NKJP: (PAP): Moralność z przodu, Dziennik Polski, 2000-05-06 |
|
Nazajutrz o godz. 15.30 na tej samej ulicy i w podobny sposób bandyci próbowali napaść na dwie kobiety. Dzięki ich zdecydowanej postawie i pomocy osób trzecich - sprawcy nie osiągnęli celu. źródło: NKJP: Krzysztof Jakubowski: Kronika kryminalna, Tygodnik Ciechanowski, 2002-09-18 |
|
Zacząć muszę od zdecydowanego protestu przeciwko niektórym fałszywym tezom głoszonym przez rząd [...]. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 09.11.1999 |
|
Po latach, sama władza, dysponując całym jej aparatem, nie była w stanie zdobyć się na zdecydowane działania w celu spacyfikowania konkurentów. źródło: NKJP: Ernest Skalski: Portrety, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-01-21 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowana |
D. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanej |
C. | zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanej |
B. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowaną |
N. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowaną |
Ms. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zdecydowani |
zdecydowani |
zdecydowane |
zdecydowane |
D. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
C. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
B. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowane |
N. | zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
Ms. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
2. gotowy na coś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka określenia człowieka ze względu na jego działalność intelektualną
Relacje znaczeniowe
hiperonimy: | gotowy |
Połączenia
- zdecydowany na interwencję, na podjęcie działań, na walkę; na grę w jakiejś drużynie, na pracę, na udział w czymś; na podpisanie czegoś; na powrót, na pozostanie, na wyjazd; na kupno, na zakup; na aborcję, na śmierć
- zdecydowany iść, odejść, wyjechać, wyjść; działać, poświęcić się czemuś, walczyć; bronić czegoś, doprowadzić do czegoś, poprzeć coś, przeciwstawić się czemuś; głosować, podpisać coś; kandydować; kupić coś, sprzedać coś
- absolutnie, całkowicie zdecydowany
Cytaty
[...] Teodor Roosevelt był zdecydowany na budowę kanału w Panamie. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 2002 |
|
Jeżeli Rosja będzie zdecydowana prowadzić politykę imperialną, rozbiór Polski — jak podkreśliłem uprzednio — wydaje się nieuchronny [...]. źródło: NKJP: Juliusz Mieroszewski: Finał klasycznej Europy, 1997 |
|
Marek był zdecydowany zostać we Francji na stałe. Nawet nie wiedząc, czy będzie tam miał z czego żyć. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Kisielewscy: Jan August, Zygmunt, Stefan, Wacek, 2006 |
|
Do chirurga plastyka często zgłaszają się pacjentki, które nie mogą dłużej znieść pewnych defektów swojej urody [...]. Są zdecydowane na zabieg, licząc na radykalną i trwałą poprawę wyglądu. źródło: NKJP: Andrzej Sankowski, Sławomir Łoń: Sztuka czy medycyna: przewodnik po chirurgii estetycznej, 1995 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowana |
D. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanej |
C. | zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanej |
B. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowaną |
N. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowaną |
Ms. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zdecydowani |
zdecydowani |
zdecydowane |
zdecydowane |
D. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
C. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
B. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowane |
N. | zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
Ms. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
Składnia
+ | zdecydowany | + |
na CO
|
|
szyk: tylko postpozycja | ||||
+ | zdecydowany | + |
BEZOKOLICZNIK
|
|
szyk: tylko postpozycja |
3. wyraźny
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność
Relacje znaczeniowe
antonimy: | niewyraźny, niezdecydowany |
Połączenia
- zdecydowany kolor, smak; zdecydowane światło
- zdecydowany w smaku
- mocny i zdecydowany
Cytaty
Posługiwano się zazwyczaj farbami o mocnych i zdecydowanych kolorach, które położone na szkle mieniły się w niskiej izbie feerią barwnych odcieni. źródło: NKJP: Andrzej Warzecha: Na szkle malowane, Dziennik Polski, 2000-08-23 |
|
Integralną częścią dania jest sos chrzanowy, który winien mieć smak zdecydowany, lecz nie dominujący. źródło: NKJP: Piotr Adamczewski, Andrzej Garlicki: Raki w kazamatach, Polityka, 2006-04-29 |
|
Na wystawie widzimy obrazy z lat 20. i 30., w których kształty są grube, mocno odcięte od tła, wydobyte zdecydowanym światłem. źródło: NKJP: Dorota Jarecka: Pierwsza po 46 latach wystawa obrazów Felicjana Szczęsnego Kowarskiego, Gazeta Wyborcza, 1995-07-12 |
|
Jak pan widzi, mamy tu wiele bardziej luksusowych alkoholi, ale o tej porze lubię trunki... by tak rzec... zdecydowane w smaku i bukiecie. źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowana |
D. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanej |
C. | zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanej |
B. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowaną |
N. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowaną |
Ms. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zdecydowani |
zdecydowani |
zdecydowane |
zdecydowane |
D. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
C. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
B. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowane |
N. | zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
Ms. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
4. niewątpliwy
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Połączenia
- zdecydowany faworyt, lider, zwycięzca; przeciwnik, zwolennik; kandydat; sukces, triumf; postęp, rozwój, wzrost; spadek; przełom, zwrot; zdecydowana część, mniejszość, większość; przewaga, różnica; poprawa, zmiana; porażka; zdecydowane prowadzenie, zwycięstwo; przyspieszenie; pogorszenie
- absolutnie zdecydowany
Cytaty
Zdecydowana większość Wilnian to rodziny od wieków tu zamieszkałe. źródło: NKJP: Marek Ławrynowicz: Diabeł na dzwonnicy, 1998 |
|
Wśród lasów zdecydowaną przewagę mają lasy iglaste. źródło: NKJP: Włodzimierz Łęcki: Wielkopolska: przewodnik, 1997 |
|
Nie ma w tym turnieju zdecydowanego faworyta. Kilka zespołów gra dobrze, ale poziom jest tak wyrównany, że w następnej rundzie może znaleźć się każdy. źródło: NKJP: Dariusz Wołowski: Były trener piłkarskiej reprezentacji Argentyny Carlos Bilardo dla „Gazety”, Dodatek do Gazety Wyborczej, 1994-07-06 |
|
Jefferson i Clinton odnieśli zdecydowane zwycięstwo. [...] uzyskali 162 głosy elektorskie, podczas gdy kandydaci federalistów - Charles Pinckney i Rufus King - tylko 14. źródło: NKJP: Longin Pastusiak: Prezydenci Stanów Zjednoczonych Ameryki, 2002 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowana |
D. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowanej |
C. | zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanemu |
zdecydowanej |
B. | zdecydowanego |
zdecydowanego |
zdecydowany |
zdecydowane |
zdecydowaną |
N. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowaną |
Ms. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | zdecydowani |
zdecydowani |
zdecydowane |
zdecydowane |
D. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
C. | zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
zdecydowanym |
B. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowane |
N. | zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
zdecydowanymi |
Ms. | zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |
zdecydowanych |