UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wynurzyć się

Chronologizacja

1455, SStp
W postaci wynorzyć się

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wynurzę się
wynurzymy się
2 os. wynurzysz się
wynurzycie się
3 os. wynurzy się
wynurzą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wynurzyłem się
+(e)m się wynurzył
wynurzyłam się
+(e)m się wynurzyła
wynurzyłom się
+(e)m się wynurzyło
wynurzyliśmy się
+(e)śmy się wynurzyli
wynurzyłyśmy się
+(e)śmy się wynurzyły
2 os. wynurzyłeś się
+(e)ś się wynurzył
wynurzyłaś się
+(e)ś się wynurzyła
wynurzyłoś się
+(e)ś się wynurzyło
wynurzyliście się
+(e)ście się wynurzyli
wynurzyłyście się
+(e)ście się wynurzyły
3 os. wynurzył się
wynurzyła się
wynurzyło się
wynurzyli się
wynurzyły się

bezosobnik: wynurzono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wynurzmy się
2 os. wynurz się
wynurzcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wynurzyłbym się
bym się wynurzył
wynurzyłabym się
bym się wynurzyła
wynurzyłobym się
bym się wynurzyło
wynurzylibyśmy się
byśmy się wynurzyli
wynurzyłybyśmy się
byśmy się wynurzyły
2 os. wynurzyłbyś się
byś się wynurzył
wynurzyłabyś się
byś się wynurzyła
wynurzyłobyś się
byś się wynurzyło
wynurzylibyście się
byście się wynurzyli
wynurzyłybyście się
byście się wynurzyły
3 os. wynurzyłby się
by się wynurzył
wynurzyłaby się
by się wynurzyła
wynurzyłoby się
by się wynurzyło
wynurzyliby się
by się wynurzyli
wynurzyłyby się
by się wynurzyły

bezosobnik: wynurzono by się

bezokolicznik: wynurzyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wynurzywszy się

gerundium: wynurzenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wynurzenie się
wynurzenia się
D. wynurzenia się
wynurzeń się
C. wynurzeniu się
wynurzeniom się
B. wynurzenie się
wynurzenia się
N. wynurzeniem się
wynurzeniami się
Ms. wynurzeniu się
wynurzeniach się
W. wynurzenie się
wynurzenia się

odpowiednik aspektowy: wynurzać się

Pochodzenie

Zob. nurzać

1. z wody

Definicja

wydostać się na powierzchnię wody

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wypłynąć
antonimy:  zanurzyć się

Połączenia

  • okręt wynurzył się
  • wynurzyć się na powierzchnię
  • wynurzyć się z morza, z wody

Cytaty

Wynurzyliśmy się dobre dziesięć metrów od brzegu. Odkaszlnąłem, wyplułem wodę.

źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972

I nagle roześmiany, najchudszy z nas, Grzegorczyk, zapadł się pod pękający lód. W chwilę potem wynurzył się z wody, krztusząc się i wrzeszcząc z przerażenia.

źródło: NKJP: Roman Nacht: Podwójna spirala, 2005

Kiedyś dla żartu go przytopiłem. Gdy wynurzył się spod wody, okazało się, że całą misterną fryzurę trafił szlag.

źródło: NKJP: Goło, niewesoło, Dziennik Polski, 2003-09-13

Pewnego razu, gdy łódź podwodna wynurzyła się z morza Rossa, jednym susem wyskoczył na pokład taki pingwinek - opowiada biolog.

źródło: NKJP: Alina Centkiewiczowa: Na krańcach świata, Morze nr 10, 1961

Składnia

bez ograniczeń + wynurzyć się +
(SKĄD)

2. z mroku

Definicja

opuściwszy jakieś miejsce, stać się widocznym

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kształty i figury

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wychynąć, wyłonić się, wyłowić się
hiperonimy:  pojawić się

Połączenia

  • wynurzyć się spomiędzy drzew
  • wynurzyć się z ciemności, z cienia, z krzaków, z lasu, z mgły, z mroku
  • wynurzyć się zza zakrętu
  • wynurzyć się nagle, po chwili

Cytaty

Tygrysica wynurzyła się zza wielkiego jałowca.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tajemnicza wyprawa Tomka, 1963

Jej dłoń jeszcze raz wynurzyła się z okna samochodu w ostatnim pozdrowieniu.

źródło: NKJP: Ewa Przybylska: Dotyk motyla, 1994

Spomiędzy czarnych pni w każdej chwili wynurzyć się mogły spłaszczone hełmy niemieckiej piechoty [...].

źródło: NKJP: Jan Józef Szczepański: Polska jesień, 1955

Z głębi prowadzącego do wnętrza tunelu wynurzył się upiornie chudy, wysoki osobnik w długiej, czarnej pelerynie ze sterczącym kołnierzem.

źródło: NKJP: Witold Jabłoński: Dzieci nocy, 2001

Składnia

bez ograniczeń + wynurzyć się +
SKĄD

3. przed przyjacielem

Definicja

powiedzieć komuś w zaufaniu o swoich osobistych sprawach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  zwierzyć się

Cytaty

Gdy po dokonanych akcjach czuł potrzebę wynurzyć się przed najbliższymi, zwierzał się [...] przed matką.

źródło: Internet: przodkowie-dziadki-i-dziatki-br.blogspot.com

Jasne, że czasem każdy musi się wynurzyć przed innymi [...].

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wynurzyć się +
przed KIM
Data ostatniej modyfikacji: 06.08.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj