UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

dominować

Chronologizacja

1811, Gazeta Korrespondenta Warszawskiego y Zagranicznego nr 78, polona.pl

Pochodzenie

łac. domināri

Definicja

książk.

przewyższać pod względem znaczenia, siły, wielkości lub ilości

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

dominować nad miastem, okolicą, otoczeniem, światem, uczuciami; nad mężczyznami, partnerem, rywalami
dominować w branży, doktrynie, dyskusji, jakiejś dziedzinie; w gospodarce, przemyśle; w mediach, orzecznictwie, polityce, psychologii; w piśmiennictwie, poezji, prasie; w Europie, Polsce, Unii Europejskiej, USA...; w kraju, społeczeństwie, świecie; w krajobrazie; w komórkach; w grupie, spółce; w życiu; w jakichś latach
dominujący akcent, kolor; czynnik, element, motyw, kierunek, trend; gatunek, podmiot; gracz; język, narząd; nastrój; sposób, stan, styl, system; temat; udział; wpływ; dominująca cecha; barwa, forma, część, grupa, kategoria, strategia, tendencja; postać; religia; rola, siłą; dominujące tło; uczucie; źródło; dominujące ubezpieczenia

Cytaty

	Monumentalna sylweta gotyckiego kościoła, dominując wyraźnie nad miastem, przypomina wielkość i majestat Boga. źródło: NKJP: Daniel Olszewski: Dzieje chrześcijaństwa w zarysie, 1996
	Dopingowani przez ponad tysiąc osób Polacy nie mieli większych kłopotów z wygraniem trzech setów. Dominowali nad rywalami wzrostem. źródło: NKJP: Ireneusz Klimczak: Siatkówka. Eliminacje mistrzostw Europy, Gazeta Wyborcza, 1997-04-24
	Jako terytorialnie większa i zasobniejsza w ludzi i bogactwa Syria zwykle dominowała nad Izraelem, chociaż nigdy na dłużej nie zdołała go od siebie uzależnić. źródło: NKJP: Jan Gać: Ziemia Święta Kulturowy przewodnik śladami Jezusa, 2009
	Wśród drzew zakopiańskich zdecydowanie dominuje świerk oraz jesion, wykorzystywany od stuleci w celach gospodarczych. źródło: NKJP: Maciej Pinkwart: Zakopane i Tatry: przewodnik, 1995
	Język i mundury zaborców dominowały na ulicach naszych miast, prawa były dla nas wydawane w języku zaborców, nie wolno było posługiwać się ojczystym językiem w urzędach i sądach, dzieci były karane za rozmawianie w szkole po polsku. źródło: NKJP: o. Jacek Salij: Patriotyzm dzisiaj (cz. 3), Wychowawca nr 165 , 2006-09
	Gdybyś [...] nie miał wiary we własne siły, gdybyś czuł się tłumiony lub dominowany przez partnera – zastanów się i pomyśl – dlaczego tak się dzieje? źródło: NKJP: EHWAZ, Trybuna Śląska, 2001-08-22

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	dominuję	dominujemy
2 os.	dominujesz	dominujecie
3 os.	dominuje	dominują

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dominowałem +(e)m dominował	dominowałam +(e)m dominowała	dominowałom +(e)m dominowało	dominowaliśmy +(e)śmy dominowali	dominowałyśmy +(e)śmy dominowały
2 os.	dominowałeś +(e)ś dominował	dominowałaś +(e)ś dominowała	dominowałoś +(e)ś dominowało	dominowaliście +(e)ście dominowali	dominowałyście +(e)ście dominowały
3 os.	dominował	dominowała	dominowało	dominowali	dominowały

bezosobnik: dominowano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę dominował będę dominować	będę dominowała będę dominować	będę dominowało będę dominować	będziemy dominowali będziemy dominować	będziemy dominowały będziemy dominować
2 os.	będziesz dominował będziesz dominować	będziesz dominowała będziesz dominować	będziesz dominowało będziesz dominować	będziecie dominowali będziecie dominować	będziecie dominowały będziecie dominować
3 os.	będzie dominował będzie dominować	będzie dominowała będzie dominować	będzie dominowało będzie dominować	będą dominowali będą dominować	będą dominowały będą dominować

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		dominujmy
2 os.	dominuj	dominujcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	dominowałbym bym dominował	dominowałabym bym dominowała	dominowałobym bym dominowało	dominowalibyśmy byśmy dominowali	dominowałybyśmy byśmy dominowały
2 os.	dominowałbyś byś dominował	dominowałabyś byś dominowała	dominowałobyś byś dominowało	dominowalibyście byście dominowali	dominowałybyście byście dominowały
3 os.	dominowałby by dominował	dominowałaby by dominowała	dominowałoby by dominowało	dominowaliby by dominowali	dominowałyby by dominowały

bezosobnik: dominowano by

bezokolicznik: dominować

imiesłów przysłówkowy współczesny: dominując

gerundium: dominowanie

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	dominowanie	dominowania
D.	dominowania	dominowań
C.	dominowaniu	dominowaniom
B.	dominowanie	dominowania
N.	dominowaniem	dominowaniami
Ms.	dominowaniu	dominowaniach
W.	dominowanie	dominowania

imiesłów przymiotnikowy czynny: dominujący

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dominujący	dominujący	dominujący	dominujące	dominująca
D.	dominującego	dominującego	dominującego	dominującego	dominującej
C.	dominującemu	dominującemu	dominującemu	dominującemu	dominującej
B.	dominującego	dominującego	dominujący	dominujące	dominującą
N.	dominującym	dominującym	dominującym	dominującym	dominującą
Ms.	dominującym	dominującym	dominującym	dominującym	dominującej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dominujący	dominujący	dominujące	dominujące
D.	dominujących	dominujących	dominujących	dominujących
C.	dominującym	dominującym	dominującym	dominującym
B.	dominujących	dominujących	dominujących	dominujące
N.	dominującymi	dominującymi	dominującymi	dominującymi
Ms.	dominujących	dominujących	dominujących	dominujących

imiesłów przymiotnikowy bierny: dominowany

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	dominowany	dominowany	dominowany	dominowane	dominowana
D.	dominowanego	dominowanego	dominowanego	dominowanego	dominowanej
C.	dominowanemu	dominowanemu	dominowanemu	dominowanemu	dominowanej
B.	dominowanego	dominowanego	dominowany	dominowane	dominowaną
N.	dominowanym	dominowanym	dominowanym	dominowanym	dominowaną
Ms.	dominowanym	dominowanym	dominowanym	dominowanym	dominowanej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	dominowani	dominowani	dominowane	dominowane
D.	dominowanych	dominowanych	dominowanych	dominowanych
C.	dominowanym	dominowanym	dominowanym	dominowanym
B.	dominowanych	dominowanych	dominowanych	dominowane
N.	dominowanymi	dominowanymi	dominowanymi	dominowanymi
Ms.	dominowanych	dominowanych	dominowanych	dominowanych

odpowiednik aspektowy: zdominować

Składnia

+	dominować	+	nad KIM/CZYM
+	dominować	+	GDZIE
+	dominować	+	KOGO/CO

Informacja normatywna

Uznawane za niepoprawne w znaczeniu 'wygrywać w jakiejś rywalizacji', np.: W biegach krótkodystansowych dominowali Amerykanie oraz 'podporządkowywać sobie kogoś, coś, zniewalać', np.: Była ona osobą drapieżną, dominującą swoim egocentryzmem współlokatorkę

Data ostatniej modyfikacji: 21.03.2025