Chronologizacja
Pochodzenie
Zaprzeczony przymiotnik z przyrostkiem -ny (< psł. *-ьnъ) od przedrostkowego regionalnego czasownika udołać , pochodnego od psł. *dolati 'dawać sobie radę z kimś, z czymś, pokonywać, przezwyciężać coś, zwyciężać kogoś'
1.a nieporadny
Definicja
Wymowa
[nie-u-dolny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nieporadny |
Połączenia
- nieudolny dowódca, generał, minister, polityk, urzędnik, władca, wódz; rząd, zarząd; nieudolna administracja, dyrekcja, władza; nieudolne państwo; dowództwo, kierownictwo
- nieudolny i niekompetentny, słaby i nieudolny
- bardzo, wyjątkowo nieudolny
Cytaty
Wyjątkowo nieudolni – na szczęście dla właścicieli – złodzieje grasowali na terenie prywatnej posesji w miejscowości Kobierniki w gminie Samborzec. źródło: NKJP: /saba/: Złodziei spłoszył alarm, Echo Dnia, 2007-06-27 |
|
KPN uważa, że wymiar sprawiedliwości w Polsce od dłuższego czasu znajduje się w rękach ludzi nieudolnych i niekompetentnych. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 18.02.1993 |
|
To totalne nieporozumienie! Musiał to zrobić jakiś nieudolny urzędnik, najprawdopodobniej administracji jaśliskiej. Jak można sprzedać cmentarz!!?? źródło: NKJP: Macewy w otchłani zapomnienia, Dziennik Polski, 2002-12-06 |
|
Narodowy Związek Farmerów [...] obciążył odpowiedzialnością za kryzys nieudolny rząd, który nie wypłacił odszkodowań dla hodowców [...]. źródło: NKJP: Marek Rybarczyk: Protesty brytyjskich hodowców krów, Gazeta Wyborcza, 1997-12-06/1997-12-07 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nieudolny |
nieudolny |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolna |
D. | nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnej |
C. | nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnej |
B. | nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolną |
N. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolną |
Ms. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnej |
W. | nieudolny |
nieudolny |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nieudolni |
nieudolni |
nieudolne |
nieudolne |
D. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
C. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
B. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolne |
N. | nieudolnymi |
nieudolnymi |
nieudolnymi |
nieudolnymi |
Ms. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
W. | nieudolni |
nieudolni |
nieudolne |
nieudolne |
Składnia
+ | nieudolny | + | ||
szyk: neutralny |
1.b świadczący o nieporadności
Definicja
Wymowa
[nie-u-dolny]
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie słownictwo oceniające
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nieporadny, nieumiejętny | |
sprzeczne: | umiejętny |
Połączenia
- nieudolna decyzja, reforma; akcja, gra, interwencja, polityka, praca, próba; nieudolne tłumaczenie; naśladownictwo; nieudolne kopie, podróbki; działania, rządy, wysiłki
- nieudolny i nieskuteczny
- nieudolne dowodzenie, kierowanie, rządzenie, zarządzanie
- bardzo, wyjątkowo nieudolny
Cytaty
Próby kontrowania Hutnika były wyjątkowo nieudolne. Goście tracili piłkę już w środkowej strefie boiska. Anemiczne strzały bez trudu wyłapywał Woźniak. źródło: NKJP: Patrzcie na Skwarka, Dziennik Polski, 2000-04-03 |
|
Wchodząc do Peweksu, wkraczało się w inny świat. Ze świata nieudolnych podróbek w świat autentycznych wyrobów [...]. źródło: NKJP: Piotr Bratkowski: Smak szczęścia w PRL, Gazeta Wyborcza, 1993-09-11/1993-09-12 |
|
Mocne klapsy przydałyby się starostwu mieleckiemu za nieudolną politykę oświatową. W mijającym roku urząd powiatowy popadł w konflikt z dwoma szkołami. źródło: NKJP: Klaudia Tajs: Komu brawa? Komu klapsy?, Echo Dnia, 2004-12-30 |
|
[...] polskie społeczeństwo płaci dzisiaj [...] rachunek za to nieudolne rządzenie krajem, a szczególnie za niefrasobliwość w gospodarowaniu finansami publicznymi. źródło: NKJP: Sprawozdanie stenograficzne z obrad Sejmu RP z dnia 07.11.2001 |
Odmiana
część mowy: przymiotnik
Stopień równy
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | nieudolny |
nieudolny |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolna |
D. | nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolnej |
C. | nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnemu |
nieudolnej |
B. | nieudolnego |
nieudolnego |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolną |
N. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolną |
Ms. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnej |
W. | nieudolny |
nieudolny |
nieudolny |
nieudolne |
nieudolna |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | nieudolni |
nieudolni |
nieudolne |
nieudolne |
D. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
C. | nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
nieudolnym |
B. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolne |
N. | nieudolnymi |
nieudolnymi |
nieudolnymi |
nieudolnymi |
Ms. | nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
nieudolnych |
W. | nieudolni |
nieudolni |
nieudolne |
nieudolne |
Składnia
+ | nieudolny | + | ||
szyk: neutralny |