UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

knot

Chronologizacja

1444, SStp

Pochodzenie

śr.-w.-niem. knote 'zgrubienie, węzeł'

1. świecy

Definicja

kawałek sznurka lub taśmy bawełnianej zapalany w świecy, zniczu, lampie naftowej lub olejowej w celu otrzymania płomienia

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Najbliższe środowisko życia człowieka sprzęty domowe i przedmioty codziennego użytku

Połączenia

  • knot lampy (naftowej), świecy
  • podkręcić, przykręcić, zapalić knot

Cytaty

Najpierw trzeba było nalać nafty do zbiornika i wyczyścić szkło, potem przyciąć równo knot, bo inaczej lampa kopciła, zaczerniając szkło. Knot można było wsuwać i wysuwać, podkręcając go za pomocą śruby.

źródło: NKJP: Barbara Pietkiewicz: Saga dla wnuka, Polityka, 2004-01-24

Światełka na groby robiliśmy sami. Najpierw przyklejałem na kulkę z chleba sztywny knot do dna wypalonego znicza. Potem babcia lała wokół rozgrzaną stearynę. Co drugi wieczór chodziłem pod kolumnę z figurką Matki Bożej i zapalałem światło.

źródło: NKJP: Wojciech Chmielewski: Kawa u Doroty, 2010

Gdyśmy się już wszyscy najedli, matka podkręcała knot od lampy naftowej, żeby było widniej, i siadała do kądzieli.

źródło: NKJP: Stanisław Berenda-Czajkowski: Dni grozy i łez, 2001

Zakrystian, śliniąc palce, rozgniatał knoty świec wokół katafalku.

źródło: NKJP: Tadeusz Konwicki: Wniebowstąpienie, 2006

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. knot
knoty
D. knota
knotów
C. knotowi
knotom
B. knot
knoty
N. knotem
knotami
Ms. knocie
knotach
W. knocie
knoty

2. w broni palnej

Definicja

sznurek konopny nasycony materiałem zapalnym używany w broni palnej

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Wojsko i wojna broń

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  lont

Cytaty

Razem z paszą tureckim zszedł do lochów podziemnych, gdzie były złożone zapasy prochu. Wówczas Turek rzucił na beczkę z prochem knot tlący się, chcąc wysadzić twierdzę i miasto. Kątski porwał knot i póty trzymał go w dłoni, aż się wypalił do końca...

źródło: Marian Pirożyński: Kształcenie charakteru, 1946

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. knot
knoty
D. knota
knotów
C. knotowi
knotom
B. knot
knoty
N. knotem
knotami
Ms. knocie
knotach
W. knocie
knoty

3. kompletny

Definicja

pot.  pejorat. 
coś, co w ocenie mówiącego jest bezwartościowe, nieudane i źle zrobione

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające

Relacje znaczeniowe

synonimy:  bubel

Połączenia

  • legislacyjny, prawny; kompletny knot

Cytaty

Jak wiadomo, w poezji arcydziełem może się okazać wiersz o róży, zaś kompletnym knotem wiersz o umiłowaniu ojczyzny, co nie znaczy, że nie może być też na odwrót.

źródło: NKJP: Wierszowisko, Dziennik Polski, 2002-05-06

Z radością, by nie powiedzieć - z satysfakcją przyjęliśmy powrót „Muzyki i Aktualności” - audycji z wieloletnimi tradycjami, słuchanej i lubianej, wypartej przez propagandowy knot, przez osławioną „jedynkę”.

źródło: NKJP: Kira Gałczyńska: Nie wrócę tu nigdy czyli Pożegnanie z Mazurami, 1998

Dziś kręcą takie same knoty jak poprzednio, tyle że à rebours: biali są cacy, a czerwoni - be, uprawiają swoją zaangażowaną prostytucję duchową.

źródło: NKJP: Anna Żebrowska: Człowiek z nazwiskiem, Gazeta Wyborcza, 1995-12-09

Od kilku miesięcy trwa urodzaj na poprawianie przepisów mieszkaniowych. W gorączce przedwyborczej kończy się to często psuciem prawa: lista knotów legislacyjnych wyraźnie się ostatnio wydłużyła.

źródło: NKJP: Urszula Szyperska: Ręka psuja, Polityka, 2001-08-18

Wprawdzie filmy zostały wywołane jako tako, ale odbitki - knot kompletny.

źródło: NKJP: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m2, m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. knot
knoty
D. knota
knotów
C. knotowi
knotom
B. knota
knot
knoty
N. knotem
knotami
Ms. knocie
knotach
W. knocie
knoty

Składnia

bez ograniczeń + knot +
(JAKI)
Data ostatniej modyfikacji: 07.03.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj