UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

zwycięski

Chronologizacja

XVI w., SPXVI
Na podstawie indeksu haseł

Odmiana

część mowy: przymiotnik


Stopień równy

liczba pojedyncza
m1 m2 m3 n1, n2 ż
M. zwycięski
zwycięski
zwycięski
zwycięskie
zwycięska
D. zwycięskiego
zwycięskiego
zwycięskiego
zwycięskiego
zwycięskiej
C. zwycięskiemu
zwycięskiemu
zwycięskiemu
zwycięskiemu
zwycięskiej
B. zwycięskiego
zwycięskiego
zwycięski
zwycięskie
zwycięską
N. zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
zwycięską
Ms. zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
zwycięskiej
W. zwycięski
zwycięski
zwycięski
zwycięskie
zwycięska
liczba mnoga
p1 m1 ndepr m1 depr pozostałe
M. zwycięscy
zwycięscy
zwycięskie
zwycięskie
D. zwycięskich
zwycięskich
zwycięskich
zwycięskich
C. zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
zwycięskim
B. zwycięskich
zwycięskich
zwycięskich
zwycięskie
N. zwycięskimi
zwycięskimi
zwycięskimi
zwycięskimi
Ms. zwycięskich
zwycięskich
zwycięskich
zwycięskich
W. zwycięscy
zwycięscy
zwycięskie
zwycięskie

Pochodzenie

Zob. zwyciężyć

1.a przywódca

Definicja

taki, który osiągnął pomyślny wynik w jakiejś walce bądź rywalizacji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Relacje znaczeniowe

antonimy:  przegrany

Połączenia

  • zwycięski dowódca, kandydat, król, oddział, przywódca, rywal, skład, team, tłum, zawodnik, zespół; zwycięska armia, drużyna, ekipa, firma, grupa, klasa, koalicja, para, partia, szkoła, sztafeta, załoga; zwycięskie państwo, ugrupowanie
  • zwycięski w wojnie, w wyborach
  • silny i zwycięski

Cytaty

[...] żyjący w XIII wieku wnuk okrutnego Czyngis-chana zasłynął jako wódz zwycięskiej armii, która zakończyła sukcesem podbój Chin.

źródło: NKJP: Jan Tomkowski: Ciemne skrzydła Ikara. Eseje o rozpaczy, 2009

1500 złotych to główna nagroda, którą otrzyma każdy pracownik zwycięskiego oddziału w konkursie na najbezpieczniej pracujący oddział kopalni Polkowice-Sieroszowice.

źródło: NKJP: Andrzej Lech: Zostały testy dla liderów, Gazeta Wrocławska, 2002-01-07

Po przejechaniu czwartego dużego okrążenia w walce o miejsca na podium liczyła się już tylko zwycięska czwórka zawodników, która z okrążenia na okrążenie zwiększała swoją przewagę nad resztą peletonu.

źródło: NKJP: Małgorzata Targosz: Zawrotna prędkość, Gazeta Krakowska, 2006-08-14

- Pierwszy raz ciastkarze i piekarze brali udział w takim konkursie i od razu zajęli tak wysokie pozycje - chwali swych uczniów dyrektor. [...] Zwycięscy uczniowie otrzymali, oprócz dyplomów, wiele nagród od sponsorów.

źródło: NKJP: (A.O.): Wypieki nie tylko na twarzach, Dziennik Bałtycki, 1999-01-16

1.b pojedynek

Definicja

właściwy komuś, kto osiągnął pomyślny wynik w jakiejś walce bądź rywalizacji

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii jakość i intensywność

Połączenia

  • zwycięski baraż, bieg, bój, finał, gol, marsz, mecz, pojedynek, set, turniej, wyścig, zryw; projekt; zwycięska bitwa, kampania, potyczka, rewolucja, walka, wyprawa; bramka, passa, praca; zwycięskie powstanie, spotkanie; zakończenie czegoś
  • zwycięski dla drużyny, dla gospodarzy, dla gości, dla wojsk

Cytaty

Argentyńczycy wygrali 4:3, ale zwycięską bramkę zdobyli dopiero w ostatniej minucie.

źródło: NKJP: V Intercup w hokeju na trawie, Gazeta Wyborcza, 1993-08-20

Liczył też na to, że zwycięska wojna przeciwko odwiecznemu wrogowi raz jeszcze doprowadzi do zjednoczenia szwedzkiej szlachty wokół tronu jej władcy [...].

źródło: NKJP: Zbigniew Anusik: Dyplomacja szwedzka wobec kryzysu monarchii we Francji w latach 1787-1792, 2000

[...] wykazał szczególną zdolność organizacyjną i bojową, staczając z Niemcami zwycięskie walki, i w krótkim czasie zorganizował armię, której zasługą było wyzwolenie Wielkopolski [...].

źródło: NKJP: Roman Winiarek: Józef Dowbor-Muścicki (1867-1937), Tygodnik Regionalny „Gazeta Częstochowska”, 2001-06-21

[...] zostaje trafiony po raz drugi, znowu pada na pokład i umiera. Wśród nieprzyjaciół wybucha zwycięski, pełen radości okrzyk; z ich okrętów słychać wyzwiska nie do powtórzenia.

źródło: NKJP: Wincenty Łaszewski: Krzyk Eucharystii, czyli o cudach, które potwierdzają Cud, 2006

2.a człowiek pokonujący trudności

Definicja

książk. 
taki, który poradził sobie z czymś, co stanowiło trudność lub było jej źródłem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Cytaty

[...] dał się ustawić przed aparatem w butnej pozie zwycięskiego wędrowca.

źródło: NKJP: Monika Piątkowska: Krakowska żałoba, 2006

Mogłaś stwarzać do woli korzystną dla siebie atmosferę niepewności, tajemniczości, wahania, i pod każdą osłoną albo dobrać sobie kostium, który osobnikowi podobałby się najbardziej, i tym uwięzić go do reszty, albo też wycofać się bezpiecznie, niczego nie ryzykując, pozostawiając go w żalu i obłędzie. Do ostatniej chwili kroczyłaś zwycięska, bezpieczna, swobodna.

źródło: NKJP: Sławomir Mrożek: Tango, 1964

2.b wyraz twarzy

Definicja

książk. 
świadczący o tym, że ktoś poradził sobie z czymś, co stanowiło trudność lub było jej źródłem

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Ocena i wartościowanie wola, postawy, nastawienie człowieka wobec świata i życia

Połączenia

  • zwycięska mina

Cytaty

Poetyka Staffa, najogólniej i najprościej biorąc, była zwycięską w jego osobistym doświadczeniu próbą przezwyciężenia symbolizmu [...].

źródło: NKJP: Kazimierz Wyka: Rzecz wyobraźni, 1959

[...] ty siedzisz przed lustrem w ślubnym kapelusiku [...] i stroisz miny raz wesołe i kpiarskie, raz gorzkie lub złe. Przeważają zwycięskie, dumne, szczęśliwe miny panny młodej.

źródło: NKJP:

Wchodzę w ten świat moich nowych przyjaciół, w zupełnie nową atmosferę intelektualną, beztroskiej pewności siebie, zwycięskiego optymizmu i zmysłowej radości życia.

źródło: NKJP: Józef Czapski: Patrząc, 1996

Mam tu na myśli utopię awangardy, tradycję zwycięskiego eksperymentu i wyzwolenia naturalnych twórczych zdolności [...].

źródło: NKJP: Alina Brodzka, Lidia Burska (red.): Sporne sprawy polskiej literatury współczesnej, 1998

Data ostatniej modyfikacji: 25.09.2018
Copyright© Instytut Języka Polskiego PAN
Open toolbar

Menu dostępności

  • Powiększ tekst

  • Zmniejsz tekst

  • Wysoki kontrast

  • Resetuj