UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

napuścić

Chronologizacja

1534, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	napuszczę	napuścimy
2 os.	napuścisz	napuścicie
3 os.	napuści	napuszczą

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napuściłem +(e)m napuścił	napuściłam +(e)m napuściła	napuściłom +(e)m napuściło	napuściliśmy +(e)śmy napuścili	napuściłyśmy +(e)śmy napuściły
2 os.	napuściłeś +(e)ś napuścił	napuściłaś +(e)ś napuściła	napuściłoś +(e)ś napuściło	napuściliście +(e)ście napuścili	napuściłyście +(e)ście napuściły
3 os.	napuścił	napuściła	napuściło	napuścili	napuściły

bezosobnik: napuszczono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		napuśćmy
2 os.	napuść	napuśćcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	napuściłbym bym napuścił	napuściłabym bym napuściła	napuściłobym bym napuściło	napuścilibyśmy byśmy napuścili	napuściłybyśmy byśmy napuściły
2 os.	napuściłbyś byś napuścił	napuściłabyś byś napuściła	napuściłobyś byś napuściło	napuścilibyście byście napuścili	napuściłybyście byście napuściły
3 os.	napuściłby by napuścił	napuściłaby by napuściła	napuściłoby by napuściło	napuściliby by napuścili	napuściłyby by napuściły

bezosobnik: napuszczono by

bezokolicznik: napuścić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: napuściwszy

gerundium: napuszczenie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	napuszczenie	napuszczenia
D.	napuszczenia	napuszczeń
C.	napuszczeniu	napuszczeniom
B.	napuszczenie	napuszczenia
N.	napuszczeniem	napuszczeniami
Ms.	napuszczeniu	napuszczeniach
W.	napuszczenie	napuszczenia

imiesłów przymiotnikowy bierny: napuszczony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	napuszczony	napuszczony	napuszczony	napuszczone	napuszczona
D.	napuszczonego	napuszczonego	napuszczonego	napuszczonego	napuszczonej
C.	napuszczonemu	napuszczonemu	napuszczonemu	napuszczonemu	napuszczonej
B.	napuszczonego	napuszczonego	napuszczony	napuszczone	napuszczoną
N.	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym	napuszczoną
Ms.	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	napuszczeni	napuszczeni	napuszczone	napuszczone
D.	napuszczonych	napuszczonych	napuszczonych	napuszczonych
C.	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym	napuszczonym
B.	napuszczonych	napuszczonych	napuszczonych	napuszczone
N.	napuszczonymi	napuszczonymi	napuszczonymi	napuszczonymi
Ms.	napuszczonych	napuszczonych	napuszczonych	napuszczonych

odpowiednik aspektowy: napuszczać

Pochodzenie

Zob. puścić

1. wody do wanny

Definicja

sprawić, że coś dostanie się do wnętrza czegoś

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek

Relacje znaczeniowe

antonimy:

spuścić, wypuścić

Połączenia

napuścić wodę, wody
napuścić do wanny

Cytaty

	Tradycyjną wannę, do której najpierw trzeba napuścić wody, potem moczyć się jeszcze jakiś czas w wodzie zabrudzonej własnym brudem, zastępują gotowe do natychmiastowego użycia kabiny natryskowe. źródło: NKJP: Ireneusz Krzysztof Szmidt: Moda w meblach, Arsenał Gorzowski, nr 7/8, 1998
	To ja wylałem atrament w gabinecie, to ja podziurawiłem poduszki, to ja napuściłem sadzy do sypialni! I co mi zrobicie? źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946
	Napuszczenie wody do basenu spowodowało, że rolkarze nie wykazują już zainteresowania tym miejscem. źródło: NKJP: (JOD): Sucha fontanna, Gazeta Poznańska, 2003-05-08
	Cieszyły się, bo ratownik powiedział, że jak będą grzeczne, to im napuści wody... Okazało się, że basen jest suchy, bo wypełniono go kolorowymi piłeczkami. źródło: NKJP: (jar): Hamburger zamiast modrej kapusty, Trybuna Śląska, 2002-05-11
	Wszedł nagi do wanny, nie napuściwszy wody. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Głowa Minotaura, 2009

Składnia

	+	napuścić	+	CO/CZEGO + (do CZEGO)
	+	napuścić	+	CZEGO + (KOMU)

2. oponę smarem

Definicja

nałożyć coś na powierzchnię czegoś tak, aby wsiąkło w to lub dokładnie pokryło to

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Cytaty

Ślizgi nart trzeba najpierw wyjałowić [...], a potem napuścić smarem.

źródło: NKJP: Krzysztof Bąk: Sprawdź, posmaruj, naostrz, Trybuna Śląska, 2002-11-30

[...] Napuścił kroplomierzem do wszystkich zawiasów kropli oleju rycynowego.

źródło: NKJP: Jan Brzechwa: Akademia pana Kleksa, 1946

Przednią, lewą oponę trzeba grubo nasmołować i napuścić smaru w osie.

źródło: NKJP: Bogdan Wojdowski: Chleb rzucony umarłym, 1971

Składnia

	+	napuścić	+	CO + CZYM
	+	napuścić	+	CO/CZEGO + (CZYM) + w CO/do CZEGO

3. poszczuć psami

Definicja

pot.

zachęcić jakieś zwierzę, żeby zaatakowało kogoś lub coś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt

Relacje znaczeniowe

synonimy:

poszczuć

Cytaty

	Napakował mi kiełbasy do plecaka i napuścił na mnie bernardyny. źródło: NKJP: Dagmara Półtorak: Tak trudno być mną!, 2010
	Kundla na dziecko napuści. źródło: NKJP: Internet
	[...] Psa dzikiego napuścił na pewnego kacyka [...]. źródło: NKJP: Adam Elbanowski: Nowe królestwo Grenady. Historia naturalna, obyczajowa i domniemana, 2006
	- A czy wiesz, że ta zabawka ma dwa razy silniejszy uścisk szczęki niż wilczur i doberman? Że w nielegalnych walkach, napuszczony na rysia po prostu miażdży mu głowę? źródło: NKJP: Kazimierz Kaz Ostaszewicz: Południowy wiatr Arizony, 2006
	Napuściłem już psy gończe. źródło: NKJP: Internet

Składnia

napuścić

KOGO/CO + na KOGO/CO

4. podjudzić kogoś

Definicja

pot.

działając podstępnie, sprawić, że ktoś zrobi coś, co postawi go w niekorzystnej sytuacji lub zwróci się przeciw komuś

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Relacje znaczeniowe

	synonimy:	podpuścić, podżegnąć
	hiperonimy:	sprowokować

Cytaty

Czy będzie się starał, żebym wróciła. Napuści na mnie swoich i moich rodziców?

źródło: NKJP: Ewa Siarkiewicz: Kuźnia na rozdrożu, 2008

Zrobił się wrzask. Złodziej... złodziej... Napuścili na mnie policję.

źródło: NKJP: Piotr Niklewicz: Niezwykła kariera Antoniego K., 2006

Chyba, że młodzież w domu napuszczę, żeby zrobili sms-owy łańcuszek.

źródło: NKJP: Internet

Składnia

	+	napuścić	+	KOGO + na KOGO/CO
	+	napuścić	+	KOGO + żeby ZDANIE

Data ostatniej modyfikacji: 23.02.2016