UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

mrugać

Chronologizacja

1549, SPXVI

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: niedokonany

Tryb oznajmujący

Czas teraźniejszy

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	mrugam	mrugamy
2 os.	mrugasz	mrugacie
3 os.	mruga	mrugają

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mrugałem +(e)m mrugał	mrugałam +(e)m mrugała	mrugałom +(e)m mrugało	mrugaliśmy +(e)śmy mrugali	mrugałyśmy +(e)śmy mrugały
2 os.	mrugałeś +(e)ś mrugał	mrugałaś +(e)ś mrugała	mrugałoś +(e)ś mrugało	mrugaliście +(e)ście mrugali	mrugałyście +(e)ście mrugały
3 os.	mrugał	mrugała	mrugało	mrugali	mrugały

bezosobnik: mrugano

Czas przyszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	będę mrugał będę mrugać	będę mrugała będę mrugać	będę mrugało będę mrugać	będziemy mrugali będziemy mrugać	będziemy mrugały będziemy mrugać
2 os.	będziesz mrugał będziesz mrugać	będziesz mrugała będziesz mrugać	będziesz mrugało będziesz mrugać	będziecie mrugali będziecie mrugać	będziecie mrugały będziecie mrugać
3 os.	będzie mrugał będzie mrugać	będzie mrugała będzie mrugać	będzie mrugało będzie mrugać	będą mrugali będą mrugać	będą mrugały będą mrugać

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		mrugajmy
2 os.	mrugaj	mrugajcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	mrugałbym bym mrugał	mrugałabym bym mrugała	mrugałobym bym mrugało	mrugalibyśmy byśmy mrugali	mrugałybyśmy byśmy mrugały
2 os.	mrugałbyś byś mrugał	mrugałabyś byś mrugała	mrugałobyś byś mrugało	mrugalibyście byście mrugali	mrugałybyście byście mrugały
3 os.	mrugałby by mrugał	mrugałaby by mrugała	mrugałoby by mrugało	mrugaliby by mrugali	mrugałyby by mrugały

bezosobnik: mrugano by

bezokolicznik: mrugać

imiesłów przysłówkowy współczesny: mrugając

gerundium: mruganie

rodzaj gramatyczny: ndk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	mruganie	mrugania
D.	mrugania	mrugań
C.	mruganiu	mruganiom
B.	mruganie	mrugania
N.	mruganiem	mruganiami
Ms.	mruganiu	mruganiach
W.	mruganie	mrugania

imiesłów przymiotnikowy czynny: mrugający

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	mrugający	mrugający	mrugający	mrugające	mrugająca
D.	mrugającego	mrugającego	mrugającego	mrugającego	mrugającej
C.	mrugającemu	mrugającemu	mrugającemu	mrugającemu	mrugającej
B.	mrugającego	mrugającego	mrugający	mrugające	mrugającą
N.	mrugającym	mrugającym	mrugającym	mrugającym	mrugającą
Ms.	mrugającym	mrugającym	mrugającym	mrugającym	mrugającej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	mrugający	mrugający	mrugające	mrugające
D.	mrugających	mrugających	mrugających	mrugających
C.	mrugającym	mrugającym	mrugającym	mrugającym
B.	mrugających	mrugających	mrugających	mrugające
N.	mrugającymi	mrugającymi	mrugającymi	mrugającymi
Ms.	mrugających	mrugających	mrugających	mrugających

odpowiednik aspektowy: mrugnąć

Pochodzenie

psł. *mr̥gati 'poruszać czymś szybko; poruszać powiekami, oczami, mrugać'

1. powiekami

Definicja

poruszać szybko powiekami lub powieką

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Budowa i funkcjonowanie ciała ludzkiego czynności i stany fizjologiczne

CZŁOWIEK I PRZYRODA Świat zwierząt zwyczaje i zachowania zwierząt

Połączenia

mrugać oczami, okiem, powiekami, zaspanymi oczami
mrugać ze zdziwienia
mrugać figlarnie, łobuzersko, nerwowo, porozumiewawczo, szelmowsko, zachęcająco, zalotnie, znacząco

Cytaty

	Wiktor zaczął mrugać powiekami, żeby przyzwyczaić oczy do mroku. źródło: NKJP: Zygmunt Miłoszewski: Domofon, 2005
	Spojrzał na psa, który opierał spokojnie łeb na swych wyprostowanych przednich łapach i mrugał rozespanymi oczami. źródło: NKJP: Marek Krajewski: Widma w mieście Breslau, 2005
	Sandra dojada trzeciego pączka i patrzy na nich, mrugając oczami ze zdziwienia. źródło: NKJP: Witold Horwath: Ultra Montana, 2005
	Ilse spojrzała pytająco na męża: mrugał do niej, uśmiechając się głupio, jak kiepski aktor, próbujący na scenie skłonić partnerkę, żeby podrzuciła mu tekst. źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003
	Z oddali mrugał na mnie porozumiewawczo. źródło: NKJP: Jerzy Stawiński: Piszczyk, 1997

Składnia

mrugać

CZYM + (do KOGO) | (na KOGO)

2. o latarni

Definicja

świecić krótkim, przerywanym światłem lub jaśniej i ciemniej na przemian

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Relacje znaczeniowe

synonimy:

migotać

Połączenia

ekran, jarzeniówka, latarnia, neon, światło, żarówka mruga; gwiazdy mrugają

Cytaty

	Gdy dojeżdżał do przejazdu kolejowego – mrugały czerwone światła, ramiona rogatek zaczęły się opuszczać. źródło: NKJP: Jakby zbliżał się anioł śmierci..., Tygodnik Ciechanowski, 2006-01-01
	Z daleka mrugały światła głównej ulicy, stary śnieg leżał w brudnych stertach. źródło: NKJP: Grażyna Plebanek: Przystupa, 2007
	W ciemnej dali mrugała białym okiem latarnia morska i grzbiety długich zwałów wodnych mżyły jak próchno rozdmuchiwane powiewem. źródło: NKJP: Wojciech Żukrowski: Kamienne tablice, 1966
	Do wieczora siedzimy z Klocią i gapimy się w mrugający ekran. źródło: NKJP: Marek Soból: Mojry, 2005

3. światłami

Definicja

zapalać i od razu gasić lub przygaszać światło

Kwalifikacja tematyczna

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii kolory i światło

Połączenia

mrugać latarką, światłami, światełkiem

Cytaty

Jadący z naprzeciwka zaczęli mrugać światłami, więc zdjął nogę z gazu.

źródło: NKJP: Jerzy Sosnowski: Prąd zatokowy, 2003

Auta irytowały się, trąbiły i mrugały światłami, mimo iż Karolina chciała tylko któreś z nich zatrzymać i dowiedzieć się od kierowcy, którędy musi iść, żeby dotrzeć do Warszawy.

źródło: NKJP: Piotr Siemion: Finimondo, 2004

Zaczęli więc wzywać pomocy, mrugając latarką sześć razy na minutę. Ich sygnały zauważył szef schroniska na Hali Gąsienicowej.

źródło: NKJP: Michał Jagiełło: Wołanie w górach: wypadki i akcje ratunkowe w Tatrach, 1979

Składnia

mrugać

CZYM

Data ostatniej modyfikacji: 19.07.2023