Chronologizacja
Odmiana
część mowy: czasownik
aspekt: niedokonany
Tryb oznajmujący
Czas teraźniejszy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
1 os. |
napuszczam |
napuszczamy |
|||
2 os. |
napuszczasz |
napuszczacie |
|||
3 os. |
napuszcza |
napuszczają |
Czas przeszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
napuszczałem +(e)m napuszczał |
napuszczałam +(e)m napuszczała |
napuszczałom +(e)m napuszczało |
napuszczaliśmy +(e)śmy napuszczali |
napuszczałyśmy +(e)śmy napuszczały |
2 os. |
napuszczałeś +(e)ś napuszczał |
napuszczałaś +(e)ś napuszczała |
napuszczałoś +(e)ś napuszczało |
napuszczaliście +(e)ście napuszczali |
napuszczałyście +(e)ście napuszczały |
3 os. |
napuszczał |
napuszczała |
napuszczało |
napuszczali |
napuszczały |
bezosobnik: napuszczano
Czas przyszły
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
będę napuszczał będę napuszczać |
będę napuszczała będę napuszczać |
będę napuszczało będę napuszczać |
będziemy napuszczali będziemy napuszczać |
będziemy napuszczały będziemy napuszczać |
2 os. |
będziesz napuszczał będziesz napuszczać |
będziesz napuszczała będziesz napuszczać |
będziesz napuszczało będziesz napuszczać |
będziecie napuszczali będziecie napuszczać |
będziecie napuszczały będziecie napuszczać |
3 os. |
będzie napuszczał będzie napuszczać |
będzie napuszczała będzie napuszczać |
będzie napuszczało będzie napuszczać |
będą napuszczali będą napuszczać |
będą napuszczały będą napuszczać |
Tryb rozkazujący
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
1 os. |
napuszczajmy |
|
2 os. |
napuszczaj |
napuszczajcie |
Tryb warunkowy
liczba pojedyncza | liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|---|
m | ż | n | mo | -mo | |
1 os. |
napuszczałbym bym napuszczał |
napuszczałabym bym napuszczała |
napuszczałobym bym napuszczało |
napuszczalibyśmy byśmy napuszczali |
napuszczałybyśmy byśmy napuszczały |
2 os. |
napuszczałbyś byś napuszczał |
napuszczałabyś byś napuszczała |
napuszczałobyś byś napuszczało |
napuszczalibyście byście napuszczali |
napuszczałybyście byście napuszczały |
3 os. |
napuszczałby by napuszczał |
napuszczałaby by napuszczała |
napuszczałoby by napuszczało |
napuszczaliby by napuszczali |
napuszczałyby by napuszczały |
bezosobnik: napuszczano by
bezokolicznik: napuszczać
imiesłów przysłówkowy współczesny:
napuszczając
gerundium: napuszczanie
rodzaj gramatyczny: ndk
liczba pojedyncza | liczba mnoga | |
---|---|---|
M. | napuszczanie |
napuszczania |
D. | napuszczania |
napuszczań |
C. | napuszczaniu |
napuszczaniom |
B. | napuszczanie |
napuszczania |
N. | napuszczaniem |
napuszczaniami |
Ms. | napuszczaniu |
napuszczaniach |
W. | napuszczanie |
napuszczania |
imiesłów przymiotnikowy czynny: napuszczający
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | napuszczający |
napuszczający |
napuszczający |
napuszczające |
napuszczająca |
D. | napuszczającego |
napuszczającego |
napuszczającego |
napuszczającego |
napuszczającej |
C. | napuszczającemu |
napuszczającemu |
napuszczającemu |
napuszczającemu |
napuszczającej |
B. | napuszczającego |
napuszczającego |
napuszczający |
napuszczające |
napuszczającą |
N. | napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającą |
Ms. | napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | napuszczający |
napuszczający |
napuszczające |
napuszczające |
D. | napuszczających |
napuszczających |
napuszczających |
napuszczających |
C. | napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
napuszczającym |
B. | napuszczających |
napuszczających |
napuszczających |
napuszczające |
N. | napuszczającymi |
napuszczającymi |
napuszczającymi |
napuszczającymi |
Ms. | napuszczających |
napuszczających |
napuszczających |
napuszczających |
imiesłów przymiotnikowy bierny: napuszczany
liczba pojedyncza | |||||
---|---|---|---|---|---|
m1 | m2 | m3 | n1, n2 | ż | |
M. | napuszczany |
napuszczany |
napuszczany |
napuszczane |
napuszczana |
D. | napuszczanego |
napuszczanego |
napuszczanego |
napuszczanego |
napuszczanej |
C. | napuszczanemu |
napuszczanemu |
napuszczanemu |
napuszczanemu |
napuszczanej |
B. | napuszczanego |
napuszczanego |
napuszczany |
napuszczane |
napuszczaną |
N. | napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczaną |
Ms. | napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanej |
liczba mnoga | ||||
---|---|---|---|---|
p1 | m1 ndepr | m1 depr | pozostałe | |
M. | napuszczani |
napuszczani |
napuszczane |
napuszczane |
D. | napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczanych |
C. | napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
napuszczanym |
B. | napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczane |
N. | napuszczanymi |
napuszczanymi |
napuszczanymi |
napuszczanymi |
Ms. | napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczanych |
napuszczanych |
odpowiednik aspektowy: napuścić
Pochodzenie
Zob. puścić
1. wodę do basenu
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii ruch i spoczynek
Relacje znaczeniowe
antonimy: | spuszczać, wypuszczać |
Połączenia
- napuszczać wody
- napuszczać do wanny
Cytaty
– Za kilka dni zaczniemy napuszczać wodę do basenów. źródło: NKJP: (ZB): Sezon za chwilę, Słowo Polskie. Gazeta Wrocławska, 2005-06-15 |
|
Napuszcza wody do wanny i skądś wie, wie z całą pewnością, że kiedy wyjdzie, Antek będzie już spał. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski, Linia nocna, 2002-05 |
|
Urzędnicy zapowiadali, że napuszczanie wody do zbiornika zacznie się w poniedziałek. źródło: NKJP: (PIJ): Staw...już pełny!, Express Ilustrowany, 2003-09-13 |
|
W jaskini było bardzo zimno [...]. Powietrze wokół mnie powoli gęstniało, a po pewnym czasie stało się wręcz duszące! Czyżby napuszczali jakiegoś gazu? źródło: NKJP: Marta Tomaszewska: Podróż do krainy om. Opowieść hipotetyczna, 1974 |
|
W domu półtoraroczniak poczuł się jako tako, ale akurat pięciolatkowi i trzylatkowi coś zaszkodziło, jak to dzieciakom i bez przerwy latali do wygódki, napuszczając zimna, na co ojciec poskręcany skarżył się po cichu, dziadek lżył i urągał, a matka obcierała łzy. źródło: NKJP: Janusz Głowacki: Rose Café i inne opowieści, 1997 |
Składnia
+ | napuszczać | + |
CO/CZEGO +
(do CZEGO)
|
2. oczy kroplami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy
Relacje znaczeniowe
synonimy: | nasycać |
Połączenia
- napuszczać buty
Cytaty
[...] Czesiek Różycki ze wspomnianym Dziunkiem Ogonowskim napuszczali ropą ogrodzenie i wyglądali jak nieboskie stworzenia. źródło: NKJP: (E): Ryby śpiewały nad Klimkówką, Gazeta Krakowska, 2006-09-12 |
|
„Foki” przed sezonem zimowym konserwowano, napuszczając je tłuszczem, aby zeschnięta skóra nie pękała. źródło: NKJP: Kazimierz Bronisław Chojnacki, Małgorzata Orlewicz-Musiał: Rozwój sprzętu, techniki jazdy oraz stylów narciarskich w Polsce od telemarku do carvingu, 2005 |
|
Na krwawe oczy - weź soku rucianego, wpuść w niego trochę miodu przaśnego i octu, przecedź przez serwetę i napuszczaj tym oczy [...]. źródło: NKJP: (X): Lekarstwa domowe, Nowiny Raciborskie, 2005-01-25 |
|
Belki, z których zbudowany był dom, napuszczane były oliwą. źródło: NKJP: Zofia Sitarz: Dom ze wspomnień, Gazeta Krakowska, 2006-06-06 |
Składnia
+ | napuszczać | + |
CO +
CZYM
|
|
+ | napuszczać | + |
CO +
w CO/do CZEGO
|
3. szczuć psami
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt hodowla i opieka nad zwierzętami; człowiek wobec zwierząt
Relacje znaczeniowe
synonimy: | szczuć |
Cytaty
- Nie twoja sprawa, dziadu! Bezczelny frajerze! Najpierw napuszczasz na mnie psa, a potem mówisz, że to moja wina! źródło: NKJP: Dariusz Chętkowski z uczniami: Ostatni weekend, 2007 |
|
Napuszczanie zwierząt na siebie, żeby walczyły, czy to psy czy koguty, to nieludzkie praktyki! źródło: NKJP: Internet |
|
Jeszcze nie jest nauczony polowania. Nie atakuje, bo nie był napuszczany na zwierzynę. źródło: NKJP: (X): „Totem” na Wawelu, Dziennik Polski, 1998-02-04 |
|
Rozzłościłem się i biegam po wsi. A oni się przede mną kryją i jeszcze matki z kijem napuszczają. źródło: NKJP: Edmund Niziurski: Księga urwisów, 1954 |
Składnia
+ | napuszczać | + |
KOGO/CO +
na KOGO/CO
|
4. podjudzać kogoś
Definicja
Kwalifikacja tematyczna
CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Relacje międzyludzkie określenia relacji międzyludzkich
CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie
Relacje znaczeniowe
synonimy: | podpuszczać, podżegać | |
hiperonimy: | prowokować |
Cytaty
Zaczęto nas w perfidny sposób dzielić, napuszczać jednych na drugich, bo jedność leśnej braci była solą w oku kolejnych władz. źródło: NKJP: Jerzy Michał Stachurski: Listy do redakcji, Las Polski, 2009-09-16 |
|
Pamiętasz, jak w szkole koledzy napuszczali mnie na nauczycieli, żebym zadawała krępujące pytania? źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997 |
|
A te nastolatki, które napuszczają rówieśników do atakowania innych, słabszych. Czy to nie okrutne? źródło: NKJP: Ryszarda Wojciechowska: Trzeba żyć i kochać każdą sekundę..., Gazeta Krakowska, 2007-06-15 |
|
I jeszcze bandytów napuszcza, żeby porwali, rozebrali i gołego pod kościołem wypuścili! źródło: NKJP: Edward Redliński: Szczurojorczycy, 1994 |
|
[...] Myślę, że to Staszek go napuszczał, żeby mnie zmiękczył, bo oni są blisko ze sobą [...]. źródło: NKJP: Rafał A Ziemkiewicz: Żywina, 2008 |
Składnia
+ | napuszczać | + |
KOGO +
na KOGO/CO
|
|
+ | napuszczać | + |
KOGO +
do CZEGO
|
|
+ | napuszczać | + |
KOGO +
żeby ZDANIE
|