UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

niezdolny

Chronologizacja

SKN, SJPXVII, STR, SL, SJPWar, SJPDor, SJPSz, SJPDun, ISJP, PSWP, USJP

Pochodzenie

Zob. zdolny

1. pozbawiony talentu

Definicja

taki, który nie jest utalentowany i wolno się uczy

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Usposobienie człowieka cechy charakteru, temperamentu, zdolności i umiejętności

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

uzdolniony, zdolny

Połączenia

niezdolny uczeń, niezdolne dziecko
zdolny i niezdolny

Cytaty

	[...] według jednego z profesorów [...] Gierek miał być uczniem niezdolnym, [...] jednak jest wiele dowodów na to, że poświęcał samokształceniu przez lata bardzo wiele czasu. źródło: NKJP: Janusz Rolicki: Edward Gierek: życie i narodziny legendy, 2002
	Wielu rodziców jest przekonanych, że problemy pojawiają się, bo dzieci są niezdolne, bywają uparte lub mają zły charakter. źródło: NKJP: Lidia Mieścicka-Mellibruda: Być matką dorosłych dzieci: towarzyszyć czy wspierać, 2000
	Ze swojej strony nieskromnie liczę, że dyrekcja nas zauważy - w końcu nie jesteśmy ani tak kompletnie niezdolne, ani potwornie brzydkie i stare. źródło: NKJP: W stronę Nastazji, Dziennik Polski, 2002-04-19
	[...] w swoim postępowaniu spełniała ideał sprawiedliwości. Była jednakowa dla wszystkich, dla zdolnych i niezdolnych, pilnych i leniwych, zdyscyplinowanych i krnąbrnych. źródło: NKJP: Antoni Libera: Madame, 1998

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna
D.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnej
C.	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnej
B.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolny	niezdolne	niezdolną
N.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolną
Ms.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnej
W.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne
D.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
C.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym
B.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolne
N.	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi
Ms.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
W.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne

Składnia

Rz _osobowy	+	niezdolny	+
szyk: neutralny

2. nieumiejętny

Definicja

taki, który nie potrafi czegoś zrobić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

sprzeczne:

zdolny

Połączenia

niezdolny człowiek, mężczyzna; niezdolne państwo
niezdolny do działania, do gry, do obrony, do ruchu, do walki; do rozwoju, do życia; do kompromisu, do konkurencji, do podjęcia decyzji, do współpracy, do zrozumienia czegoś; do miłości, do (jakichś) uczuć
niezdolny pojąć czegoś, zrobić kroku
organicznie niezdolny
chory i niezdolny, słaby i niezdolny
kompletnie niezdolny

Cytaty

	Człowiek, który jest niezdolny do prawidłowego odczuwania emocji, nie potrafi również racjonalnie postępować. źródło: NKJP: Rozum i uczucia, Dziennik Polski, 2001-04-14
	Środki przeciwhistaminowe powodowały tylko chwilową poprawę. Pacjentka była niezdolna do życia poza ciepłym łóżkiem; przebywała na rencie. źródło: NKJP: Danuta Myłek: Alergie, 2001
	Do grona niezdolnych do gry zawodników Radomiaka dołączył Michał Walkiewicz. - Źle mu wyszły badania wydolnościowe i musiał wrócić do Radomia na dodatkowe badania ekg. źródło: NKJP: Sylwester Szymczak: Cieciura wróci do Radomia?, Echo Dnia, 2007-07-13
	Zatrzymałam się [...], niezdolna zrobić kroku w Twoją stronę, niezdolna przekroczyć tej linii, przerażona... źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005
	Kobieta odrywa dłonie od oczu i patrzy na nią bez wyrazu, zobojętniała, niezdolna, by się zdziwić; ktokolwiek wszedłby do izby, cokolwiek by się stało. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna
D.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnej
C.	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnej
B.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolny	niezdolne	niezdolną
N.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolną
Ms.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnej
W.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne
D.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
C.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym
B.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolne
N.	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi
Ms.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
W.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne

Składnia

	+	niezdolny	+	do CZEGO
szyk: neutralny
	+	niezdolny	+	BEZOKOLICZNIK
szyk: neutralny
	+	niezdolny	+	żeby ZDANIE
szyk: neutralny

3. nienadający się

Definicja

taki, o którym stwierdzono, że nie nadaje się do tego, żeby coś robić

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	niezdatny
	sprzeczne:	zdatny, zdolny

Połączenia

niezdolny pracownik; niezdolna osoba
niezdolny do odbycia służby wojskowej, do pełnienia obowiązków, do pracy, do rządzenia, do służby wojskowej, do sprawowania urzędu/władzy, do wykonywania czegoś; do czynności prawnych
czasowo, długotrwale, trwale niezdolny
absolutnie, całkowicie; częściowo niezdolny

Cytaty

	Renta dla osoby częściowo niezdolnej do pracy wynosi 75% renty dla osoby całkowicie niezdolnej do pracy. źródło: NKJP: Dz.U. z 1998r. Nr 162, poz. 1118
	Szeregowy Arkadiusz Jachimek decyzją wojskowej komisji lekarskiej został uznany za niezdolnego do służby wojskowej (kategoria D) i zwolniony do cywila. źródło: NKJP: Cezary Łazarewicz: Chorąży obiecał że nikt się nie dowie, Gazeta Wyborcza, 1997-12-10
	[...] zgodnie z prawem zasiłek chorobowy w przypadku, kiedy pracownik jest niezdolny do pracy do 30 dni, wypłaca zakład pracy. źródło: NKJP: Iza Bednarz: Strajk lekarzy papierowy, ale dokucza, Echo Dnia, 2007-07-16
	Dla dziecka, którego rodzice z jakichkolwiek powodów są czasowo niezdolni do wykonywania opieki, rodzina zastępcza może być najlepszym wyjściem z sytuacji. źródło: NKJP: Zawód: rodzice zastępczy, Dziennik Polski, 2001-06-27

Odmiana

część mowy: przymiotnik

Stopień równy

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna
D.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnego	niezdolnej
C.	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnemu	niezdolnej
B.	niezdolnego	niezdolnego	niezdolny	niezdolne	niezdolną
N.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolną
Ms.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnej
W.	niezdolny	niezdolny	niezdolny	niezdolne	niezdolna

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne
D.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
C.	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym	niezdolnym
B.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolne
N.	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi	niezdolnymi
Ms.	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych	niezdolnych
W.	niezdolni	niezdolni	niezdolne	niezdolne

Składnia

Rz _osobowy	+	niezdolny	+	do CZEGO
szyk: neutralny

Data ostatniej modyfikacji: 30.01.2014