UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

analogia

Chronologizacja

XVI w., SPXVI

Pochodzenie

internac.

ang. analogy

fr. analogie

niem. Analogie

z gr. analogía 'odpowiedniość, podobieństwo'

1. podobieństwo

Definicja

książk. 
podobieństwo istniejące między dwoma rzeczami lub zjawiskami

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • pewna; daleka, pozorna; dobra, istotna, prosta; oczywista, uderzająca, wyraźna analogia; analogia historyczna
  • analogia do sytuacji
  • podobieństwo i analogia
  • analogia istnieje; narzuca się, nasuwa się
  • doszukiwać się, poszukiwać, szukać analogii
  • dostrzec/dostrzegać, odnaleźć, widzieć, zauważyć, znajdywać; wykazywać; znaleźć analogię
  • posłużyć się analogią
  • na zasadzie analogii

Cytaty

Jest pewna analogia pomiędzy sportowcem medalistą, pozostającym przez wiele lat w formie a menedżerem umiejącym wypoczywać. Okazuje się, że efektywni menedżerowie potrafią trzy rzeczy: koncentrować się na celach, minimalizować stres i pozyskiwać energię z inteligentnego wypoczynku.

źródło: NKJP: Urlop a wydajność pracy menadżera, Praca i Zdrowie, 2007-09-07

Zgubne jest doktrynerstwo i ślepa wiara w nauki wyniesione z poprzednich kryzysów - każdy jest inny, a pozorne analogie mogą przysłonić decydujące różnice.

źródło: NKJP: Wawrzyniec Smoczyński: Słowniczek kryzysowy, Polityka, nr 2696, 2009-03-14

Z kolei rabini z Tel Awiwu i Jerozolimy stawiają sprawę jasno – Harry jest żydem (nawet jeśli ma brytyjski paszport). Dostrzegają analogię między filozofią królującą w Hogwarcie a judaizmem: seria przypomina w wielu miejscach Stary Testament, nauczyciele są jak biblijni prorocy, a uczniowie zachowują się jak lud Izraela.

źródło: NKJP: Magdalena Piekarska: Kinowa wojna religijna, Słowo Polskie Gazeta Wrocławska, 2005-01-05

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. analogia
analogie
D. analogii
analogii
neut
analogij
char
C. analogii
analogiom
B. analogię
analogie
N. analogią
analogiami
Ms. analogii
analogiach
W. analogio
analogie

Składnia

bez ograniczeń + analogia +
(do CZEGO)
bez ograniczeń + analogia +
(między/pomiędzy CZYM)

2. odpowiednik

Definicja

książk. 
coś, co pełni w danej sytuacji taką samą funkcję lub ma te same właściwości jak coś innego

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Cytaty

Już dziś przecież naukowcy wskazać mogą na liczne gatunki zwierząt, jako przypadki modelowe, wskazujące na bezpośredni związek określonych genów ze specyficznymi rodzajami zachowań, będących analogiami zachowań politycznych.

źródło: NKJP: Krzysztof Szymborski: Lewe geny, Polityka, nr 2622, 2007-09-29

Cały ruch materii jest analogią do ruchu niecielesnego światła stwarzającego wszechświat – o czym powiem w następnym rozdziale.

źródło: NKJP: Czesław Miłosz: Ziemia Ulro, 1977

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. analogia
analogie
D. analogii
analogii
neut
analogij
char
C. analogii
analogiom
B. analogię
analogie
N. analogią
analogiami
Ms. analogii
analogiach
W. analogio
analogie

3. wnioskowanie

Definicja

książk. 
wnioskowanie polegające na wykazaniu podobieństwa lub odpowiedniości istniejącej między danymi rzeczami lub zjawiskami

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Działalność intelektualna człowieka nazwy działań intelektualnych człowieka

Połączenia

  • analogia i metafora, analogia i porównanie, analogia i skojarzenie, analogia i wnioskowanie
  • używać analogii
  • snuć; zastosować/stosować analogię
  • rozumować przez analogię

Cytaty

Niełatwo opisać ten rodzaj niebiańskiego szczęścia, które przepowiadał Jezus i za którym tęsknił bardzo Paweł. I chociaż używał wielu analogii i przypowieści, stosował wiele obrazów i symboli, to i tak ostateczny obraz radości nieba jest zamglony, mało czytelny, dość niewyraźny.

źródło: NKJP: Zdzisław Józef Kijas: Niebo w domu Ojca, czyściec dla kogo, piekło w oddaleniu, 2010

Filozofia może podejść do tego zagadnienia na wiele sposobów, ale najbardziej zasadne wydaje się rozumowanie przez analogię . Rozpatrzmy dwa przypadki, które tylko pod pewnymi względami są podobne do opisanego dylematu, ale mają tę zaletę, że wywołują czyste i silne intuicje moralne.

źródło: NKJP: Jacek Hołówka: Półtora dziecka, Polityka, nr 2262, 2000-09-09

Tę samą analogię można zastosować wobec chińskiego juana i dolara amerykańskiego – korzystny eksport z Chin do USA i import z USA do Chin.

źródło: NKJP: Richard Mbewe: Kanapkowa skala, Gazeta Ubezpieczeniowa, 2004-07-27

Odmiana

część mowy: rzeczownik

rodzaj gramatyczny: ż

liczba pojedyncza liczba mnoga
M. analogia
analogie
D. analogii
analogii
neut
analogij
char
C. analogii
analogiom
B. analogię
analogie
N. analogią
analogiami
Ms. analogii
analogiach
W. analogio
analogie
Data ostatniej modyfikacji: 05.05.2014
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj