UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

uczynek

Chronologizacja

XIV w., Bor

Pochodzenie

Rzeczownik od przedrostkowego czasownika uczynić; zob. czynić

Definicja

książk. 
coś, co się zrobiło, postrzegane przez mówiącego w odniesieniu do dobra lub zła, które się z tym działaniem wiąże

Noty o użyciu

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie

Połączenia

  • dobry, miłosierny, szlachetny; chrześcijański, pobożny; zły uczynek; ludzkie uczynki; uczynek dokonany przez kogoś
  • uczynek miłości
  • uczynek i zaniedbanie; modlitwa i uczynek, mowa i uczynek, myśl i uczynek; postawa i uczynki, wiara i uczynki; słowa i uczynki
  • spełnić/spełniać; wykonać, zrobić uczynek

Cytaty

– Staram się spełniać dobre uczynki – wyjaśnia. – Ludzie powinni sobie pomagać.

źródło: NKJP: (maś): Schodami i z wózkiem do nieba, Dziennik Bałtycki, 2002-12-30

Uczynek miłosierdzia nie musi mieć charakteru materialnego, może nim być również pocieszenie kogoś, pouczenie itp.

źródło: NKJP: Kinga Helena Szczurek: Katolicka nauka o czyśćcu i formy niesienia pomocy zmarłym, 2008

Rafał Kalota (na zdjęciu) – uczeń Gimnazjum nr 3 w Częstochowie został laureatem ogólnopolskiego finału konkursu „Ośmiu Wspaniałych”. Trafił tym samym do elitarnego grona młodych Polaków, którzy swoją postawą i uczynkami zasłużyli w tym roku na szczególne wyróżnienie.

źródło: NKJP: mp: Przyjaciel niepełnosprawnych, Trybuna Śląska, 2003-06-10

Może wobec tego rację ma na przykład Kant, który chce, byśmy przed każdym uczynkiem zadawali sobie pytanie, czy chcemy, by takie postępowanie stało się ogólnie obowiązującym prawem.

źródło: NKJP: Mikołaj Szymański: Lekcja religii na jednej nodze, Gazeta Wyborcza, 1998-10-30

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: m3

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. uczynek
uczynki
D. uczynku
uczynków
C. uczynkowi
uczynkom
B. uczynek
uczynki
N. uczynkiem
uczynkami
Ms. uczynku
uczynkach
W. uczynku
uczynki

Składnia

bez ograniczeń + uczynek +
CZEGO

Frazeologizmy

na gorącym uczynku
Data ostatniej modyfikacji: 06.06.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj