UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykpić się

Chronologizacja

1814, SL

Pochodzenie

Zob. kpić, kiep

Definicja

uniknąć czegoś złego dzięki szczęściu lub sprytowi

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:  wykręcić się, wywinąć się

Połączenia

  • wykpić się grzywną, łapówką, żartem
  • wykpić się od kary, od mandatu, od odpowiedzialności, od przykrego obowiązku
  • wykpić się z jakiejś przygody, z wypłaty odszkodowania, z opresji

Cytaty

Polityk, który pod wpływem alkoholu [...] potrąca kobietę i pozostawia ją krwawiącą na drodze, nie może wykpić się grzywną.

źródło: NKJP: Piotr Cegielski: Nowy szef fińskiej dyplomacji, Gazeta Wyborcza, 1993-05-06

On tu leży sobie wygodnie na poduszkach, szczęśliwy, że tanim kosztem wykpił się z opresji, a tam nad kopalnią zawisło straszliwe niebezpieczeństwo.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

Trzeba mieć ogromne szczęście, by wykpić się z takiej przygody lekkim pogryzieniem i utratą palca.

źródło: NKJP: Ewa Białołęcka: Róża Selerbergu, 2006

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykpię się
wykpimy się
2 os. wykpisz się
wykpicie się
3 os. wykpi się
wykpią się

Czas przeszły

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykpiłem się
+(e)m się wykpił
wykpiłam się
+(e)m się wykpiła
wykpiłom się
+(e)m się wykpiło
wykpiliśmy się
+(e)śmy się wykpili
wykpiłyśmy się
+(e)śmy się wykpiły
2 os. wykpiłeś się
+(e)ś się wykpił
wykpiłaś się
+(e)ś się wykpiła
wykpiłoś się
+(e)ś się wykpiło
wykpiliście się
+(e)ście się wykpili
wykpiłyście się
+(e)ście się wykpiły
3 os. wykpił się
wykpiła się
wykpiło się
wykpili się
wykpiły się

bezosobnik: wykpiono się

Tryb rozkazujący

liczba pojedyncza liczba mnoga
1 os. wykpijmy się
2 os. wykpij się
wykpijcie się

Tryb warunkowy

liczba pojedyncza liczba mnoga
m ż n mo -mo
1 os. wykpiłbym się
bym się wykpił
wykpiłabym się
bym się wykpiła
wykpiłobym się
bym się wykpiło
wykpilibyśmy się
byśmy się wykpili
wykpiłybyśmy się
byśmy się wykpiły
2 os. wykpiłbyś się
byś się wykpił
wykpiłabyś się
byś się wykpiła
wykpiłobyś się
byś się wykpiło
wykpilibyście się
byście się wykpili
wykpiłybyście się
byście się wykpiły
3 os. wykpiłby się
by się wykpił
wykpiłaby się
by się wykpiła
wykpiłoby się
by się wykpiło
wykpiliby się
by się wykpili
wykpiłyby się
by się wykpiły

bezosobnik: wykpiono by się

bezokolicznik: wykpić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykpiwszy się

gerundium: wykpienie się

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. wykpienie się
wykpienia się
D. wykpienia się
wykpień się
C. wykpieniu się
wykpieniom się
B. wykpienie się
wykpienia się
N. wykpieniem się
wykpieniami się
Ms. wykpieniu się
wykpieniach się
W. wykpienie się
wykpienia się

odpowiednik aspektowy: wykpiwać się

Składnia

Rzosobowy + wykpić się +
CZYM
Rzosobowy + wykpić się +
od CZEGO + (CZYM)
Rzosobowy + wykpić się +
z CZEGO
Data ostatniej modyfikacji: 01.09.2017
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj