UKRYJ ODMIANĘ ROZWIŃ WSZYSTKO DRUKUJ

usztywnić

Chronologizacja

1883, books.google.pl

Odmiana

część mowy: czasownik

aspekt: dokonany

Tryb oznajmujący

Czas przyszły

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.	usztywnię	usztywnimy
2 os.	usztywnisz	usztywnicie
3 os.	usztywni	usztywnią

Czas przeszły

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usztywniłem +(e)m usztywnił	usztywniłam +(e)m usztywniła	usztywniłom +(e)m usztywniło	usztywniliśmy +(e)śmy usztywnili	usztywniłyśmy +(e)śmy usztywniły
2 os.	usztywniłeś +(e)ś usztywnił	usztywniłaś +(e)ś usztywniła	usztywniłoś +(e)ś usztywniło	usztywniliście +(e)ście usztywnili	usztywniłyście +(e)ście usztywniły
3 os.	usztywnił	usztywniła	usztywniło	usztywnili	usztywniły

bezosobnik: usztywniono

Tryb rozkazujący

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
1 os.		usztywnijmy
2 os.	usztywnij	usztywnijcie

Tryb warunkowy

	liczba pojedyncza			liczba mnoga
	m	ż	n	mo	-mo
1 os.	usztywniłbym bym usztywnił	usztywniłabym bym usztywniła	usztywniłobym bym usztywniło	usztywnilibyśmy byśmy usztywnili	usztywniłybyśmy byśmy usztywniły
2 os.	usztywniłbyś byś usztywnił	usztywniłabyś byś usztywniła	usztywniłobyś byś usztywniło	usztywnilibyście byście usztywnili	usztywniłybyście byście usztywniły
3 os.	usztywniłby by usztywnił	usztywniłaby by usztywniła	usztywniłoby by usztywniło	usztywniliby by usztywnili	usztywniłyby by usztywniły

bezosobnik: usztywniono by

bezokolicznik: usztywnić

imiesłów przysłówkowy uprzedni: usztywniwszy

gerundium: usztywnienie

rodzaj gramatyczny: dk

	liczba pojedyncza	liczba mnoga
M.	usztywnienie	usztywnienia
D.	usztywnienia	usztywnień
C.	usztywnieniu	usztywnieniom
B.	usztywnienie	usztywnienia
N.	usztywnieniem	usztywnieniami
Ms.	usztywnieniu	usztywnieniach
W.	usztywnienie	usztywnienia

imiesłów przymiotnikowy bierny: usztywniony

	liczba pojedyncza
	m1	m2	m3	n1, n2	ż
	M.	usztywniony	usztywniony	usztywniony	usztywnione	usztywniona
D.	usztywnionego	usztywnionego	usztywnionego	usztywnionego	usztywnionej
C.	usztywnionemu	usztywnionemu	usztywnionemu	usztywnionemu	usztywnionej
B.	usztywnionego	usztywnionego	usztywniony	usztywnione	usztywnioną
N.	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym	usztywnioną
Ms.	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionej

	liczba mnoga
	p1	m1 ndepr	m1 depr	pozostałe
	M.	usztywnieni	usztywnieni	usztywnione	usztywnione
D.	usztywnionych	usztywnionych	usztywnionych	usztywnionych
C.	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym	usztywnionym
B.	usztywnionych	usztywnionych	usztywnionych	usztywnione
N.	usztywnionymi	usztywnionymi	usztywnionymi	usztywnionymi
Ms.	usztywnionych	usztywnionych	usztywnionych	usztywnionych

Pochodzenie

Zob. sztywny

1. lakierem

Definicja

nadać czemuś giętkiemu lub miękkiemu sztywność

Kwalifikacja tematyczna

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

KATEGORIE FIZYCZNE Cechy i właściwości materii cechy dotykowe

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Pielęgnacja ciała czynności związane z pielęgnacją ciała i ich efekty

Połączenia

usztywnić lakierem, żelem
bardzo usztywniony

Cytaty

	Włożyła świeżą bieliznę, umyte włosy wyszczotkowała ostrą szczotką i usztywniła lakierem [...] w aerozolu. źródło: NKJP: Krystyna Kofta: Fausta, 2010
	Wierzch złociście podpieczony smaruje się białkiem i nakłada gęste konfitury dodatkowo usztywnione odrobiną bułki tartej i mąki ziemniaczanej. źródło: NKJP: Jan Grande: Słowniczek zdrowia, Gazeta Wrocławska, 2002-09-13
	[...] dziewczynka ma już głowę pod wodą, tylko dół sukienki usztywniony drutem wystaje nad powierzchnię. źródło: NKJP: Paulina Grych: Schiza, 2008
	Było zimno. Mróz usztywnił trawy warstwą szronu. Szeleściły na wzmagającym się wietrze. źródło: NKJP: Michał Komar: Wtajemniczenia, 2009
	Lakier może być brązowy, czerwony, złoty, ale mimo kilkudziesięciu warstw musi być przejrzysty i elastyczny. Nie może usztywnić drewna, bo instrument przestanie brzmieć. źródło: NKJP: Mariusz Urbanek: Mężny świerk, falisty jawor, Polityka, 2002-12-21

Składnia

usztywnić

CO + CZYM

2. nogę

Definicja

unieruchomić uszkodzoną kończynę, staw, kość, np. przez umocowanie w gipsie

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA FIZYCZNA Choroby i ich leczenie leki i sposoby leczenia, zabiegi, sprzęty medyczne

Połączenia

usztywnić kręgosłup; usztywnić bandażami
usztywniona noga

Cytaty

	- Mam naderwanie więzadła w kostce i skręcenie - mówi piłkarz. - Usztywniono mi nogę na trzy tygodnie. źródło: NKJP: Jacek Żukowski: Ku lepszemu, Gazeta Krakowska, 2003-10-09
	[...] potknął się na ostatnim stopniu, w bolącej nodze coś się oderwało, strzeliło, usztywnił łydkę bandażem elastycznym, przez dwa dni kuśtykał, [...] źródło: NKJP: Maciej Malicki: Takie tam [dziennik], 2006
	Nie pomogło wieloletnie leczenie i kilka operacji. Staw kolanowy trzeba było usunąć, a nogę usztywnić metalową szyną. źródło: NKJP: Jolanta Wachowicz-Makowska: Świat zapamiętany, 2002
	Złamanie i zwichnięcie należy unieruchomić przez podłożenie deseczki, kija lub innego kawałka drewna i odpowiednio mocne obandażowanie, aby usztywnić chore miejsce i przeciwdziałać przesunięciu złamanych kości lub stawów. źródło: NKJP: Stanisław Godlewski: Vademecum myśliwego, 1955
	W okolicy Skawy Dolnej, kilkaset metrów od drogi pędzący pociąg potrącił 23-letnią kobietę, która szła wzdłuż torów. Ranną, po usztywnieniu kręgosłupa, przetransportowano do szpitala. źródło: NKJP: fig.: Z kroniki GOPR, Tygodnik Podhalański, 31, 1999

Składnia

usztywnić

CO + (CZYM) + (KOMU)

3. konstrukcję

Definicja

uczynić jakąś konstrukcję twardą i utrzymującą nadany kształt

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK I TECHNIKA Budownictwo czynności związane z budową

CODZIENNE ŻYCIE CZŁOWIEKA Praca rodzaje pracy

Połączenia

usztywnić konstrukcję

Cytaty

	Trzeba wzmocnić fundamenty, usztywnić konstrukcję budynku i w znajdujących się tam lokalach znowu będzie można mieszkać. źródło: NKJP: Magdalena Rusakiewicz - Siembida, Nadzieja w pustym, Dziennik Bałtycki, 2003-03-07
	Na obiekcie tym razem będzie 150 porządkowych, czyli dwa razy więcej niż zwykle. Usztywniliśmy płot w sektorze gości, zainstalowaliśmy dodatkowe kamery do monitoringu. źródło: NKJP: Michał Karpiński: Tylko zwycięstwo, Gazeta Wrocławska, 2003-03-29
	Anton rąbał, szarpał i łupał na drobiny skrzynkę po czymś. Duże kartonowe pudło, usztywnione drewnianymi listewkami. źródło: NKJP: Maciej Malicki: Ostatnia [sto czternaście opowiadań o tym samym], 2009
	Aby usztywnić most, zainstalowano dodatkowe liny - zmniejszyło to drgania przęseł skrajnych, ale nie środkowego. źródło: NKJP: Waldemar Jordan: Galop pod wiatr, Polityka, 2007-07-14
	Główną przyczyną tego nieprzyjemnego dźwięku, który powstaje podczas chrapania jest wiotkość tkanek miękkich, która pogłębia się podczas snu (wtedy zapadają się i wibrują). Jest na to sposób. Podniebienie można chirurgicznie usztywnić, skrócić, podciągnąć [...] źródło: NKJP: Jarosław Kapuściński: Kochanie, nie chrap ..., Gazeta Wrocławska, 2003-07-16

Składnia

usztywnić

CO + (CZYM)

4. poglądy

Definicja

ściśle określić swoje zasady, działania i poglądy w jakiejś sprawie tak, że wykluczają jakiekolwiek ustępstwa

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK W SPOŁECZEŃSTWIE Zasady współżycia społecznego zachowania i wyrażenia nieakceptowane społecznie

Połączenia

usztywnić kurs, politykę, postawę, pozycję, stanowisko, stosunki
bardzo, nieco, tak, zbyt usztywniony

Cytaty

	Miloszević, który poprzednio zgadzał się na rozmieszczenie obserwatorów [...] na granicy z Bośnią, usztywnił stanowisko i stwierdził, że byłaby to dla Serbii „obraza i poniżenie” . źródło: NKJP: Jacek Kalabiński: Czy Stany abdykują, Gazeta Wyborcza, 1993-05-31
	Po rozszerzeniu Unii Rosja zaczęła utrudniać nowym krajom członkowskim eksport żywności: usztywniła interpretację przepisów weterynaryjnych. źródło: NKJP: Lustracja weterynaryjna, Polityka, 2004-09-11
	Prezydium zgodziło się też, by przedyskutować następnego dnia wariant „B”, o którym bardzo ogólnikowo poinformowaliśmy w obawie o podsłuch. Chodziło o to, by zapobiec przenikaniu treści tego mniej korzystnego wariantu do władz, co mogłoby usztywnić postawę Komisji Rządowej. źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981
	[...] usztywnił swą pozycję w sprawie rozszerzenia NATO. źródło: NKJP: Andrzej Łomanowski: Rosja a rozszerzenie NATO, Gazeta Wyborcza, 1997-01-07
	Walka ze spekulacją przez usztywnienie cen doprowadziła do strajku straganiarzy z warszawskich bazarów [...]. źródło: NKJP: Waldemar Kuczyński: Burza nad Wisłą: dziennik 1980-1981, 1981

Składnia

usztywnić

5. ludzi

Definicja

spowodować, że ktoś przestaje się naturalnie zachowywać

Kwalifikacja tematyczna

CZŁOWIEK JAKO ISTOTA PSYCHICZNA Stany psychiczne człowieka zachowania emocjonalne

Cytaty

[...] raz po raz próbowała wprowadzić mnie w rytm tego tanga, które rozbrzmiewało w jej duszy. Lecz w mojej duszy było głucho i w dodatku znów zaczęło mnie mdlić, a zapewne i wstyd mnie też usztywnił, że jestem bez spodni i boso.

źródło: NKJP: Wiesław Myśliwski: Widnokrąg, 1996

Składnia

usztywnić

KOGO

Data ostatniej modyfikacji: 14.01.2019