UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

fortepian

Chronologizacja

1849, WawrzKom

Pochodzenie

wł. fortepiano 'rodzaj dawnego fortepianu'

wł. forte 'głośno' + wł. piano 'cicho'

1.a instrument

Definicja

większy od pianina instrument z uchylanym wiekiem, wyposażony w młoteczki ukryte pod klawiszami, które po uderzeniu wydobywają dźwięki ze strun

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  instrument

Połączenia

  • fortepian koncertowy
  • akompaniament, dźwięk, klasa, klawiatura, klawisz, lekcja, partia, pudło, sekcja, towarzyszenie, wieko fortepianu; mistrz, nauczyciel, profesor, wirtuoz fortepianu; stroiciel fortepianów
  • koncert na fortepian
  • ogromny, nowy, stary, wielki fortepian
  • fortepian przygrywa, towarzyszy komuś
  • kupić, nastroić, otworzyć, rozstroić, sprzedać, zamknąć fortepian
  • zasiąść do fortepianu
  • akompaniować, ćwiczyć, grać, przygrywać na fortepianie

Cytaty

Mężczyźni tańczyli w drugim kręgu z diakonem. Śpiewali chasydzkie melodie, przygrywał im fortepian.

źródło: NKJP: Manuela Gretkowska: Namiętnik, 1998

Nigdy więcej jako wirtuoz nie siądzie przy fortepianie, na scenie, przed publicznością, choć dotąd wydawało mu się, że jest do tego stworzony.

źródło: NKJP: Ariadna Lewańska: Sonata dla Natalii, 1996

Zrezygnował z ćwiczeń na fortepianie i zaczął studiować kompozycję.

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Dobrze grała na fortepianie i na skrzypcach.

źródło: NKJP: Janusz Miliszkiewicz: Przygoda bycia Polakiem 2007

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. fortepian
fortepiany
D. fortepianu
fortepianów
C. fortepianowi
fortepianom
B. fortepian
fortepiany
N. fortepianem
fortepianami
Ms. fortepianie
fortepianach
W. fortepianie
fortepiany

1.b zajęcia

Definicja

zajęcia lekcyjne, w czasie których uczy się gry na fortepianie - instrumencie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Edukacja i oświata pozaszkolne formy nauczania

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka muzyka

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  lekcja

Połączenia

  • babka, nauczycielka, pani, profesor od fortepianu
  • iść na fortepian

Cytaty

Po kolei rysowała, tańczyła w balecie, zamęczała nauczycielkę od fortepianu, projektowała ubrania, zaczynała - i nigdy ich nie kończyła - powieści i sztuki albo rzeźbiła w glinie.

źródło: NKJP: Jacek Dehnel: Rynek w Smyrnie, 2007

– Więc to ma być o tobie? – wciągnęła dym przez nos i wypuściła ustami, na których wciąż się błąkał delikatny uśmieszek – czy o twojej niezwykłej pani od fortepianu?

źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 2003

Zostaję w domu. Znowu nie idę na fortepian.

źródło: Internet

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. fortepian
fortepiany
D. fortepianu
fortepianów
C. fortepianowi
fortepianom
B. fortepian
fortepiany
N. fortepianem
fortepianami
Ms. fortepianie
fortepianach
W. fortepianie
fortepiany

Inne uwagi

Zwykle lp

Frazeologizmy

ktoś gra na wielu fortepianach
ktoś gra na kilku fortepianach
Data ostatniej modyfikacji: 13.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj