UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

rozpadlina

Chronologizacja

1534, SPXVI

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. rozpadlina
rozpadliny
D. rozpadliny
rozpadlin
C. rozpadlinie
rozpadlinom
B. rozpadlinę
rozpadliny
N. rozpadliną
rozpadlinami
Ms. rozpadlinie
rozpadlinach
W. rozpadlino
rozpadliny

Pochodzenie

ogsł. *orz-padlina

Od: psł. imiesłowu *orzpadlъ 'rozpadły' z przyrostkiem *-ina. Zob. paść (na ziemię)

1. w terenie

Definicja

głębokie obniżenie terenu o stromych zboczach

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Ziemia ukształtowanie terenu

Połączenia

  • głębokie, szeroki, wielkie; skalne rozpadliny
  • rozpadliny i wąwozy; jary i rozpadliny, kratery i rozpadliny, wyrwy i rozpadliny; skały i rozpadliny
  • skraj rozpadliny
  • dostać się, wpaść do rozpadliny; wydostać się z rozpadliny
  • w głąb rozpadliny

Cytaty

W pobliskich górach znajduje się też rozpadlina, z której wydobywa się samozapalający się naturalny gaz.

źródło: NKJP: Internet

Olbrzymia rozpadlina rozciąga się od wybrzeży Turcji aż do granic Mozambiku. Powstała na skutek przemieszczania się płyt tektonicznych, dziś tworzy naturalną barierę chroniącą Etiopię przed sąsiadami, wrogami z zewnątrz, ale i... nowoczesnością.

źródło: NKJP: Ukuli bula - to egzamin z odwagi i samodzielności, Dziennik Polski, 2008-11-29

Gdy po kilku godzinach jazdy [...], gdzieś w zapomnianym przez ludzi wnętrzu Anatolii stanąłem na krawędzi głębokiej rozpadliny, nieco przypominającej kaniony amerykańskiego Dzikiego Zachodu, pomyślałem, że nic wspanialszego już nie zobaczę.

źródło: NKJP: Paweł Smoleński: Turcja, Gazeta Wyborcza, 1998-04-24

Wiosna jeszcze daleko, a już zaczynają się problemy z gigantycznymi dziurami w drogach. Wielu kierowców wjeżdżając w rozpadlinę uszkadza sobie poważnie samochód.

źródło: NKJP: (bol): Odszkodowanie za dziury, Gazeta Krakowska, 2006-04-01

Szczeliny dokumentują pełznięcie lodowca: bez ruchu nie byłoby naprężeń rozciągających. Z kształtu i układu rozpadlin można wnioskować o tempie i charakterze ruchu.

źródło: NKJP: Jacek Jania: Zrozumieć lodowce, 1988

2. na skórze

Definicja

głębokie pęknięcie skóry

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie przyczyny, objawy i skutki chorób

Cytaty

Rozpadlina różni się od pęknięcia głębszym usadowieniem, sięgającym do skóry właściwej.

źródło: NKJP: dermatologia.mp.pl › Objawy

Pęknięcia mogą mieć charakter szczelin w warstwie zrogowaciałej naskórka, a w przypadkach ekstremalnych stwierdza się rozpadliny, które dochodzą do skóry właściwej.

źródło: NKJP: SIEL D; Wojciech Kasprzak: Zdrowa środa, Gazeta Poznańska, 2005-02-02

Maści nie wolno stosować na otwarte rany, sączące zmiany skórne, oparzenia i rozpadliny skóry oraz u chorych z ciężką niewydolnością nerek.

źródło: NKJP: Maria Zawała: 100 leków bez recepty, Dziennik Zachodni, 2004-12-17

Sukcesem zakończyło się leczenie pękających pięt i rozpadlin na stopach.

źródło: Internet: gabinet.podologiczny.pl

Szczególnej troski wymagają pięty pokryte rozpadlinami. Rozpadliny są skutkiem niedostatecznej elastyczności skóry, ale również nadwagi [...].

źródło: Internet: boskiestopy.pl

Data ostatniej modyfikacji: 20.06.2016
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj