UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

słuchać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł.

Pochodzenie

Zob. słuchać

1. rodziców

Definicja

pot. 
słuchać - stosować się do czyichś poleceń lub rad

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Relacje znaczeniowe

synonimy:  słuchać

Połączenia

  • słuchać się matki, ojca, rodziców

Cytaty

– Miałem nieprzyjemną rozmowę z kierowniczką przedszkola. Jurek bije ponoć inne dzieci i nie słucha się pani.

źródło: NKJP: Cezary Józef Tajer: Single, Akant, 2010-03

- Gdybyście częściej słuchali się kobiet, na pewno byłoby lepiej w tym kraju - matka prezydenta spojrzała na niego surowo.

źródło: NKJP: Paweł Zuchniewicz: Jan Paweł II: „Będę szedł naprzód”. Powieść biograficzna, 2009

[...] nagle stanął i spojrzał na nie tak, że się skuliły. - I macie ją szanować, i słuchać się jej we wszystkim!

źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

- Sprawiasz wrażenie synka mamusi i tatusia. Czy tak jest? Czy jesteś taki grzeczny i słuchasz się rodziców?

źródło: NKJP: Rozmowa - Staś Drzewiecki, Onet.pl - Rozmowy, 2002-10-08

Ja wiem, że niektórym kiepsko wychodzi słuchanie się innych, a nie tylko rządzenie się.

źródło: NKJP: Harcerze... A co to jest? Wymarły gatunek? www.forumowisko.pl, 2005-08-16

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. słucham się
słuchamy się
2 os. słuchasz się
słuchacie się
3 os. słucha się
słuchają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. słuchałem się
+(e)m się słuchał
słuchałam się
+(e)m się słuchała
słuchałom się
+(e)m się słuchało
słuchaliśmy się
+(e)śmy się słuchali
słuchałyśmy się
+(e)śmy się słuchały
2 os. słuchałeś się
+(e)ś się słuchał
słuchałaś się
+(e)ś się słuchała
słuchałoś się
+(e)ś się słuchało
słuchaliście się
+(e)ście się słuchali
słuchałyście się
+(e)ście się słuchały
3 os. słuchał się
słuchała się
słuchało się
słuchali się
słuchały się

bezosobnik: słuchano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się słuchał
będę się słuchać
będę się słuchała
będę się słuchać
będę się słuchało
będę się słuchać
będziemy się słuchali
będziemy się słuchać
będziemy się słuchały
będziemy się słuchać
2 os. będziesz się słuchał
będziesz się słuchać
będziesz się słuchała
będziesz się słuchać
będziesz się słuchało
będziesz się słuchać
będziecie się słuchali
będziecie się słuchać
będziecie się słuchały
będziecie się słuchać
3 os. będzie się słuchał
będzie się słuchać
będzie się słuchała
będzie się słuchać
będzie się słuchało
będzie się słuchać
będą się słuchali
będą się słuchać
będą się słuchały
będą się słuchać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. słuchajmy się
2 os. słuchaj się
słuchajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. słuchałbym się
bym się słuchał
słuchałabym się
bym się słuchała
słuchałobym się
bym się słuchało
słuchalibyśmy się
byśmy się słuchali
słuchałybyśmy się
byśmy się słuchały
2 os. słuchałbyś się
byś się słuchał
słuchałabyś się
byś się słuchała
słuchałobyś się
byś się słuchało
słuchalibyście się
byście się słuchali
słuchałybyście się
byście się słuchały
3 os. słuchałby się
by się słuchał
słuchałaby się
by się słuchała
słuchałoby się
by się słuchało
słuchaliby się
by się słuchali
słuchałyby się
by się słuchały

bezosobnik: słuchano by się

bezokolicznik: słuchać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: słuchając się

gerundium: słuchanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. słuchanie się
słuchania się
D. słuchania się
słuchań się
C. słuchaniu się
słuchaniom się
B. słuchanie się
słuchania się
N. słuchaniem się
słuchaniami się
Ms. słuchaniu się
słuchaniach się
W. słuchanie się
słuchania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: słuchający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słuchający się
słuchający się
słuchający się
słuchające się
słuchająca się
D. słuchającego się
słuchającego się
słuchającego się
słuchającego się
słuchającej się
C. słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającej się
B. słuchającego się
słuchającego się
słuchający się
słuchające się
słuchającą się
N. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającą się
Ms. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słuchający się
słuchający się
słuchające się
słuchające się
D. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchających się
C. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
B. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchające się
N. słuchającymi się
słuchającymi się
słuchającymi się
słuchającymi się
Ms. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchających się

odpowiednik aspektowy: posłuchać się

Składnia

Rzżywotny + słuchać się +
KOGO

2. siebie nawzajem

Definicja

starać się usłyszeć i zrozumieć to, co mówi się do siebie nawzajem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego zmysły

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

Połączenia

  • słuchać się nawzajem, wzajemnie

Cytaty

Muzycy, niczym czarni amerykańscy jazzmani, z uwagą słuchają się wzajemnie. Ktoś nadaje ton, tempo, pozostali podążają za nim, improwizują.

źródło: NKJP: Wojciech Tochman: Córeńka, 2005

[...] krzyk jest często spowodowany tym, iż ludzie po prostu nie słuchają się nawzajem. Rodzice nie słuchają dzieci, przez co w konsekwencji dzieci nie słuchają rodziców.

źródło: NKJP: Wojciech Eichelberger: O co pytają dzieci?, 1999

Rozmawiają w sposób całkowicie swobodny, jak ludzie bardzo sobie bliscy, skupieni na słuchaniu się wzajemnie.

źródło: NKJP: Elżbieta Baniewicz: Anna Dymna - ona to ja, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. słucham się
słuchamy się
2 os. słuchasz się
słuchacie się
3 os. słucha się
słuchają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. słuchałem się
+(e)m się słuchał
słuchałam się
+(e)m się słuchała
słuchałom się
+(e)m się słuchało
słuchaliśmy się
+(e)śmy się słuchali
słuchałyśmy się
+(e)śmy się słuchały
2 os. słuchałeś się
+(e)ś się słuchał
słuchałaś się
+(e)ś się słuchała
słuchałoś się
+(e)ś się słuchało
słuchaliście się
+(e)ście się słuchali
słuchałyście się
+(e)ście się słuchały
3 os. słuchał się
słuchała się
słuchało się
słuchali się
słuchały się

bezosobnik: słuchano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się słuchał
będę się słuchać
będę się słuchała
będę się słuchać
będę się słuchało
będę się słuchać
będziemy się słuchali
będziemy się słuchać
będziemy się słuchały
będziemy się słuchać
2 os. będziesz się słuchał
będziesz się słuchać
będziesz się słuchała
będziesz się słuchać
będziesz się słuchało
będziesz się słuchać
będziecie się słuchali
będziecie się słuchać
będziecie się słuchały
będziecie się słuchać
3 os. będzie się słuchał
będzie się słuchać
będzie się słuchała
będzie się słuchać
będzie się słuchało
będzie się słuchać
będą się słuchali
będą się słuchać
będą się słuchały
będą się słuchać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. słuchajmy się
2 os. słuchaj się
słuchajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. słuchałbym się
bym się słuchał
słuchałabym się
bym się słuchała
słuchałobym się
bym się słuchało
słuchalibyśmy się
byśmy się słuchali
słuchałybyśmy się
byśmy się słuchały
2 os. słuchałbyś się
byś się słuchał
słuchałabyś się
byś się słuchała
słuchałobyś się
byś się słuchało
słuchalibyście się
byście się słuchali
słuchałybyście się
byście się słuchały
3 os. słuchałby się
by się słuchał
słuchałaby się
by się słuchała
słuchałoby się
by się słuchało
słuchaliby się
by się słuchali
słuchałyby się
by się słuchały

bezosobnik: słuchano by się

bezokolicznik: słuchać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: słuchając się

gerundium: słuchanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. słuchanie się
słuchania się
D. słuchania się
słuchań się
C. słuchaniu się
słuchaniom się
B. słuchanie się
słuchania się
N. słuchaniem się
słuchaniami się
Ms. słuchaniu się
słuchaniach się
W. słuchanie się
słuchania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: słuchający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. słuchający się
słuchający się
słuchający się
słuchające się
słuchająca się
D. słuchającego się
słuchającego się
słuchającego się
słuchającego się
słuchającej się
C. słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającemu się
słuchającej się
B. słuchającego się
słuchającego się
słuchający się
słuchające się
słuchającą się
N. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającą się
Ms. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. słuchający się
słuchający się
słuchające się
słuchające się
D. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchających się
C. słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
słuchającym się
B. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchające się
N. słuchającymi się
słuchającymi się
słuchającymi się
słuchającymi się
Ms. słuchających się
słuchających się
słuchających się
słuchających się

odpowiednik aspektowy: wysłuchać się

Składnia

Rzosobowy;pl + słuchać się + bez ograniczeń
Data ostatniej modyfikacji: 22.02.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj