UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

przepędzić

Chronologizacja

2 połowa XVI w., SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	przepędzę	przepędzimy
2 os.	przepędzisz	przepędzicie
3 os.	przepędzi	przepędzą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przepędziłem +(e)m przepędził	przepędziłam +(e)m przepędziła	przepędziłom +(e)m przepędziło	przepędziliśmy +(e)śmy przepędzili	przepędziłyśmy +(e)śmy przepędziły
2 os.	przepędziłeś +(e)ś przepędził	przepędziłaś +(e)ś przepędziła	przepędziłoś +(e)ś przepędziło	przepędziliście +(e)ście przepędzili	przepędziłyście +(e)ście przepędziły
3 os.	przepędził	przepędziła	przepędziło	przepędzili	przepędziły

bezosobnik: przepędzono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		przepędźmy
2 os.	przepędź	przepędźcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	przepędziłbym bym przepędził	przepędziłabym bym przepędziła	przepędziłobym bym przepędziło	przepędzilibyśmy byśmy przepędzili	przepędziłybyśmy byśmy przepędziły
2 os.	przepędziłbyś byś przepędził	przepędziłabyś byś przepędziła	przepędziłobyś byś przepędziło	przepędzilibyście byście przepędzili	przepędziłybyście byście przepędziły
3 os.	przepędziłby by przepędził	przepędziłaby by przepędziła	przepędziłoby by przepędziło	przepędziliby by przepędzili	przepędziłyby by przepędziły

bezosobnik: przepędzono by

bezokolicznik: przepędzić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: przepędziwszy

gerundium: przepędzenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	przepędzenie	przepędzenia
D.	przepędzenia	przepędzeń
C.	przepędzeniu	przepędzeniom
B.	przepędzenie	przepędzenia
N.	przepędzeniem	przepędzeniami
Ms.	przepędzeniu	przepędzeniach
W.	przepędzenie	przepędzenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: przepędzony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	przepędzony	przepędzony	przepędzony	przepędzone	przepędzona
D.	przepędzonego	przepędzonego	przepędzonego	przepędzonego	przepędzonej
C.	przepędzonemu	przepędzonemu	przepędzonemu	przepędzonemu	przepędzonej
B.	przepędzonego	przepędzonego	przepędzony	przepędzone	przepędzoną
N.	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym	przepędzoną
Ms.	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	przepędzeni	przepędzeni	przepędzone	przepędzone
D.	przepędzonych	przepędzonych	przepędzonych	przepędzonych
C.	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym	przepędzonym
B.	przepędzonych	przepędzonych	przepędzonych	przepędzone
N.	przepędzonymi	przepędzonymi	przepędzonymi	przepędzonymi
Ms.	przepędzonych	przepędzonych	przepędzonych	przepędzonych

odpowiednik aspektowy: przepędzać

Pochodzenie

Zob. pędzić

1. intruzów

Definicja

zmusić kogoś lub coś do opuszczenia jakiegoś miejsca albo do opuszczenia jakiegoś miejsca i udania się w inne miejsce

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

ktoś pogonił kota komuś, przegonić, wygonić, wypędzić

Połączenia

wiatr przepędził
przepędzić wrogów; chmury
przepędzić z domu

Cytaty

	Jednak o tym, co spotykało Kresowian, których przywieziono z Syberii albo przepędzono zza Buga nad Odrę [...], wiemy znacznie mniej. źródło: NKJP: Internet
	Uważa, że jego podopieczne w ciągu kilku dni przepędzą z parku kawki i gawrony. źródło: NKJP: (X): Sokolnik płoszy skrzydlatych intruzów z kieleckiego parku, Metropol, 2001-03-09
	[...] Przepędził obu w las razami bata. źródło: NKJP: Andrzej Sapkowski: Chrzest ognia, 1996
	Zamiast wyrwać dłoń i nieznajomego gniewnymi słowami przepędzić, odpowiedziała: - Wołają mnie Zorza. A ciebie? źródło: NKJP: Ewa Nowacka: Emilia z kwiatem lilii leśnej, 1993
	- Już ci mówiłem, że warkoczy ci ściąć nie pozwolę. Miotłą przepędzę wszystkie baby, połamię nożyce. źródło: NKJP: Tadeusz Nowak: A jak królem, a jak katem będziesz, 1967

Składnia

	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (SKĄD) + (DOKĄD)
	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (DOKĄD) + (CZYM)

2. smutki

Definicja

pozbyć się nieprzyjemnych stanów fizycznych lub psychicznych

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przegonić, wypędzić

Połączenia

przepędzić jakieś myśli

Cytaty

	Jej chłodna ręka przepędziła ból z mojej głowy. źródło: NKJP: Aleksander Minkowski: Szaleństwo Majki Skowron, 1972
	Za każdym razem, gdy zauważasz, iż pozwoliłeś sobie na negatywną myśl, przepędź ją myślą pozytywną. źródło: NKJP: (No Name): Bliżej sukcesu, 2008
	[...] W nocy wystarczyło zawołać mamę, żeby przepędzić zły sen. źródło: NKJP: Wojciech Kuczok: Widmokrąg, 2004
	Filiżanka rozmarynu wypita rano skutecznie przepędzi senność. źródło: NKJP: (d): Przedjesienne samopoczucie, Dziennik Łódzki, 2005-09-24

Składnia

	+	przepędzić	+	CO + (SKĄD)
	+	przepędzić	+	CO + CZYM

3. diabła

Definicja

za pomocą magicznych działań sprawić, że jakieś złe, nadprzyrodzone zjawisko lub inne niekorzystne czynniki zewnętrzne stracą swoją moc oddziaływania

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Tradycja wierzenia i przesądy

Relacje znaczeniowe

synonimy:

odgonić, odpędzić, wypędzić

Cytaty

	[...] Później jednak przepędził złego ducha do ciemności [...]. źródło: NKJP: Andrzej Sarwa: Rzeczy ostateczne człowieka i świata: eschatologia Zaratusztrianizmu, 2005
	Zaiskrzyły się szatanowi ślepia z radości, że zakonnik w rozmowę z nim się wdaje, boć przecież mógłby go od razu krzyżem świętym het na cztery wiatry przepędzić [...]. źródło: NKJP: Hanna Kostyrko (zebr): Klechdy domowe, 1960
	Ksiądz przypomniał sobie o wczorajszym postanowieniu, żeby diabła przepędzić, ale jednocześnie przypomniał sobie argumenty, które sprawiły, że nie przepędził go wczoraj. źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Opowiadania i donosy 1980-1989, 1989
	Skutecznie przepędziwszy Belzebuba, Lucyfera, Bahometa, Leiwatana, Beliala i pozostałe szatany, proboszcz przemówił do wiernych [...]. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Waldorff, ostatni baron Peerelu, 2008

Składnia

	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (DOKĄD)
	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (CZYM)

4. kogoś przez miasto

Definicja

prowadząc przed sobą, sprawić, że ktoś lub coś przebędzie szybko jakąś drogę

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

synonimy:

przegonić

Cytaty

	Kryształowa Noc, gdy przepędzono go przez miasto i kazano rozlać benzynę we wnętrzu świątyni, była końcem pewnej iluzji. źródło: NKJP: Marek Ostrowski: Nieobecni, zapomniani, Trybuna Śląska, 2002-06-28
	Chodzi tu o dość prymitywny rodzaj młocki, polegający na przepędzeniu wołu po warstwie wysuszonego zboża. źródło: NKJP: Mikołaj Szymański: Najlepiej spożyć przed końcem, Gazeta Wyborcza, 1996-11-08
	To tak jak pies, którego przepędzimy na bardzo długim spacerze. źródło: NKJP: Piotr Sarzyński: Zrób to sam, Polityka, 2006-02-18
	Z Jemielnicą związana jest postać Pawła Marka, bohatera - przywódcy buntu chłopskiego z 1794 roku, który został skazany na sześciokrotne przepędzenie przez rózgi na rynku w Opolu. źródło: NKJP: Lech Szaraniec: Górny Śląsk, 1997

Składnia

	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (przez CO)
	+	przepędzić	+	KOGO/CO + (po CZYM)

5. śliwowicę

Definicja

pot.

wyprodukować domowym sposobem napój alkoholowy

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Jedzenie i jego przygotowanie używki

Relacje znaczeniowe

synonimy:

upędzić, wypędzić

Połączenia

przepędzić bimber; śliwowicę; jabłka, śliwki

Cytaty

Za przepędzenie litra 50% śliwowicy płacą tam 14 złotych.

źródło: NKJP: Paweł Wrabec: Zdrówko orzechówką, Polityka, 2005-07-16

Kaneyasu doskonale wiedział, co może 40-procentowy, niechlujnie przepędzony trunek [...], którym raczą się o północy dla rozgrzewki plantatorzy kapusty.

źródło: NKJP: Mirosław M. Bujko: Wyspy szerszenia, 2008

Jak nam się uda legalnie przepędzić te jabłka, to czemu nie na tarasie zrobić degustację?

źródło: Internet: kuchnia.ugotuj.to

Składnia

przepędzić

6. spędzić czas

Definicja

książk.

przeżyć dużo czasu w pewnym miejscu, w jakiś sposób lub na robieniu czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości czasu upływ czasu

Relacje znaczeniowe

synonimy:

spędzić

Połączenia

przepędzić ileś godzin, dni

Cytaty

	[...] Żeby życie przepędzić w kościele, został braciszkiem. źródło: NKJP: Zbigniew Mikołejko: Żywoty świętych poprawione, 2000
	[...] Może Bóg zsyła mi kogoś, z kim będę mógł przepędzić parę wieczorów na rozmowie. Nudzę się. źródło: NKJP: Tomasz Piątek: Błogosławiony wiek, 2006
	Inni, przepędziwszy dzień na rozmowach, kładli się w cieniu. źródło: NKJP: Maciej Kuczyński: Atlantyda, wyspa ognia, 1967
	Otóż tak przepędziłem ranek pierwszego dnia Wielkanocy [...]. źródło: NKJP: Julusz Słowacki: Baby w rzędy, Gazeta Wyborcza, 1994-04-02

Składnia

	+	przepędzić	+	CO + (GDZIE)
	+	przepędzić	+	CO + (na CZYM)

Data ostatniej modyfikacji: 08.09.2019