UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

wykręcić się

Chronologizacja

1564, Mącz

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	wykręcę się	wykręcimy się
2 os.	wykręcisz się	wykręcicie się
3 os.	wykręci się	wykręcą się

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykręciłem się +(e)m się wykręcił	wykręciłam się +(e)m się wykręciła	wykręciłom się +(e)m się wykręciło	wykręciliśmy się +(e)śmy się wykręcili	wykręciłyśmy się +(e)śmy się wykręciły
2 os.	wykręciłeś się +(e)ś się wykręcił	wykręciłaś się +(e)ś się wykręciła	wykręciłoś się +(e)ś się wykręciło	wykręciliście się +(e)ście się wykręcili	wykręciłyście się +(e)ście się wykręciły
3 os.	wykręcił się	wykręciła się	wykręciło się	wykręcili się	wykręciły się

bezosobnik: wykręcono się

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		wykręćmy się
2 os.	wykręć się	wykręćcie się

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	wykręciłbym się bym się wykręcił	wykręciłabym się bym się wykręciła	wykręciłobym się bym się wykręciło	wykręcilibyśmy się byśmy się wykręcili	wykręciłybyśmy się byśmy się wykręciły
2 os.	wykręciłbyś się byś się wykręcił	wykręciłabyś się byś się wykręciła	wykręciłobyś się byś się wykręciło	wykręcilibyście się byście się wykręcili	wykręciłybyście się byście się wykręciły
3 os.	wykręciłby się by się wykręcił	wykręciłaby się by się wykręciła	wykręciłoby się by się wykręciło	wykręciliby się by się wykręcili	wykręciłyby się by się wykręciły

bezosobnik: wykręcono by się

bezokolicznik: wykręcić się

imiesłów przysłówkowy uprzedni: wykręciwszy się

gerundium: wykręcenie się

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	wykręcenie się	wykręcenia się
D.	wykręcenia się	wykręceń się
C.	wykręceniu się	wykręceniom się
B.	wykręcenie się	wykręcenia się
N.	wykręceniem się	wykręceniami się
Ms.	wykręceniu się	wykręceniach się
W.	wykręcenie się	wykręcenia się

odpowiednik aspektowy: wykręcać się

Pochodzenie

Zob. kręcić

1. o bezpieczniku

Definicja

kręcąc się, oddzielić się od czegoś i wypaść

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Urządzenia i maszyny funkcjonowanie urządzeń i maszyn

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:

wkręcić się

Połączenia

bezpiecznik, korek wykręcił się; żarówka wykręciła się
wykręcić się z gniazdka

Cytaty

Sprawdź też, czy kabel do monitora nie jest uszkodzony, lub czy nie wykręcił się z gniazda.

źródło: NKJP: Internet

Niecelny rzut do kosza oddał Donatas Slanina. Piłka i tym razem wykręciła się z kosza, ale na straży był rodak Slaniny Tomas Masiulis.

źródło: NKJP: (PAP): Prokom mistrzem, Dziennik Polski, 2008-06-05

Składnia

wykręcić się

z CZEGO

2. na pięcie

Definicja

zmienić pozycję ciała, obracając się w przeciwnym kierunku

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości przestrzeni kierunek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odkręcić się

Połączenia

wykręcić się na pięcie
wykręcić się w siodle

Cytaty

Tupnęła nogą. - Cicho, smarkata! I ty też się w to wtrącasz? A potem niespodziewanie dla nas wszystkich wykręciła się na pięcie i pobiegła do namiotu.

źródło: NKJP: Zbigniew Nienacki: Księga strachów, 1967

Buko wykręcił się w kulbace, stanął w strzemionach, ciął potężnie.

źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Narrenturm, 2002

„Spód się zapadł czy co?” - pomyślał, wykręcił się nogami do przodu, próbując namacać grunt.

źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954

3. od odpowiedzi

Definicja

uniknąć czegoś, posłużywszy się sprytem, a nie otwartą odmową

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Relacje znaczeniowe

synonimy:

wykpić się, wymigać się

Połączenia

wykręcić się chorobą, obowiązkami, pracą
wykręcić się od odpowiedzi, od pracy, od roboty
wykręcić się pod byle pozorem, pod jakimś pretekstem

Cytaty

	Nie da sobie odebrać tych kilku minut przyjemności, a potem spróbuje wykręcić się pracą. źródło: NKJP: Hanna Samson: Pułapka na motyla, 2000
	Herbatę palił czy się gazu umyślnie nałykał przy warnikach, licho wie, dość, że wykręcił się od wojska kategorią „C”. źródło: NKJP: Igor Newerly: Pamiątka z Celulozy, 1952
	- Nie mam okularów - wykręcił się - Jeśli to naprawdę ważne, to mi opowiedz. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Dziewczyna z Ipanemy, 2003
	Z kłopotliwej sytuacji wyratował mnie telefon od kolegi. Ta metoda wykręcenia się od przymusowej randki sprawdziła się i tym razem. źródło: NKJP: Piotr Kaźmierczak, Skropiłem się feromonami i poszedłem na podryw, Naj, 2003, nr 38

Składnia

wykręcić się

od CZEGO + (CZYM)

Frazeologizmy

ktoś wykręcił się sianem

Data ostatniej modyfikacji: 28.09.2015