UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

założyć się

Chronologizacja

XV w., SStp

Pochodzenie

Zob. łożyć

1. z kimś

Definicja

umówić się, że ta z osób, która nie będzie miała racji w spornej sprawie, da tej, która będzie miała rację, jakąś rzecz lub zrobi coś ustalonego przez obie strony

Noty o użyciu

Konstrukcja założyć się, że jest często używana dla podkreślenia, że nadawca uważa coś za prawdziwe.

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja zwyczaje i obyczaje

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:

umówić się

Połączenia

założyć się z kolegami
można założyć się
gotów założyć się

Cytaty

	Kolejna rocznica wyzwolenia Warszawy i Śląska już niedługo. Założę się, że i tym razem media przemilczą tę rocznicę. źródło: NKJP: Twoja trybuna, Trybuna, 2006
	Nie na próżno jego przedstawiciel w sierpniu 2005 r. założył się z dziennikiem „New York Times” o 5 tys. dolarów, że średnia cena ropy w 2010 r. dojdzie właśnie do 200 dol. źródło: NKJP: Adam Wolski: Baryłka za 200 dolarów?, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2008-01-22
	Miesiąc temu Dariusz Skowroński, pełnomocnik rządu do spraw budowy autostrad, założył się z nami, że jeśli znajdą się dodatkowe pieniądze, jeszcze w październiku podpisze umowę na budowę autostrady A-1. źródło: NKJP: Tomasz Falba: Panie ministrze!, Dziennik Bałtycki, 2003-11-07
	Kilka dni wcześniej założył się z bogatym kibicem o szwajcarski zegarek. źródło: NKJP: Ireneusz Maciaś: Wielki nieobecny, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2006-06-09
	Przed urodzeniem Ewy i Zymka Staś i Rysio założyli się. Każdy z nich marzył o synu. Pierwsze, co zrobił Rysio po wyjściu z kliniki, było wysłanie depeszy do szwagra: „Mam syna stop wygrałem stop”. źródło: NKJP: Danuta Koral: Wydziedziczeni, 1997

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	założę się	założymy się
2 os.	założysz się	założycie się
3 os.	założy się	założą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	założyłem się +(e)m się założył	założyłam się +(e)m się założyła	założyłom się +(e)m się założyło	założyliśmy się +(e)śmy się założyli	założyłyśmy się +(e)śmy się założyły
2 os.	założyłeś się +(e)ś się założył	założyłaś się +(e)ś się założyła	założyłoś się +(e)ś się założyło	założyliście się +(e)ście się założyli	założyłyście się +(e)ście się założyły
3 os.	założył się	założyła się	założyło się	założyli się	założyły się

bezosobnik: założono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		załóżmy się
2 os.	załóż się	załóżcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	założyłbym się bym się założył	założyłabym się bym się założyła	założyłobym się bym się założyło	założylibyśmy się byśmy się założyli	założyłybyśmy się byśmy się założyły
2 os.	założyłbyś się byś się założył	założyłabyś się byś się założyła	założyłobyś się byś się założyło	założylibyście się byście się założyli	założyłybyście się byście się założyły
3 os.	założyłby się by się założył	założyłaby się by się założyła	założyłoby się by się założyło	założyliby się by się założyli	założyłyby się by się założyły

bezosobnik: założono by się

bezokolicznik: założyć się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: założywszy się

gerundium: założenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	założenie się	założenia się
D.	założenia się	założeń się
C.	założeniu się	założeniom się
B.	założenie się	założenia się
N.	założeniem się	założeniami się
Ms.	założeniu się	założeniach się
W.	założenie się	założenia się

odpowiednik aspektowy: zakładać się

Składnia

Rz_osobowy	+	założyć się	+	że ZDANIE
Rz_osobowy	+	założyć się	+	z KIM/CZYM + (o CO) + (że ZDANIE)
Rz_{osobowy; pl}	+	założyć się	+	(o CO) + (że ZDANIE)

2. na coś

Definicja

pokrywać się częściowo lub całkowicie

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni ułożenie względem siebie

Relacje znaczeniowe

synonimy:

nałożyć się