UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wyrażać się

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrażam się
wyrażamy się
2 os. wyrażasz się
wyrażacie się
3 os. wyraża się
wyrażają się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrażałem się
+(e)m się wyrażał
wyrażałam się
+(e)m się wyrażała
wyrażałom się
+(e)m się wyrażało
wyrażaliśmy się
+(e)śmy się wyrażali
wyrażałyśmy się
+(e)śmy się wyrażały
2 os. wyrażałeś się
+(e)ś się wyrażał
wyrażałaś się
+(e)ś się wyrażała
wyrażałoś się
+(e)ś się wyrażało
wyrażaliście się
+(e)ście się wyrażali
wyrażałyście się
+(e)ście się wyrażały
3 os. wyrażał się
wyrażała się
wyrażało się
wyrażali się
wyrażały się

bezosobnik: wyrażano się

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. będę się wyrażał
będę się wyrażać
będę się wyrażała
będę się wyrażać
będę się wyrażało
będę się wyrażać
będziemy się wyrażali
będziemy się wyrażać
będziemy się wyrażały
będziemy się wyrażać
2 os. będziesz się wyrażał
będziesz się wyrażać
będziesz się wyrażała
będziesz się wyrażać
będziesz się wyrażało
będziesz się wyrażać
będziecie się wyrażali
będziecie się wyrażać
będziecie się wyrażały
będziecie się wyrażać
3 os. będzie się wyrażał
będzie się wyrażać
będzie się wyrażała
będzie się wyrażać
będzie się wyrażało
będzie się wyrażać
będą się wyrażali
będą się wyrażać
będą się wyrażały
będą się wyrażać

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wyrażajmy się
2 os. wyrażaj się
wyrażajcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wyrażałbym się
bym się wyrażał
wyrażałabym się
bym się wyrażała
wyrażałobym się
bym się wyrażało
wyrażalibyśmy się
byśmy się wyrażali
wyrażałybyśmy się
byśmy się wyrażały
2 os. wyrażałbyś się
byś się wyrażał
wyrażałabyś się
byś się wyrażała
wyrażałobyś się
byś się wyrażało
wyrażalibyście się
byście się wyrażali
wyrażałybyście się
byście się wyrażały
3 os. wyrażałby się
by się wyrażał
wyrażałaby się
by się wyrażała
wyrażałoby się
by się wyrażało
wyrażaliby się
by się wyrażali
wyrażałyby się
by się wyrażały

bezosobnik: wyrażano by się

bezokolicznik: wyrażać się

imiesłów przysłówkowy współczesny: wyrażając się

gerundium: wyrażanie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wyrażanie się
wyrażania się
D. wyrażania się
wyrażań się
C. wyrażaniu się
wyrażaniom się
B. wyrażanie się
wyrażania się
N. wyrażaniem się
wyrażaniami się
Ms. wyrażaniu się
wyrażaniach się
W. wyrażanie się
wyrażania się

imiesłów przymiotnikowy czynny: wyrażający się

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. wyrażający się
wyrażający się
wyrażający się
wyrażające się
wyrażająca się
D. wyrażającego się
wyrażającego się
wyrażającego się
wyrażającego się
wyrażającej się
C. wyrażającemu się
wyrażającemu się
wyrażającemu się
wyrażającemu się
wyrażającej się
B. wyrażającego się
wyrażającego się
wyrażający się
wyrażające się
wyrażającą się
N. wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającą się
Ms. wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającej się
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. wyrażający się
wyrażający się
wyrażające się
wyrażające się
D. wyrażających się
wyrażających się
wyrażających się
wyrażających się
C. wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
wyrażającym się
B. wyrażających się
wyrażających się
wyrażających się
wyrażające się
N. wyrażającymi się
wyrażającymi się
wyrażającymi się
wyrażającymi się
Ms. wyrażających się
wyrażających się
wyrażających się
wyrażających się

odpowiednik aspektowy: wyrazić się

Pochodzenie

Zob. wyrazić

1. mówca

Definicja

mówić lub pisać coś w określony sposób lub używając określonych słów

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

Połączenia

  • wyrażać się o ojcu, o władzy
  • wyrażać się w samych superlatywach
  • wyrażać się z entuzjazmem, z lekceważeniem, z niechęcią, z pogardą, z sympatią, z szacunkiem, z uznaniem
  • wyrażać się brzydko, ciepło, entuzjastycznie, dosadnie, krytycznie, lekceważąco, niejasno, niepochlebnie, pochlebnie, pogardliwie, pozytywnie, precyzyjnie, przychylnie, sceptycznie, ściśle, wulgarnie, źle

Cytaty

Był dzielnym i wybitnym żołnierzem. Wszyscy koledzy zawsze wyrażali się o nim z uznaniem.

źródło: NKJP: Grażyna Wosińska, Nie ma wolności bez daniny krwi i poświęcenia, Dziennik Elbląski, 2007-08-17

Z kolei Adam najbardziej lubi filmy Koterskiego i czeskie komedie, ze względu na ich specyficzny humor, a także – jak się wyraża – „przesycenie symbolami”.

źródło: NKJP: Kino koleżeńskie, Mazowieckie To i Owo, 2008-08-28

Wyrażając się: „nadaje na innych falach”, nazwał pan za śp. o. Bocheńskim mowę Prezesa bełkotem.

źródło: Andrzej Tarasek: Abonament RTV, Najwyższy Czas, 2002

O „Fauście” wyraża się, że jest historią filozofii, wyrażoną w poezji.

źródło: Paweł Jędrzejko: Melville w kontekstach, 2007

Składnia

bez ograniczeń + wyrażać się +
(o KIM/CZYM) + JAK
bez ograniczeń + wyrażać się +
(o KIM/CZYM) + że ZDANIE
bez ograniczeń + wyrażać się +
(o KIM/CZYM) + MOWA WPROST

2. wulgarnie

Definicja

mówić lub pisać w sposób wulgarny

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język mówienie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Język pisanie

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Cytaty

Wredna jestem, ludzi zabijam, łżę i się wyrażam.

źródło: NKJP: Artur Baniewicz: Pogrzeb czarownicy, 2003

Wójt Krzysztof Moskal słysząc o zamiarach burmistrza z trudem trzyma nerwy na wodzy i panuje nad słowami. - Nie będę się wyrażał, ale nie mam już do tego siły - mówi, zapowiadając, że będzie interweniował w Agencji.

źródło: NKJP: Opór gminy, Gazeta Krakowska, 2004-05-14

Daj spokój, Szymuś, nie wyrażaj się, bo jeszcze ktoś usłyszy i głupio będzie.

źródło: NKJP: Mariusz Cieślik: Śmieszni kochankowie, 2004

3. o intencjach

Definicja

stawać się wiadomym innym ludziom za sprawą określonych słów lub zachowań

Kwalifikacja tematyczna

ATEMATYCZNY

Relacje znaczeniowe

synonimy:  odbijać się

Połączenia

  • wyrażać się w działaniu, w gestach, w słowach, w zachowaniu

Cytaty

Tematyką VII Forum będzie różnorodność i bogactwo współczesnej polszczyzny wyrażające się istnieniem języków zawodowych i środowiskowych.

źródło: NKJP: Gabriela Pewińska: Jak mówią biznesmeni?, Dziennik Bałtycki, 2008-10-09

Pchła Szachrajka sprzed lat to współczesny hipster. To znaczy osoba o ironicznym stylu bycia i chcąca za wszelką cenę podkreślić swoją indywidualność, która wyraża się przez modny strój i wyszukane zainteresowania.

źródło: Internet: biblioteka.ozarow-mazowiecki.pl

Inwencja fanów Adama Małysza wyrażała się nie tylko w ubiorach, ale także w talentach poetyckich.

źródło: NKJP: Rafał Musioł: Polskim kibicom dopalacze nie były potrzebne, Dziennik Zachodni, 2011-01-22

Składnia

bez ograniczeń + wyrażać się +
CZYM
bez ograniczeń + wyrażać się +
przez CO | w CZYM

4. artysta

Definicja

przedstawiać właściwe sobie myśli lub odczucia za pomocą określonych znaków lub działań artystycznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność artystyczna człowieka prądy, kierunki i kategorie artystyczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Cytaty

W tle przewija się temat bycia sobą oraz kwestia wyrażania się poprzez styl tańca.

źródło: NKJP: Ewa Drab: Siła rytmu, Esesja, 2008-04

Marek Grechuta pozostał owiany mgiełką tajemniczości i dystansu. Wyrażał się w piosenkach. To przez ich teksty, a nie przez plotki i skandale, poznawaliśmy go.

źródło: NKJP: Maria Nowak: Gwiazda we mgle, Gazeta Poznańska, 2006-10-10

Śpiewając po francusku, czuję się bardziej romantyczna [...]. We francuskim wyrażam się cała.

źródło: NKJP: Magda Drobot: Oczekujcie mnie w Tarnowie, Gazeta Krakowska, 2005-08-12

Składnia

bez ograniczeń + wyrażać się +
przez CO | w CZYM

5. o wynagrodzeniu

Definicja

być określanym wskazaną jednostką miary

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii wielkość,

Cytaty

Stopa procentowa wyrażała się jednocyfrową liczbą.

źródło: NKJP: Subwencjonowanie subwencji, Dziennik Polski, 1998-10-28

Kto wie, może tam dalej czekają na mnie walki z honorarium wyrażającym się sześcioma zerami i czymś z przodu?

źródło: NKJP: Rafał Musioł: Czekając na sześć zer, Dziennik Zachodni, 2005-09-16

Fiesta dołączyła do ekskluzywnego klubu modeli, których łączna produkcja wyraża się w 8-cyfrowych liczbach.

źródło: NKJP: Jubileuszowa Fiesta, Dziennik Bałtycki, 2001-07-18

Składnia

bez ograniczeń + wyrażać się +
CZYM
bez ograniczeń + wyrażać się +
w CZYM
Data ostatniej modyfikacji: 07.01.2020
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj