UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyrazić się

Chronologizacja

XV w., SStp
Inne znaczenie: 'rzucić się, napaść'

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrażę się
wyrazimy się
2 os. wyrazisz się
wyrazicie się
3 os. wyrazi się
wyrażą się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyraziłem się
+(e)m się wyraził
wyraziłam się
+(e)m się wyraziła
wyraziłom się
+(e)m się wyraziło
wyraziliśmy się
+(e)śmy się wyrazili
wyraziłyśmy się
+(e)śmy się wyraziły
2 os. wyraziłeś się
+(e)ś się wyraził
wyraziłaś się
+(e)ś się wyraziła
wyraziłoś się
+(e)ś się wyraziło
wyraziliście się
+(e)ście się wyrazili
wyraziłyście się
+(e)ście się wyraziły
3 os. wyraził się
wyraziła się
wyraziło się
wyrazili się
wyraziły się

bezosobnik: wyrażono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyraźmy się
2 os. wyraź się
wyraźcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyraziłbym się
bym się wyraził
wyraziłabym się
bym się wyraziła
wyraziłobym się
bym się wyraziło
wyrazilibyśmy się
byśmy się wyrazili
wyraziłybyśmy się
byśmy się wyraziły
2 os. wyraziłbyś się
byś się wyraził
wyraziłabyś się
byś się wyraziła
wyraziłobyś się
byś się wyraziło
wyrazilibyście się
byście się wyrazili
wyraziłybyście się
byście się wyraziły
3 os. wyraziłby się
by się wyraził
wyraziłaby się
by się wyraziła
wyraziłoby się
by się wyraziło
wyraziliby się
by się wyrazili
wyraziłyby się
by się wyraziły

bezosobnik: wyrażono by się

bezokolicznik: wyrazić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wyraziwszy się

gerundium: wyrażenie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrażenie się
wyrażenia się
D. wyrażenia się
wyrażeń się
C. wyrażeniu się
wyrażeniom się
B. wyrażenie się
wyrażenia się
N. wyrażeniem się
wyrażeniami się
Ms. wyrażeniu się
wyrażeniach się
W. wyrażenie się
wyrażenia się

odpowiednik aspektowy: wyrażać się

Pochodzenie

Zob. wyrazić

1. mówca

Definicja

powiedzieć lub napisać coś w określony sposób lub używając określonych słów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • wyrazić się na temat czegoś
  • wyrazić się z uznaniem
  • wyrazić się dobitnie, dobrze, dosadnie, jasno, krytycznie, negatywnie, niejasno, nieprecyzyjnie, nieściśle, pozytywnie, precyzyjnie, źle

Cytaty

Romantyczny erudyta niewątpliwie imponował Słowackiemu, skoro po latach w „Godzinie myśli” tak wyrazi się twórca „Balladyny” o swym wiernym towarzyszu: „Ludzie na nim nadzieje budowali szczytne.”

źródło: NKJP: Jarosław Sułkowski: Sześćdziesiąt poruszeń myśli Juliusza Słowackiego, Akant, 2009-11

Ta lokalizacja nie została zaakceptowana przez Stowarzyszenie. Natomiast pozytywnie wyrażono się o budynku w Juszczynie, położonym przy drodze krajowej, w centralnej części powiatu.

źródło: NKJP: Elżbieta Machoczek: Dla najbardziej pokrzywdzonych, Gazeta Krakowska, 2005-12-14

Ksiądz Zacher odpowiedział, że Karol zapisał się na polonistykę na Uniwersytecie Jagiellońskim. Kardynał miał się wyrazić: „Jaka szkoda!”.

źródło: NKJP: Stanisław Nowak: Ponaglony miłością, 2008

W kwestii budżetu, który zresztą zebrani na tej konferencji radni (z wyjątkiem Henryka Dudziaka) tworzyli, wyrazili się, że jest to najlepszy budżet z możliwych.

źródło: NKJP: Opozycja ma głos: Gazeta Poznańska, 2002-12-31

Składnia

bez ograniczeń + wyrazić się +
(o KIM/CZYM) + JAK
bez ograniczeń + wyrazić się +
(o KIM/CZYM) + że ZDANIE
bez ograniczeń + wyrazić się +
(o KIM/CZYM) + MOWA WPROST

2. wulgarnie

Definicja

napisać lub powiedzieć coś w sposób wulgarny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Kiedy chcę pohamować swoje emocje, wyobrażam tylko sobie, jak tym młotkiem rzucam w twarz tej... nie wyrażę się.

źródło: NKJP: Internet

A że powiadomiono opiekę społeczną? Toż ona jest od pomagania biednym jak (tu musiałabym się wyrazić).

źródło: NKJP: Internet

3. o intencjach

Definicja

stać się wiadomym innym ludziom za sprawą określonych słów lub zachowań

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odbić się, odzwierciedlić się

Cytaty

Wpływ zachodniej kultury masowej wyraził się inwazją poezji, która powstała w tej kultury obrębie, przede wszystkim poezji amerykańskiej.

źródło: NKJP: Anna Sobolewska: Mapy duchowe współczesności, 2009

Są takie momenty, gdy szacunku nie wyrazi się przez słowa, czyny czy zdania.

źródło: Internet: facebook.com/sof.project.krzysztof.puwalski

Nie możemy zapomnieć Andrzeja Matusiaka [...]. Pamięć ta winna wyrazić się w postaci pamiątkowej tablicy, w nadaniu hali sportowej jego imienia.

źródło: NKJP: S. Żagiel: Wspomnienie o Andrzeju Matusiaku, Tygodnik Ciechanowski, 2003-09-03

Składnia

bez ograniczeń + wyrazić się +
CZYM
bez ograniczeń + wyrazić się +
przez CO | w CZYM

4. artysta

Definicja

przedstawić właściwe sobie myśli lub odczucia za pomocą określonych znaków lub działań artystycznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

Cytaty

Pomysł polegał na tym, aby młodzieży biorącej udział w programie umożliwić wyrażenie się przez sztukę.

źródło: NKJP: Małgorzata Iskra: Na wystawie nie ma wygranych i przegranych, Gazeta Krakowska, 2006-03-09

Pierwszym ruchem kulturalnym związanym z Greenwich Village byli beatnicy w latach 50. [...] Najpełniej wyrazili się w literaturze, zwłaszcza w poezji.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

bez ograniczeń + wyrazić się +
przez CO | w CZYM

5. o wynagrodzeniu

Definicja

zostać określonym wskazaną jednostką miary

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

Przewidywano [...], że echo wyżu demograficznego z lat pięćdziesiątych osiągnie swój szczyt w 1980 r. i wyrazi się liczbą 684 tys. urodzeń.

źródło: Jerzy Holzer, Krzysztof Link: Badanie i analiza przemian modelu dzietności kobiet w Polsce, 1988

Koszty związane z pogrzebem oraz wykonaniem nagrobka wyraziły się w kwocie 4 460 złotych.

źródło: Internet: sip.lex.pl/orzeczenia-i-pisma-urzedowe/orzeczenia-sadow

Składnia

bez ograniczeń + wyrazić się +
CZYM
bez ograniczeń + wyrazić się +
w CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 07.01.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj