UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

błyskawica

Chronologizacja

2 połowa XIV w., SStp

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. błyskawica
błyskawice
D. błyskawicy
błyskawic
C. błyskawicy
błyskawicom
B. błyskawicę
błyskawice
N. błyskawicą
błyskawicami
Ms. błyskawicy
błyskawicach
W. błyskawico
błyskawice

Pochodzenie

Zob. błyskać

Definicja

silny błysk na niebie towarzyszący wyładowaniom elektrycznym podczas burzy, najczęściej w kształcie zygzaka

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Pogoda zjawiska atmosferyczne

Relacje znaczeniowe

hiperonimy:  błysk

Połączenia

  • letnia, wiosenna; kilometrowa, ogromna, olbrzymia; nagła, szybka; jaskrawa, ognista, oślepiająca, rozżarzona; bezgłośna błyskawica
  • błyskawica na niebie
  • błyskawice i gromy; błyskawice i grzmoty; burza i błyskawice; pioruny i błyskawice
  • blask, ogień, światło; zygzak błyskawicy
  • burza z błyskawicami
  • błyskawica przecięła/przecina, rozdarła/rozdziera coś; uderzyła w coś; błyskawice oświetliły/oświetlają, rozjaśniają, rozświetliły/rozświetlają coś
  • bać się, lękać się błyskawicy
  • obserwować, podziwiać błyskawice
  • prędki, szybki jak/ niczym błyskawica
  • prędko, szybko jak/ niczym błyskawica
  • biec, działać, mknąć, pędzić jak/ niczym błyskawica

Cytaty

Obecnie wiadomo, że błyskawica może mierzyć od kilku metrów do kilku kilometrów i może trwać od kilku miliardowych sekundy do kilku sekund.

źródło: NKJP: Piorun zabójca, Dziennik Polski, 2003-06-07

Wtem oślepiająca błyskawica rozpłomieniła niebo tuż nad wzgórzem.

źródło: NKJP: Alfred Szklarski: Tomek wśród łowców głów, 1996

Bezchmurne dotychczas niebo zmieniło się w brudną, nasiąkniętą wilgocią ścierkę, którą rozrywają zygzaki błyskawic

źródło: NKJP: Hanna Kowalewska: Tego lata, w Zawrociu, 1998

Niebo za oknem przeszyła błyskawica. Ziemia połączyła się z niebem dzięki elektryczności.

źródło: NKJP: Jacek Głębski: Kuracja, 1998

Frazeologizmy

lotem błyskawicy
oczy czyjeś ciskają błyskawice
oczy czyjeś miotają błyskawice
oczy czyjeś rzucają błyskawice
Data ostatniej modyfikacji: 11.03.2025
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj